1. صفات جلال و جمال از دیدگاه کلام

مقصود از صفات جمال، صفاتى است که از کمالات موجود در مرحله‌ی ذات حکایت می‌کند. و مقصود از صفات جلال، صفاتى است که از منزه بودن ذات از نقایص خبر می‌دهند. در حقیقت صفات جمال، نشانه‌ی کمال و زیبایی است، و صفات جلال نشانه‌ی برتر بودن خدا از اتصاف به کاستى. صفات جمال؛ مانند علم، قدرت، حیات و ... و صفات سلبى یا جلال؛ مانند پیراستگى از جسم، جوهر، عرض و ... .

2. صفات و اسمای جمال و جلال در عرفان

اسماى جلال، در اصطلاح عرفان نظری، عبارت‌اند از: اسمایى که از عظمت و کبریاى حق تعالی حکایت می‌کنند و باعث خفاى او می‌شوند، یا آن‌که موجب منع نعمتی یا کمالى در خلق‌اند. نظیر متکبر، عزیز، قهّار، منتقم. و در عرفان عملی بر اسمایى اطلاق می‌شود که تجلّى آنها باعث قبض و هیبت سالک خواهد شد.

اسماى جمال، در عرفان نظرى اسمایى را گویند که باعث ظهور حق و اعطاى کمالى از کمالات و نعمتى از نعمت‌ها بر خلق می‌شوند. نظیر رحیم، رزاق، لطیف و… و در عرفان عملى بر اسمایى اطلاق می‌شوند که تجلى آنها مایه‌ی انس و سرور سالک می‌شود.

گفتنی است که تقابل مزبور تنها در ظاهر است نه در باطن؛ چرا که در باطنِ هر جلالى جمالى نهفته و در باطن هر جمالى نیز جلالى نهفته است.