گزارشهای تاریخی حاکی از آن است که متوکل عباسی، دشمنی شدیدی نسبت به نوادگان ابوطالب داشت و تعداد زیادی از آنان را کشت و یا به زندان انداخت و رفتاری را پیش گرفت که قبل از او در خاندان عباسی سابقه نداشت. و در همین راستا نیز دستور داد تا قبر امام حسین(ع) را تخریب و بر آن کشاورزی کنند و بر تمام راههای منتهی به مزار سیدالشهداء(ع) نگهبانانی گذاشت تا زائران حضرتشان را بکشند و یا مجازات نمایند،[1] تا دیگر کسی جرأت رفتن به زیارت را نداشته باشد.[2]
اما در مورد خصوص قطع دست زوار باید گفت؛ دستور شکنجه زوار از سوی متوکل صادر شده بود و قطع دست نیز یکی از مصادیق شکنجه است که آسانتر از کشتن افراد میباشد که گماشتگان متوکل موظف بودند که در برخی موارد، زائران را از دم تیغ بگذرانند!
بر این اساس ممکن است دست برخی زائران نیز در مسیر زیارت قطع شده باشد؛ اما در منابع تاریخی و روایی معتبر، گزارشی که صریحا به قطع دست زوار اشاره کرده باشد را نیافتیم و استناد آن به کتاب مروج الذهب که در برخی سایتها عنوان شده است صحیح نمیباشد. با این وجود، در آینده اگر با منبع معتبری در زمینه خصوص قطع دستان زوار کربلا در زمان متوکل برخورد کردیم، این پاسخ را ویرایش خواهیم نمود.
[1]. ابو الفرج، علی بن الحسین الأصفهانی، مقاتل الطالبیین، محقق، صقر، سید احمد، ص 478، بیروت، دار المعرفة، بیتا؛ ر. ک: «تخریب حرم امام حسین(ع) به دستور متوکل عباسی»، 113643.
[2]. در این زمینه ر. ک: ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب (ع)، ج 4، ص 64 – 65، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 45، ص 403- 404، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.