بر اساس تعدادی از روایات، گروهی از انسانهای مؤمن در قیامت به دلیل گناهانی که انجام دادهاند، مدت زیادی را در انتظار خواهند ماند تا گناهانشان بخشیده شده و سپس وارد بهشت شوند؛ زیرا عادلانه نیست که پروردگار کسانی که در دنیا گناه میکنند را با کسانی که گناه نمیکردند، به صورت مساوی و یکسان مورد لطف خود قرار دهد.
برخی از این روایات تنها ناظر به آن هستند که این افراد مدتی از ورود به بهشت منع میشوند؛ اما در مورد اینکه آنان در همان صحرای محشر باقی مانده و یا ابتدا وارد دوزخ شده و بعد از مدتی از آنجا خارج و به بهشت وارد میشوند، مطلبی در روایات وجود ندارد،[1] اگرچه خود سرگردانماندن و وارد نشدن به بهشت را نیز میتوان نوعی از عذاب برای آنان به شمار آورد. در این زمینه رسول خدا(ص) فرمود:
«بنده گاهی برای یکی از گناهانش صد سال حبس میشود، و در همان وضعیت، همسران (و برادران[2]) خود را میبیند که مشغول بهرهبردن از نعمتهای بهشتاند.[3]
این روایت از حیث سند، ضعیف شمرده میشود؛[4] اما از آنجا که در کتابهای معتبر ذکر شد و مفاد آن مخالف با دین و عقل نیست و محتوای آن در روایات دیگری نیز ذکر شده است، میتوان محتوای آنرا پذیرفت.
امام علی(ع) فرمود: «... بدانید و فرمان ببرید و اعتماد نکنید و عقوبت الهی را کوچک ندانید که بعضی از اسرافکاران هستند که شفاعت ما به آنها نمیرسد، مگر بعد از عذاب الهی در سیصد هزار سال».[5]
همچنین آنحضرت(ع) فرمود: «به شفاعت ما اتکاء نکنید؛ زیرا گاهی شفاعت ما به برخی از افراد نمیرسد، مگر بعد از سیصد سال».[6]
[1]. مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول(ع)، محقق، مصحح، رسولی، سید هاشم، ج 9، ص 417، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1404ق.
[2]. شیخ صدوق، امالی، ص 412، اعلمی، بیروت، چاپ پنجم، 1400ق.
[3]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 272، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[4]. مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول(ع)، ج9، ص 417.
[5]. شیخ صدوق، اعتقادات الامامیة، ص 51، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ دوم، 1414ق.
[6]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 70، ص 331 – 332، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.