کد سایت
fa106400
کد بایگانی
123845
نمایه
تفاوت و مرز واقعیتِ حقیقی با مشابه در نظر بیماران اسکیزوفرنی
طبقه بندی موضوعی
بیشتر بدانید
برچسب
واقعیت|بیماران اسکیزوفرنی|توهمات
خلاصه پرسش
تفاوت و مرز واقعیتِ حقیقی با آنچه بیماران اسکیزوفرنی آنرا کاملا واقعی میپندارند چیست؟
پرسش
با عرض سلام؛ بیماران اسکیزوفرنی؛ یعنی همان کسانی که توهمات را واقعی میپندارند، و علم حضوری کامل بر صور ذهنیشان(مفاهیم) دارند و در آن لحظه که چیزی را احساس میکنند، صور ذهنی کاملا برایشان مشهود و واقعی است حتی اثرات حاصل از آنرا هم درک میکنند.
سؤال این است که:
1. تفاوت و مرز واقعیتِ حقیقی با آنچه آنان کاملا واقعی میپندارند چیست؟ چون آنان در آن لحظه علم حضوری کامل بر آن مفهوم دارند و کاملا آنرا مطابق بر واقعیت میدانند، در حالی که ما انسانهای سالم میدانیم که آن توهم رخ نداده است. مثلا اگر در توهمات آتشی را در اتاقشان ببینند کاملا آنرا با علم حضوری درک میکنند و به میزان یک آتش واقعی، از آن میترسند و باز هم علم حضوری کامل بر اثر آن، یعنی ترس دارند. و تازهترین تحقیقات میگوید حتی اثرات سوختگی بر جسم آنان پدیدار میشود!
2. اگر اینقدر واقعیت و یا فکرِ واقعیت به هم نزدیک باشد، پس چطور باید آنرا از هم تمیز و تشخیص داد؟ چون فکر میتواند به اندازهی واقعیت اثر داشته باشد.
3. به نظر شما آیا آن توهم، خطا در علم حضوری محسوب نمیشود؟
4. حتی انسانهای سالم هم با تلقین میتوانند اثرات واقعی در جهان خارج حاصل کنند، اینگونه اصلا مرزهای تمام واقعیتها با چیزهای غیر واقعی خلط میشود و اصلا نمیتوان واقعیت را از غیر واقعیت تشخیص داد... راه حل چیست؟
پاسخ اجمالی
- یکی از مباحثی که از دیرباز میان اندیشمندان، بهویژه در علم معرفتشناسی مطرح بوده، این است که آیا واقعیت و حقیقت نفس الامری - بدون در نظر گرفتن اندیشهی انسان یا هر موجود متفکر - وجود دارد، یا نه؟ دیگر اینکه اگر واقعیت نفس الامری وجود دارد، آیا دستیابی به آن امکان دارد، یا خیر؟ و راه دستیابی به واقعیت و حقیقت نفس الامری کدام است؟
در پاسخهای این سایت بیان شده است که در نظر اندیشمندان دینی، وجود واقعیت و حقیقت نفس الامری قابل اثبات است، و بشر با حواس ظاهری و باطنی و نیز نیروی عقل خود میتواند به آن دستیابد.[1]
- اگر اسکیزوفرنیها علم حضوری به توهمات دارند، این باور، مستلزم وجود خارجی داشتن توهمات آنان نیست؛ زیرا توهمات در واقع همان تصورات ذهنی آنها است، و معنای معلوم حضوری بودن اینها این است که ذهن برای درک آنها نیاز به داشتن صورت و تصویری از آنها ندارد، بلکه خود توهمات در نزد او حاضرند.[2]
به عبارت دیگر، علم حضوری هم میتواند نسبت به واقعیات خارجی باشد و هم نسبت به توهمات درونی و این تنها انسانهای بیمارند که توهمات درونی خود را واقعیت میپندارند؛ از اینرو نباید آنرا به تمام مردم سرایت داد.
[1]. ر. ک: «تفاوت میان حقیقت و واقعیت»، 27204؛ «امکان دستیابی به حقیقت »، 104052؛ «معرفت شناسی»، 4638؛ «معرفت شناسی حکمت اسلامی »، 32735؛ «معرفت شناسی فمنیستی»، 9503.
[2]. ر. ک: «علم حضوری»، 28485.