اسلام با نشاط و شوخی مخالفتی نداشته، بلکه تنها برای آن، چارچوبها و دستوراتی دارد و در سیرهی ائمه اطهار(ع) هم مواردی وجود دارد که آنحضرات(ع) با دیگران شوخی و مزاح میکردند.[1]
اما در ارتباط با آنچه در پرسش مطرح شده، بر اساس گزارش برخی منابع متأخر(قرن دوازدهم)، روزی پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) مشغول خوردن خرما بودند. پیامبر(ص) هسته خرماهایی را که میخورد، به آرامی در کنار هستههای خرمایی که امام علی(ع) خورده بود، میگذاشت. به گونهای که بعد از اتمام خرماها، تمام هستهها جلوی حضرت علی(ع) بود. در این موقع، رسول خدا(ص) به امام علی(ع) فرمود: «ای علی! بسیار میخوری». حضرت علی(ع) در جواب پیامبر(ص) گفت: «من کثر نواه فهو أکول»؛ کسی که خرما را با هسته خورده است، پرخورتر است!».[2]
همانگونه که گفته شد با بررسیهای انجامشده، این گزارش اولین بار در کتاب الخزائن مشاهده شده است؛ در نتیجه نمیتوان آنرا روایتی با ریشهی کهن و در رده روایات صحیح، ثقه و یا حسن یاد کرد؛ اما با توجه به اینکه در این ماجرا از پیامبر(ص) و امام(ع) دروغی نقل نشده است،[3] منافاتی با آموزههای دینی ندارد و میتوان آنرا پذیرفت.
بدیهی است در صورت یافتن منابع کهنتر دیگری از سدههای گذشته، این پاسخ نیز ویرایش خواهد شد.
[1]. ر. ک: شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج 12، ص 112، "باب استحباب المزاح و الضحک"، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق؛ «تفریح، شوخی و سرگرمی، از منظر اسلام و امام خمینی»، 1226.
[2]. نراقی، احمد، الخزائن، ص 396، قم، کنگره بزرگداشت محققان نراقى، چاپ اول، 1380ش.
[3]. زیرا پیامبر(ص) نفرمود همه را خوردی، بلکه فرمود که زیاد میخوری و زیادبودن هم امری نسبی است. و امام(ع) هم نفرمود که شما هستهها را خوردی، بلکه فرمود هر آنکس خرما را با هسته بخورد پرخور است!