«وَلاء» در لغت به معنای قرابت و نزدیکی، و در اصطلاح به نوعی از ارتباط یک شخص با شخص و یا اشخاص دیگر گفته می‌شود که نتیجه‌اش آن باشد که از او (یا از آنها) ارث ببرد، بدون آن‌که رابطه‌ نسبی یا زوجیت بین آنها برقرار باشد.[1]

در همین راستا «وَلاء عِتق» در فقه به نوعی رابطه میان «‌برده آزادشده‌» و «‌فرد آزادکننده‌» اشاره دارد.

گفتنی است، در فقه اسلامی، غیر از ازدواج، روابط دیگری نیز وجود دارند که موجب ایجاد پیوند سببی می‌شوند که یکی از آنها «‌ولاء عتق‌» است. بر این اساس، ولاء عتق -به معنای پیوند بر اساس آزادی- در مورد افرادی گفته می‌شود که قبلاً برده بودند و آزاد می‌شدند. و بین فرد آزادشده و فرد آزادکننده نوعی از پیوند برقرار می‌شد که بر اساس آن و در شرایط خاص، از همدیگر ارث می‌بردند.[2]

[1]. ر. ک: سجادی، سیدجعفر، فرهنگ معارف اسلامى، ج ‏3، ص 2162، تهران، کومش، چاپ سوم، 1373ش.

[2]. ر. ک: شهید اول، اللمعة الدمشقیة، تصحیح و تعلیق، کلانتر، سید محمد، ج 8، ص 24، بیروت، دار العالم الاسلامی.