برای تبیین این مسئله آن را از دو زاویه تحلیل و بررسی می کنیم؛ یکی از جهت مسئولیت و وظیفه مسئولان و دست اندرکاران نظام، و دیگری از جهت وظیفه مردم و افراد جامعه در مقابل انحرافات فرهنگی، عقیدتی و اجتماعی؛ از این رو به صورت جداگانه این دو موضوع را پی می گیریم.

1. وظیفه مسئولان نظام در قبال منکرات و انحرافات عقیدتی:

برخورد سطحی و فیزیکی (از ناحیه دولت یا اشخاص) با این گونه مسائل در بسیاری از موارد نه تنها نتیجه ندارد، بلکه ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد. از اموری که به نظر می رسد توجه به آن ضروری است، ریشه یابی در مورد اسباب ورود این مسائل در مراکز فرهنگی و جامعه است. گر چه کارهای خوبی در سالیان اخیر جهت رشد فرهنگی و اعتقادی جوانان صورت گرفته است، اما این مسئله نباید مورد غفلت قرار گیرد، پرداختن به امور فرهنگی خصوصا برای نسل جوان، با گذشته بسیار متفاوت است؛ زیرا با ابزار و امکاناتی نظیر اینترنت، شبکه های ماهواره ای، و رسانه های جمعی، که توسط دشمنان اسلام برای تبلیغ مقاصد خود ایجاد شده و به سهولت در اختیار نسل امروز است، کار را کمی دشوارتر کرده است.

امروزه برای مقابله با این ابزار، ضروری است، اولاً:  آن را شناخت و بعد با همان ابزار به مقابله با آن رفت. به عنوان مثال اگر امروز دشمن از طریق هنر و فیلم های سینمایی ضد دینی به میدان آمده است، راه مقابله تنها بستن سینماها، فیلتر کردن سایت های مستهجن و خلاف اخلاق، و برخورد فیزیکی نیست؛ زیرا این کار نتیجه نهایی را به دنبال نخواهد داشت. بنابر این لازم است با استفاده از هنر بر اساس آموزه های اسلامی در خنثا کردن آن کوشید.

از آنچه بیان شد می توان نتیجه گرفت که تدابیر دیگری برای مقابله با این امور باید اتخاذ کرد. پیشنهاد می شود با برگزاری جلسات پرسش و پاسخ (متناسب با ظرفیت و روحیه جوانان) و حضور کارشناسان متعهد، اردوهای سالم تفریحی، آموزشی، و... به جوانان آگاهی بخشید تا با اختیار خود راه صحیح را انتخاب نمایند.

نکته ای که در این جا قابل ذکر است، این است که گر چه دروس معارف دانشگاه ها، کمک خوبی برای رشد آگاهی های دانشجویان است، اما به هر حال کافی نیست؛ زیرا عده ای از سر نیاز دینی و اعتقادی در این دروس شرکت نمی کنند، بلکه فقط برای پاس کردن آن درس و اجبار، در کلاس حاضر می شوند، لذا اگر اساتید دروس تخصصی متعهد و آشنای به مسائل اسلامی، با هماهنگی اساتید معارف و کارشناسان علو م دینی، به صورت غیر مستقیم دقایقی از وقت کلاس را در این مسائل سپری کنند، به نظر می رسد که نتیجه بهتری داشته باشد و مجالی برای کسانی که مسائل ضد دینی را القا می کنند باقی نخواهد ماند.

2. وظایف مردم در مواجهه با این امور:

یکی از دستورات بسیار مهم اسلامی که از فروع دین نیز محسوب می شود و اولیای الاهی مال و جان و آبروی خود را در این راه صرف کرده اند، مسئله امر به معروف و نهی از منکر است. برای آگاهی درباره امر به معروف و نهی از منکر، پاسخ های 11328 (سایت: 11201)، 11854 (سایت: 11612)، 2078 (سایت: 2133)، 7165 (سایت: 7328)، 6689 (سایت: 6773) را مطالعه نمایید.

آنچه در پایان این گفتار ضروری به نظر می رسد، این است که برای نجات انسانی که در حال غرق شدن است آشنا بودن به فن شنا به تنهایی کافی نیست؛ زیرا بسیار اتفاق افتاده است که افرادی که شناگر خوبی بوده اند، ولی در هنگام کمک به دیگران خود نیز غرق شده اند؛ بنابراین لازم  است که نجات غریق هم باشند.

این مثال را از این جهت ذکر کردیم که برخی افراد در جایگاه هدایت گری دیگران باید آنچه لازمه این مسئله، از قبیل ازدیاد دانش و داشتن تقوا و عامل بودن به آنچه می گویند ... را به دست آورند تا بتوانند تأثیرگذار در دیگران باشند؛ و گرنه کارشان نتیجه بخش نخواهد بود.