اسلام از خوردن و آشامیدن و استعمال چیزهایی که برای سلامتی انسان ضرر داشته باشد منع کرده است و هر چه ضرر بیشتر باشد منع از علت و سبب آن نیز شدیدتر است، تا جایی که به درجه حرمت می‌رسد.
حضرت امام خمینی (ره) فرموده اند:" خوردن چیزى که براى انسان ضرر دارد حرام است."[1]
پیداست که معیار در حرام بودن، داشتن ضرر است و این که این ضرر از راه خوردن باشد یا از راه دیگر، خصوصیتی ندارد. سیگار یکی از چیزهایی است که استعمالش برای سلامتی انسان ضرر دارد اما آیا این ضرر در حدی است که استفاده‌ی از آن را حرام کند یا خیر؟
گروه زیادى از اطبّا و پزشکان اهل خبره، اجماع و اتّفاق نظر دارند که سیگار ضررهاى مهم و زیان هاى قابل توجّهى دارد، و کتاب هاى متعدّدى پیرامون خطرات و زیان ها و بیمارى هاى ناشى از استعمال دخانیات، مخصوصاً سیگار، به رشته تحریر درآورده‌اند.[2] لذا حداقل می‌توان ادعا کرد سیگار به تناسب افراد و حالات مختلف که میزان ضرر را تغییر می‌دهد، حکم آن هم تغییر می‌کند.
بعضی از فقها بر این مبنا، میزان ضرر سیگار را در حدی دانسته اند که به طور مطلق فتوا به حرمت آن می‌دهند.
اما بعضی از بزرگان، میزان ضرر آن را در حدی نمی‌بینند که تحریم مطلق سیگار را به دنبال داشته باشد. بله، اگر مثلا شخصی به بیماری قلبی مبتلا باشد و پزشک او را از دخانیات، به طور جدی منع کند، کشیدن سیگار بر او حرام می‌شود.[3]
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
حکم با اختلاف مراتب ضررى که بر استعمال دخانیات مترتب مىشود، متفاوت مى گردد و به طور کلى استعمال دخانیات اگر به مقدارى باشد که موجب ضرر قابل ملاحظهاى براى بدن باشد، جایز نیست و اگر شخص مىداند که با شروع آن به این مرحله مىرسد نیز جایز نمىباشد.[4]
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
خوردن یا نوشیدن چیزى که براى انسان ضرر مهمّى دارد حرام است، کشیدن سیگار و سایر انواع دخانیات اگر به تصدیق اهل اطّلاع ضرر مهمّى داشته باشد، نیز حرام است، ولى استفاده از موادّ مخدّر مطلقاً حرام است؛ خواه به صورت تزریق یا دود کردن یا خوردن و یا به هر طریق دیگرى بوده باشد و همچنین تولید، خرید و فروش و هر گونه کمک به انتشار آن، حرام است.[5]
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر کشیدن سیگار وتنباکو - هرچند در آینده - ضرر مهمی به او می‌رساند، خواه آن ضرر مهم حتمی باشد و یا احتمالی، که از آن نزد عقلاء ترس حاصل می‌شود، کشیدن آن حرام است، واما با ایمن بودن از ضرر مهم هرچند از این جهت که در کشیدن آن زیاده روی نکند اشکال ندارد.[6]
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
خوردن چیزى که براى عقل انسان یا سلامتى او ضرر دارد حرام است، ولى اگر ضرر موقّت یا کم باشد که عقلاء اعتنا نکنند، حرام نیست."[7]
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
در صورتى که مضر باشد یا آثارسوء تربیتى ایجاد نماید اشکال دارد.[8]
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
استعمال دخانیات از جمله سیگار و قلیان حرام است و فردی که معتاد به دخانیات است، باید حداکثر تلاش خود را در ترک اعتیاد به کار بگیرد و تا زمان ترک اعتیاد به طور کامل، در صورتی که از استفاده نکردن قلیان و سیگار دچار ضرر یا حرج[9] گردد، می‌تواند صرفاً به اندازۀ رفع ضرر یا حرج استفاده کند.
لینک به سایت استفتائات
لطفا صبرکنید