کد سایت
fa18948
کد بایگانی
19617
نمایه
چگونگی نیت در نماز آیات
طبقه بندی موضوعی
نماز آیات
خلاصه پرسش
در نماز آیات، نیت باید چگونه باشد؟ آیا خواندن آن پس از خورشیدگرفتگی اشکال دارد؟
پرسش
با سلام؛ من به جای نماز قضای آیات، ادای آنرا خواندهام، آیا باید دوباره بخوانم؟
پاسخ اجمالی
عواملی که موجب وجوب نماز آیات میشود متعدد است،[1] و در تمام موارد آن، نماز به نیت ادا خوانده میشود و انسان باید فوراً - به طوری که در نظر مردم تأخیر در آن نباشد-، برای خواندن نماز اقدام کند و اگر نخواند معصیت کرده است.[2]
البته این مسئله در مورد خوررشید و ماه گرفتگی کمی متفاوت است، با این توضیح که: از زمان شروع گرفتن خورشید یا ماه تا قبل از شروع درآمدن از این حالت، نماز به نیت ادا خوانده میشود، و پس از باز شدن کامل خورشید و ماه، نماز باید به نیت قضا خوانده شود، که اگر این تأخیر از روی عمد باشد فرد معصیت کرده و باید از خداوند طلب آمرزش نماید.
اما در مورد فاصله بین این دو حالت(زمان شروع باز شدن، تا باز شدن کامل ماه و خورشید)، بین فقها اختلاف نظر است؛ عدهای[3] میگویند در این فاصله نیز میتوان نماز را به نیت ادا خواند و عدهای دیگر[4] میگویند در این فاصله، نماز را - بنابر احتیاط - باید بدون نیت ادا و قضا، بلکه به نیت مافی الذمه(آنچه بر عهده مکلف است) خواند.[5]
بنابراین، اگر نیت نماز به اینگونه باشدکه آنچه بر عهده مکلف بود خوانده شود، کافی است، ولی -در فرض سؤال- اگر نیت کاملا جابهجا بود، باید نماز آیات تکرار و به نیت قضا خوانده شود.
در هر حال پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به سؤال فوق، چنین است:[6]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
موارد مختلف است به طور کلى اگر بعد از باز شدن خورشید و ماه بفهمید که تمام آن گرفته بوده، باید قضاى نماز آیات را بخوانید و خواندن نماز به صورت ادا کفایت نمیکند ولى نماز آیات براى زلزله و رعد و برق همیشه ادا است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر به نیّت نمازی که از شما خواسته شده خوانده باشید کافی است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
احتیاط آن است که اعاده نماید.
البته این مسئله در مورد خوررشید و ماه گرفتگی کمی متفاوت است، با این توضیح که: از زمان شروع گرفتن خورشید یا ماه تا قبل از شروع درآمدن از این حالت، نماز به نیت ادا خوانده میشود، و پس از باز شدن کامل خورشید و ماه، نماز باید به نیت قضا خوانده شود، که اگر این تأخیر از روی عمد باشد فرد معصیت کرده و باید از خداوند طلب آمرزش نماید.
اما در مورد فاصله بین این دو حالت(زمان شروع باز شدن، تا باز شدن کامل ماه و خورشید)، بین فقها اختلاف نظر است؛ عدهای[3] میگویند در این فاصله نیز میتوان نماز را به نیت ادا خواند و عدهای دیگر[4] میگویند در این فاصله، نماز را - بنابر احتیاط - باید بدون نیت ادا و قضا، بلکه به نیت مافی الذمه(آنچه بر عهده مکلف است) خواند.[5]
بنابراین، اگر نیت نماز به اینگونه باشدکه آنچه بر عهده مکلف بود خوانده شود، کافی است، ولی -در فرض سؤال- اگر نیت کاملا جابهجا بود، باید نماز آیات تکرار و به نیت قضا خوانده شود.
در هر حال پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به سؤال فوق، چنین است:[6]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
موارد مختلف است به طور کلى اگر بعد از باز شدن خورشید و ماه بفهمید که تمام آن گرفته بوده، باید قضاى نماز آیات را بخوانید و خواندن نماز به صورت ادا کفایت نمیکند ولى نماز آیات براى زلزله و رعد و برق همیشه ادا است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر به نیّت نمازی که از شما خواسته شده خوانده باشید کافی است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
احتیاط آن است که اعاده نماید.
[1]. جهت آگاهی بیشتر در این زمینه، ر. ک: پاسخ 2996 (کیفیت و موارد وجوب نماز آیات).
[2]. ر. ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده، بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 816، م 1498، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، 1424ق.
[3]. آیات عظام خویی، گلپایگانی، تبریزی، صافی، سیستانی و شبیری.
[4]. آیات عظام امام خمینی، اراکی، خامنهای، فاضل، بهجت، نوری و مکارم.
[5]. ر. ک: همان، ج 1، ص 814، م 1495و 1496.
[6]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی و مکارم شیرازی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.