در ارتباط با پرسش مطرح شده نکاتی را باید یادآور شد:
1. اکثر امام زادگانی که امروزه مرقدشان زیارت گاه مردم قرار گرفته، فرزندان امام نیستند، بلکه از نوادگان ائمه اطهار میباشند. بسیاری از آنها انسانهای شریف و از نسل پیامبر اسلام(ص) بوده اند؛ لذا بعد از مرگ، برای شان بارگاهی درست کرده و مورد زیارت عموم قرار میگرفتند.[1]
2. زیارت امام زادگان به این عنوان که انسان صالح و پاکی بودهاند، اشکالی ندارد، اما اگر میخواهیم فرزند امام بودن آنها را بیان داریم، باید دلیلی بر آن اقامه کنیم و نمیتوان در این مورد به آنچه در میان مردم شایع است، استناد کرد.
3. در مورد امام زادهای که در دزفول قرار دارد و به نام محمد بن موسی کاظم(ع) (معروف به سبز قبا) خوانده میشود، باید گفت: امام موسی کاظم(ع) فرزندی به نام محمد داشته است،[2] و دربارهی او گفته اند «محمد بن موسی درستکار و با ورع بود»،[3] ولی اطلاعات آنچنانی پیرامون زندگی ایشان در دست نیست؛ اما برخی از مورّخان محل دفن او را در شیراز و برخی دیگر در کربلا دانسته اند.[4]
به هر حال، این که محمد بن موسی معروف به سبزقبا در خوزستان و شهر دزفول بوده و در آنجا از دنیا رفته و همان جایی که امروزه زیارتگاه است، محل دفنش باشد، هر چند سید نعمت الله جزائری(ره) در یکی از کتابهای خود آن را آورده، اما این کتاب به تنهایی نمیتواند دلیل مورد اعتنایی باشد.
[2]. شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج 2، ص 244،کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، 1413ق؛ طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الورى بأعلام الهدى، ج 2، ص 36، آل البیت، قم، چاپ اول، 1417ق.
[3]. «و کان محمد بن موسى علیهما السلام صالحاً ورعاً»؛ إعلام الورى بأعلام الهدى، ج 2، ص 36.
[4]. ر.ک: شریف قرشی، باقر، حیاة الإمام موسى بن جعفر علیهما السلام، ج 2، ص 434 و 435، دار البلاغة، بیروت، چاپ اول، 1413ق.