هر چند هبه یک عقد جائز است؛ یعنی هر یک از طرفین میتوانند آن را به هم بزنند، اما در چند مورد این عقد لازم میشود و واهب(کسی که هدیه کرده) نمیتواند آن را به هم بزند و عین موهوبه(آنچه که بخشیده شده) را پس بگیرد. که یکی از آن موارد آن است که واهب بعد از تحویل عین موهوبه، از دنیا برود یا موهوب له(کسی که به او هدیه شده) بعد از تحویل گرفتن فوت کند.[1]
بنابراین در صورتیکه همسر اول در زمان حیاتش زمین را تحویل نگرفته باشد و تسلطی نسبت به آن نداشته است، با فوت او هبۀ اول باطل می شود. ولی در صورتیکه در زمان حیات، تحویل گرفته باشد، زمین به ورثۀ همسر اول منتقل می شود.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [2]
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
اگر واقعا هبه کرده بود و هبه شرعی نیز تحقق پیدا کرده است، و پس از فوت او، به شما هبه کرده است، هبه دوم باطل است و ملک همسر اول است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر زمین را نه به نام همسرش کرده ونه به او تحویل داده است از ملک او خارج نشده وتملیک به شما صحیح است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در صورتی که تحویل ایشان نداده باشد اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در صورتیکه موهوب له (همسر اول) در زمان حیاتش زمین را قبض نکرده باشد، با موت ایشان هبۀ اول باطل میشود. ولی در صورتیکه در زمان حیات قبض کرده باشد و واهب از هبه در آن زمان رجوع نکرده باشد، زمین به ورثۀ موهوب له (همسر اول) منتقل میشود.
[1] . امام خمینی، تحریر الوسیلة، ج2، ص 60، م 17، مؤسسه مطبوعات دار العلم، قم، چاپ اول، بیتا.تحریر الوسیله؛ بر گرفته از نمایه 3424.
[2]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.