کد سایت
fa27862
کد بایگانی
33372
نمایه
یاسر و سمیه؛ اولین شهیدان اسلام
طبقه بندی موضوعی
برخی صحابیان
برچسب
یاسر|سمیه|عمار|شهدای اسلام|ابوجهل
خلاصه پرسش
اولین شهدای صدر اسلام چه کسانی بودند و به دست چه کسی به شهادت رسیدند؟
پرسش
اولین شهدای صدر اسلام چه کسانی بودند و به دست چه کسی به شهادت رسیدند؟
پاسخ اجمالی
اولین مرد و زن مسلمان که در راه اسلام به شهادت رسیدند یاسر و سمیه پدر و مادر عمّار، یار فداکار و با وفای رسول خدا(ص) و امام علی(ع) بودند.
خلاصه زندگی آنان را بنابر آنچه برخی تاریخنگاران نقل کردهاند چنین است:
یاسر بن عامر پدر عمّار همراه دو برادر خود حارث و مالک از یمن به مکه در جستوجوى برادر دیگر خود آمدند، حارث و مالک به یمن برگشتند، ولى یاسر در مکه ماند و با ابو حذیفة بن مغیرة بن عبد الله بن عمر بن مخزوم همپیمان شد و او کنیز خود را که نامش سمیه دختر خیاط بود به همسرى یاسر درآورد و عمار از او تولد یافت، و ابو حذیفه سمیه را آزاد کرد. یاسر و عمار همواره با ابو حذیفه بودند تا او درگذشت، و چون خداوند دین اسلام را پدید آورد، یاسر و سمیه و عمار و برادرش عبد الله بن یاسر مسلمان شدند. یاسر پسر دیگرى بزرگتر از عمار و عبد الله، به نام حریث، داشت که بنیدیل در جاهلیت او را کشتند.[1]
ابن اثیر درباره خانواده عمار یاسر میگوید: یکى دیگر از مسلمانان ناتوان که فاقد قبیله و پشتیبان و نیروى دفاع بودند، عمار بن یاسر ابو الیقظان عنسى که از عشیره مراد است میباشد. او با پدر و مادر خود اسلام آوردند. او و پدر و مادرش از پیشگامان در قبول اسلام بودند. هنگامی که تصمیم به مسلمان شدن گرفت پیامبر(ص) در خانه ارقم بن ابى ارقم بود. او پس از چند تن مسلمان اسلام آورد. او و صهیب در یک روز ایمان آوردند. یاسر (پدر عمار) همپیمان بنى مخزوم بود. آنها عمار و پدر و مادر او را به صحرا برده هنگامى که گرما شدت میکرد آنها را بر ریگهای داغ شکنجه میدادند، روزی پیامبر(ص) بر آنها گذشت و فرمود: «اى خانواده یاسر! صبر کنید که بهشت وعدهگاه شماست»، یاسر از شدت شکنجه از دنیا رفت، همسر او سمیه با ابوجهل درشتى کرد ابوجهل نیزهاى که در دست داشت بر او فرو آورد و او را به شهادت رساند. آن زن نخستین شهید اسلام بود.[2]
ابن حجر عسقلانی مینویسد: ابن سعد به سند صحیح از مجاهد نقل کرده که اولین شهید در اسلام سمیه، مادر عمار یاسر است و پیرزنی ناتوان بود و هنگامی که ابوجهل در جنگ بدر کشته شد پیامبر(ص) به عمار فرمود: «قتل اللَّه قاتل أمّک»؛ خداوند کشنده مادرت را کُشت.[3]
خلاصه زندگی آنان را بنابر آنچه برخی تاریخنگاران نقل کردهاند چنین است:
یاسر بن عامر پدر عمّار همراه دو برادر خود حارث و مالک از یمن به مکه در جستوجوى برادر دیگر خود آمدند، حارث و مالک به یمن برگشتند، ولى یاسر در مکه ماند و با ابو حذیفة بن مغیرة بن عبد الله بن عمر بن مخزوم همپیمان شد و او کنیز خود را که نامش سمیه دختر خیاط بود به همسرى یاسر درآورد و عمار از او تولد یافت، و ابو حذیفه سمیه را آزاد کرد. یاسر و عمار همواره با ابو حذیفه بودند تا او درگذشت، و چون خداوند دین اسلام را پدید آورد، یاسر و سمیه و عمار و برادرش عبد الله بن یاسر مسلمان شدند. یاسر پسر دیگرى بزرگتر از عمار و عبد الله، به نام حریث، داشت که بنیدیل در جاهلیت او را کشتند.[1]
ابن اثیر درباره خانواده عمار یاسر میگوید: یکى دیگر از مسلمانان ناتوان که فاقد قبیله و پشتیبان و نیروى دفاع بودند، عمار بن یاسر ابو الیقظان عنسى که از عشیره مراد است میباشد. او با پدر و مادر خود اسلام آوردند. او و پدر و مادرش از پیشگامان در قبول اسلام بودند. هنگامی که تصمیم به مسلمان شدن گرفت پیامبر(ص) در خانه ارقم بن ابى ارقم بود. او پس از چند تن مسلمان اسلام آورد. او و صهیب در یک روز ایمان آوردند. یاسر (پدر عمار) همپیمان بنى مخزوم بود. آنها عمار و پدر و مادر او را به صحرا برده هنگامى که گرما شدت میکرد آنها را بر ریگهای داغ شکنجه میدادند، روزی پیامبر(ص) بر آنها گذشت و فرمود: «اى خانواده یاسر! صبر کنید که بهشت وعدهگاه شماست»، یاسر از شدت شکنجه از دنیا رفت، همسر او سمیه با ابوجهل درشتى کرد ابوجهل نیزهاى که در دست داشت بر او فرو آورد و او را به شهادت رساند. آن زن نخستین شهید اسلام بود.[2]
ابن حجر عسقلانی مینویسد: ابن سعد به سند صحیح از مجاهد نقل کرده که اولین شهید در اسلام سمیه، مادر عمار یاسر است و پیرزنی ناتوان بود و هنگامی که ابوجهل در جنگ بدر کشته شد پیامبر(ص) به عمار فرمود: «قتل اللَّه قاتل أمّک»؛ خداوند کشنده مادرت را کُشت.[3]
[1]. ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد، الطبقات الکبرى، تحقیق: عطا، محمد عبد القادر، ج 4، ص 101، دار الکتب العلمیة، بیروت، چاپ اول، 1410ق.
[2]. ابن اثیر جزری، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج 2، ص 67، دار الصادر، بیروت، 1385ق.
[3]. ابن حجر عسقلانى، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عبد الموجود، عادل احمد، معوض، علی محمد، ج 8، ص 190، دار الکتب العلمیة، بیروت، چاپ اول، 1415ق.