ابتدا باید تلاش شود، تا قبل از انجام چنین فعالیتهایی، وضو و غسل انجام شود. با این وجود اگر در ضمن کار، نیاز به طهارت بوده و در جای وضو یا غسل چیزی چسبیده که برداشتن آن ممکن نیست، یا از دیدگاه عرف و عموم مردم، بسیار مشقت دارد، باید به دستور جبیره عمل شود، یعنی اطراف آن را شسته و روی آن را دست بکشد، ضمن اینکه برخی مراجع[1] علاوه بر آن، تیمم را نیز لازم دانستهاند.
البته برخی[2] از فقها، مورد سؤال را مشمول قاعده حرج ندانسته و میگویند، باید چسب را ولو با صرف وقت برطرف نمایید و بعد وضو بگیرید.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[3]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
ایجاد مانعى که موجب تبدّل وظیفه وضو و غسل به وضو و غسل جبیرهاى مىشود، چنانچه در غیر وقت نماز باشد، مانع ندارد ولى در وقت نماز باید وضو یا غسل را انجام دهد سپس مبادرت به ایجاد مانع نماید، و افراد مشتغل به کارهایى که موجب ایجاد مانع مىشود (مانند نقاشى، یا گچکارى و امثال آن)، چنانچه نتوانند در وقت وضو یا غسل آن مانع را برطرف کنند شستن روى همان مانع کفایت مىکند.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر برطرف کردن مانع، موجب ضرر قابل توجّه یا مشقّت فوقالعادهای که معمولاً قابل تحمّل نیست، باشد -مانند اینکه پوست صورت یا بدن کنده میشود و عذرش تا آخر وقت باقی است- چنانچه مانع مذکور در اعضای تیمّم )مانند پیشانی) است، باید هم تیمّم نموده و هم وضو بگیرد و در هنگام وضو در صورت امکان، بنابر احتیاط واجب مانند وضوی جبیره بر مانع مسح نماید و امّا اگر مانع مذکور در اعضای تیمّم نیست، تیمّم کافی میباشد.[4]
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
اگر در جای وضو یا غسل چیزی چسبیده که برداشتن آن ممکن نیست، یا بسیار مشقت دارد باید به دستور جبیره عمل کند، یعنی اطراف آن را بشوید و روی آن را دست بکشد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
اگر درجای وضو یا غسل چیزی چسبیده است که برداشتن آن ممکن نیست، یا به قدری مشقت دارد که نمیشود تحمل کرد باید به دستور جبیره عمل کند.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
در فرض سؤال باید چسب را ولو با صرف وقت برطرف نمایید و بعد وضو بگیرید.
حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی (مد ظله العالی):
برفرض سؤال چنانچه بر طرف کردن مانع موجب عسر و حرج است، میتواند اطراف آن را بشوید و روی آن را دست بکشد.[5]
[1]. آیت الله سیستانی.
[2]. آیت الله صافی گلپایگانی.
[3]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، وحید خراسانی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
[4]. ر.ک: سیستانی، سید علی، توضیح المسائل جامع، ج 1، م 328.
[5]. با تماس تلفنی با دفتر معظم له.