کد سایت
fa31896
کد بایگانی
38712
نمایه
بررسی روایتی درباره از بین بردن فراموشی
طبقه بندی موضوعی
درایه الحدیث,دستور العمل ها
خلاصه پرسش
آیا این‌که گفته‌اند: «هر کس آیة الکرسى را با زعفران بر کف دست راست خود بنویسد و آن‌را با زبان بلیسد و هفت نوبت چنین کند هرگز چیزى را فراموش ننماید و فرشتگان برای او آمرزش می‌خواهند»، درست است؟
پرسش
در حدیث سلمان فارسى آمده است؛ رسول خدا(ص) فرموده است: «هر کس آیة الکرسى را با زعفران بر کف دست راست خود بنویسد و آن‌را با زبان بلیسد و هفت نوبت چنین کند هرگز چیزى را فراموش ننماید و فرشتگان برای او آمرزش می‌خواهند». لطفاً درباره این حدیث کمی توضیح دهید و چگونه می‌شود با زعفران بر روی دست نوشت؟
پاسخ اجمالی
در ابتدا باید گفت که آب زعفران را می‌توان به عنوان مرکب دوات استفاده کرده و نگارش با آن امکان‌پذیر است.
اما آنچه در پرسش آمده؛ در برخی از کتاب‌های اهل سنت از پیامبر خدا(ص) نقل شده است، ولی علمای اهل سنت این حدیث را از موضوعات می‌دانند؛ یعنی می‌گویند در سند حدیث شخصی به نام احمد بن خالد جویباری وجود دارد که او از جعل کنندگان حدیث است.[1]
در ضمن، در سند این حدیث سلمان فارسی وجود ندارد.
با این وجود، در برخی کتاب‌های حدیثی و اخلاقی شیعه اعمال و ذکرهایی برای تیز هوشى و قدرت حافظه وارد شده است؛[2] مانند این‌که در روایتی از امام صادق(ع) می‌خوانیم: «حمد، آیة الکرسى، انا انزلناه، یس، الواقعه، حشر، تبارک، توحید، و معوّذتین را با زعفران بنویسید بعد با آب زمزم یا باران، یا آب تمیز بشوئید، بعد دو مثقال کندر و ده مثقال شکر و ده مثقال عسل در آن بریزید و آن‌را شب در زیر آسمان گذارید و روى ظرف آن سرپوش آهنى بنهید، بعد در آخر شب دو رکعت نماز بخوانید در هر رکعت پنجاه بار حمد و قل هو الله، و پس از نماز آن‌را بنوشید که براى حافظه بسیار مفید و مجرّب است ان شاء الله تعالى».[3]
اما آنچه در پرسش آمده؛ در برخی از کتاب‌های اهل سنت از پیامبر خدا(ص) نقل شده است، ولی علمای اهل سنت این حدیث را از موضوعات می‌دانند؛ یعنی می‌گویند در سند حدیث شخصی به نام احمد بن خالد جویباری وجود دارد که او از جعل کنندگان حدیث است.[1]
در ضمن، در سند این حدیث سلمان فارسی وجود ندارد.
با این وجود، در برخی کتاب‌های حدیثی و اخلاقی شیعه اعمال و ذکرهایی برای تیز هوشى و قدرت حافظه وارد شده است؛[2] مانند این‌که در روایتی از امام صادق(ع) می‌خوانیم: «حمد، آیة الکرسى، انا انزلناه، یس، الواقعه، حشر، تبارک، توحید، و معوّذتین را با زعفران بنویسید بعد با آب زمزم یا باران، یا آب تمیز بشوئید، بعد دو مثقال کندر و ده مثقال شکر و ده مثقال عسل در آن بریزید و آن‌را شب در زیر آسمان گذارید و روى ظرف آن سرپوش آهنى بنهید، بعد در آخر شب دو رکعت نماز بخوانید در هر رکعت پنجاه بار حمد و قل هو الله، و پس از نماز آن‌را بنوشید که براى حافظه بسیار مفید و مجرّب است ان شاء الله تعالى».[3]
[1]. وَ قَدْ روى أَحْمَد بْن خَالِد الجویباری من حَدِیث أَبِی هُرَیْرَةَ عَن النَّبِی أَنَّهُ قَالَ: " من کتب آیَة الْکُرْسِیِّ بزعفران على رَاحَته الْیُسْرَى بِیَدِهِ سبح مرار کُلّ ذَلِکَ یلحسها بِاللِّسَانِ لم ینس شَیْئا أبدا "؛ جوزی، عبد الرحمن بن علی، الموضوعات، ج 2، ص 16، مدینه، محمد عبد المحسن صاحب المکتبة السلفیة، چاپ اول، 1966 و 1968م؛ صدیقی فتنی، محمد طاهر، تذکرة الموضوعات، ص 79، إدارة الطباعة المنیریة، چاپ اول، 1343ق؛ طرابلسی، ابراهیم، الکشف الحثیث، ص 56، بیروت، عالم الکتب، چاپ اول، 1407ق.
[3]. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، ص 340 – 341، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، 1412ق؛ شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج 8، ص 119، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق.