کد سایت
fa33242
کد بایگانی
40265
نمایه
دور کردن شپش از نگاه روایات
طبقه بندی موضوعی
درایه الحدیث
برچسب
فراموشی|حجامت|قمله|کشتن شپش|خوردن سیب ترش
خلاصه پرسش
در روایتی نه چیز موجب فراموشی دانسته شده است که یکی از آنها «طَرح قَمله» یا «رها کردن شپش» است؛ مقصود از آن چیست؟
پرسش
در کتاب مفاتیح الحیاة حدیثی از رسول خدا(ص) بدین ترتیب نقل شده است: «ای علی! نُه چیز مایه فراموشی است: خوردن سیب ترش، گشنیز، پنیر،... زنده انداختن جانور،...»؛ زنده انداختن جانور به چه معنا است؟ اگر به این معنا است که جانوری که روی لباس ما آمده و حرکت می‌کند را نباید کاری داشت، پس چه باید کرد؟
پاسخ اجمالی
روایت مورد نظر چنین است: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «ای على! نُه چیز موجب فراموشی است: خوردن سیب ترش، خوردن گشنیز، پنیر، نیم‌خورده موش، خواندن سنگ نوشته قبور، راه رفتن در میان دو زن، زنده رها کردن شپش، حجامت در نزدیکى مخچه، و ادرار کردن در آب راکد».[1]
برخی از این موارد، اثری جسمانی داشته و می‌توان از طریق پزشکی آنها را مورد بررسی قرار داد که چه مواردی موجب آلزایمر و فراموشی می‌گردد؟
برخی از اینها نیز اثر معنوی داشته که بررسی آنها فراتر از علم پزشکی است.
اما در مورد سؤال مذکور؛ «الْقَمْلَةِ» به معنای شپش است[2] و عبارت «طَرْحُ الْقَمْلَةِ» به معنای رها کردن شپش است و از آن چنین استفاده می‌شود که مراد زنده رها کردن آن می‌باشد و این معنا از فحوای برخی روایات دیگر نیز به دست می‌آید؛ مانند این روایت: «...اما شپش پس او را به خارج مسجد بیندازید و یا این‌که بکشید».[3]
برخی از این موارد، اثری جسمانی داشته و می‌توان از طریق پزشکی آنها را مورد بررسی قرار داد که چه مواردی موجب آلزایمر و فراموشی می‌گردد؟
برخی از اینها نیز اثر معنوی داشته که بررسی آنها فراتر از علم پزشکی است.
اما در مورد سؤال مذکور؛ «الْقَمْلَةِ» به معنای شپش است[2] و عبارت «طَرْحُ الْقَمْلَةِ» به معنای رها کردن شپش است و از آن چنین استفاده می‌شود که مراد زنده رها کردن آن می‌باشد و این معنا از فحوای برخی روایات دیگر نیز به دست می‌آید؛ مانند این روایت: «...اما شپش پس او را به خارج مسجد بیندازید و یا این‌که بکشید».[3]
[1]. «یَا عَلِیُّ تِسْعَةُ أَشْیَاءَ تُورِثُ النِّسْیَانَ أَکْلُ التُّفَّاحِ الْحَامِضِ وَ أَکْلُ الْکُزْبُرَةِ وَ الْجُبُنِّ وَ سُؤْرِ الْفَأْرِ وَ قِرَاءَةُ کِتَابَةِ الْقُبُورِ وَ الْمَشْیُ بَیْنَ امْرَأَتَیْنِ وَ طَرْحُ الْقَمْلَةِ وَ الْحِجَامَةُ فِی النُّقْرَةِ وَ الْبَوْلُ فِی الْمَاءِ الرَّاکِدِ»؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 4، ص 361، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق. فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج 2، ص 311، قم، انتشارات رضی، چاپ اول، 1375ش.
[2]. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج 7، ص 40، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ ششم، 1371ش.
[3]. «... أَمَّا الْقَمْلَةُ ... وَ لَکِنْ یَرْمِی بِهَا خَارِجاً مِنَ الْمَسْجِدِ، أَوْ یَدْفِنُهَا تَحْتَ رِجْلَیْه»؛ حمیری، عبد الله بن جعفر، قرب الإسناد، ص 209، قم، مؤسسه آل البیت(علیهم السلام)، چاپ اول، 1413ق؛ عریضی، علی بن جعفر، مسائل علی بن جعفر و مستدرکاتها، ص 243، قم، مؤسسة آل البیت(علیهم السلام)، چاپ اول، 1409ق.