کد سایت
fa35270
کد بایگانی
42656
نمایه
تعیین مقدار ارثیه قبل از فوت
خلاصه پرسش
پدرم قبلاً گفته بود که بعد از فوتش ارث بین من و خواهرم به صورت مساوی تقسیم گردد. آیا باید به وصیت شفاهی او عمل شود؟
پرسش
پدرم قبلاً گفته بود که بعد از فوتش ارث بین من و خواهرم به صورت مساوی تقسیم گردد. من این موضوع را عادلانه ندانسته و از پدرم دلگیرم. ولی به دلیل معذوریتهایی امکان گفتن عقیده به پدر را نداشتم. آیا اکنون بعد از فوت او باید به وصیت شفاهی او عمل کنیم یا میتوان مازاد یک سوم از وصیت را به صورت 2 به 1 تقسیم کرد؟ ضمناً آیا نظر خواهرم در عمل به یکی از این دو گونه تقسیم شرط است یا خیر؟
پاسخ اجمالی
انسان در زمان حیات، اختیار اموالش را دارد، ولی وصیّت به تقسیم اموال به طور مساوی بین پسر و دختر، صحیح نیست بلکه در ارث، سهم پسر دو برابر دختر است. البته با توجه به این که از طرفی پدر شما تمایل به تساوی سهم دختر و پسر خود داشته است و از طرفی هم میت حق دارد در ثلث مال خود وصیت خاص داشته باشد، باید دو سوم از اموال را به صورت شرعی (هر پسر دو برابر دختر) تقسیم نمود، سپس نقصان سهم دختر را از یکی سومی که میت حق وصیت در آن را داشته است، جبران کرد، به این شرط که جبران نقیصه، از یک سوم بیشتر نشود.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
در زمان حیات، اختیار اموال با خود شخص است ولی وصیّت به تقسیم اموال به طور مساوی بین پسر و دختر صحیح نیست.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
با توجه به این که ایشان حق داشتهاند در ثلث مال خود تصرف کنند، آنچه درباره سهم دختران گفتهاند اگر به اندازه ثلث ماترک او باشد هیچ اشکالى ندارد، بنابراین همان طور که وصیت کردهاند باید عمل کنید. ولی در بیشتر از ثلث باید با رضایت تمام ورثه باشد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
سهم الارث هر کدام در شرع معین است و اگر بر خلاف آن وصیت کند تنها در یک سوم نافذ است.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
وصیت مذکور باطل است مگر آنکه معلوم شود منظور وی تدارک سهم خواهر از ثلث بوده است.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
در زمان حیات، اختیار اموال با خود شخص است ولی وصیّت به تقسیم اموال به طور مساوی بین پسر و دختر صحیح نیست.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
با توجه به این که ایشان حق داشتهاند در ثلث مال خود تصرف کنند، آنچه درباره سهم دختران گفتهاند اگر به اندازه ثلث ماترک او باشد هیچ اشکالى ندارد، بنابراین همان طور که وصیت کردهاند باید عمل کنید. ولی در بیشتر از ثلث باید با رضایت تمام ورثه باشد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
سهم الارث هر کدام در شرع معین است و اگر بر خلاف آن وصیت کند تنها در یک سوم نافذ است.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
وصیت مذکور باطل است مگر آنکه معلوم شود منظور وی تدارک سهم خواهر از ثلث بوده است.
[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.