لطفا صبرکنید
بازدید
8193
آخرین بروزرسانی: 1397/12/11
کد سایت fa43698 کد بایگانی 51983 نمایه وقوع صدمه یا فوت در ماه حرام و تغلیظ دیه
طبقه بندی موضوعی بیشتر بدانیم
برچسب دیه|قتل|ماه حرام|تغلیظ|جراحت|صدمه
خلاصه پرسش
اگر در حادثه‌ای مانند تصادف رانندگی، فردی در غیر ماه حرام مجروح شده و در ماه حرام بمیرد، دیه او چه وضعیتی خواهد داشت؟ حکم عکس این مورد چیست؟
پرسش
اگر صدمه در ماه غیر حرام به فردی وارد گردد و مجنی علیه در ماه حرام فوت کند یا عکس این موضوع، اگر صدمه در ماه حرام وارد گردد و مجنی علیه در ماه غیر حرام فوت کند، آیا دیه تغلیظ می‌گردد یا خیر؟
پاسخ اجمالی
در فرض سؤال، پاسخ مراجع تقلید درباره تغلیظ دیه[1] متفاوت است:
1. گروهی، ملاک تغلیظ دیه را زمان آسیب رسیدن دانسته‌اند.[2]
2. برخی هم ملاک تغلیظ دیه را زمان مرگ دانسته‌اند، مگر این‌که آسیب دیدن در ماه حرام، به گونه‌ای باشد که عرفاً قتل شمرده شود، اما مرگ، در ماه غیر حرام رخ دهد؛ مثل وقتی که صدمه به حدی باشد که فرد به حالت کُما رود.[3]
3. گروهی[4] نیز ملاک تغلیظ دیه را هر دو امر دانسته‌اند؛ یعنی اگر آسیب دیدن و مرگ، هر دو در ماه حرام رخ دهد، دیه تغلیظ می‌گردد و گرنه دیه تغلیظ نمی‌شود.
ضمائم:
پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[5]
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
در فرض یاد شده از نظر تغلیظ در دیه حکم قتل در غیر اشهر الحرم دارد و در فرض عکس آن که صدمه در ماه حرام وارد شود و مجنی علیه در ماه غیر حرام فوت کند از نظر تغلیظ حکم قتل در ماه حرام را دارد.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
در فرض دوم تغلیظ می‌شود بر خلاف فرض اول.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
معیار زمان مرگ است مگر موردی که جنایت به نحوی واقع شده باشد که شخص را مثل حیوان مذبوح قرار دهد -که قتل او حساب شود- در این صورت از موارد تغلیظ دیه است، هر چند مردن شخص در غیر ماه حرام باشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در هر صورت دیه تغلیظ نمی‌شود.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در صورتی که صدمه و قتل هر دو در ماه حرام واقع شود دیه تغلیظ می‌شود و در مورد سؤال، احوط مصالحه است.
 
 

[1]. به افزایش دیه در ماه‌های حرام، اصطلاحاً «تغلیظ دیه» می‌گویند؛ ر. ک: 4223 (زمان تغلیظ دیه در ماه های حرام).
[2]. آیات عظام سیستانی و شبیری زنجانی.
[3]. آیت الله صافی گلپایگانی.
[4]. آیات عظام مکارم شیرازی و نوری همدانی.
[5]. استفتا از دفاتر آیات عظام: سیستانی، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.