کد سایت
fa43973
کد بایگانی
54004
نمایه
فرستادن عثمان به سوی ابوبکر برای مطالبه ارث
طبقه بندی موضوعی
تاریخ,فدک,آنچه شیعه پاسخ گوی آن نیست
برچسب
ارث|ابوبکر|پیامبر اسلام|همسران پیامبر|عثمان|عایشه
خلاصه پرسش
اهل سنت معتقدند که پیامبر(ص) وارثی ندارد. پس چرا در صحاحشان آمده است، تمام همسران پیامبر، عثمان را برای مطالبه ارثشان نزد ابوبکر فرستادند و در این میان جز عایشه کسی به مخالفت برنخاست؟!
پرسش
اهل سنت معتقدند که پیامبر(ص) وارثی ندارد. پس چرا در صحاحشان آمده است که تمام همسران پیامبر، عثمان را برای مطالبه ارثشان نزد ابوبکر فرستادند و در این میان جز عایشه کسی به مخالفت برنخاست؟!
پاسخ اجمالی
ما معتقدیم پیامبران نیز مشمول قوانین ارث می‌شوند، اما در منابع روایی اهل سنت - مانند صحیح بخاری – چنین نقل شده است که همسران پیامبر گرامی اسلام(ص) پس از درگذشت آن‌حضرت؛ عثمان را نزد ابوبکر فرستادند و ارث خودشان را مطالبه کردند(و یا خواستند که او را بفرستند):
1. بخاری در صحیح: «همسران پیامبر(ص) پس از وفات رسول خدا(ص) قصد داشتند که عثمان را نزد ابوبکر بفرستند تا ارثشان را درخواست کند. عایشه به آنها گفت: مگر رسول خدا(ص) نگفت که ما ارث نمی‌گذاریم و آنچه بر جاى می‌گذاریم صدقه است؟!».[1]
2. عبد الرزاق در المصنّف: «همسران پیامبر(ص) شخصى را نزد ابوبکر فرستاده و ارثشان را درخواست کردند. عایشه کسى را نزد آنان فرستاد و گفت: چرا تقواى خدا پیشه نمی‌کنید؟ مگر رسول خدا(ص) نگفت که ما ارث نمی‌گذاریم و آنچه بر جاى می‌گذاریم صدقه است؟! همسران پیامبر خدا(ص) با این سخن عایشه راضى شده و درخواست خود را رها کردند».[2]
در روایت دوم؛ نامى از شخص فرستاده شده نیامده، ولى ابن شبه با سند خود از زُهْرى از عُروه از عایشه نقل می‌کند که همسران پیامبر، عثمان را فرستادند.[3]
با مراجعه به روایات فوق، این پرسش‌های جدی برای هر محقق منصفی پیش خواهد آمد:
1. اگر موضوع نفى وراثت پیامبران از سوی خود پیامبر اکرم(ص) مطرح شده بود، چگونه هیچ‌کدام از همسران ایشان جز عایشه از آن خبر نداشتند؟!
2. بر اساس نقلی که عثمان، این خواسته را برایشان انجام داد، چرا او که بعدها خلیفه مسلمانان شد نیز از چنین حکمی آگاه نبوده و درخواست همسران نبی(ع) را پذیرفت؟!
3. چرا در مقابل درخواست فاطمه(س) برای بازگرداندن فدک و در مقابل درخواست همسران پیامبر(ص) برای دریافت ارث، ابوبکر و دخترش عایشه تنها افرادی بودند که به حدیثی استناد کردند که دیگران از آن اطلاعی نداشتند؟!
1. بخاری در صحیح: «همسران پیامبر(ص) پس از وفات رسول خدا(ص) قصد داشتند که عثمان را نزد ابوبکر بفرستند تا ارثشان را درخواست کند. عایشه به آنها گفت: مگر رسول خدا(ص) نگفت که ما ارث نمی‌گذاریم و آنچه بر جاى می‌گذاریم صدقه است؟!».[1]
2. عبد الرزاق در المصنّف: «همسران پیامبر(ص) شخصى را نزد ابوبکر فرستاده و ارثشان را درخواست کردند. عایشه کسى را نزد آنان فرستاد و گفت: چرا تقواى خدا پیشه نمی‌کنید؟ مگر رسول خدا(ص) نگفت که ما ارث نمی‌گذاریم و آنچه بر جاى می‌گذاریم صدقه است؟! همسران پیامبر خدا(ص) با این سخن عایشه راضى شده و درخواست خود را رها کردند».[2]
در روایت دوم؛ نامى از شخص فرستاده شده نیامده، ولى ابن شبه با سند خود از زُهْرى از عُروه از عایشه نقل می‌کند که همسران پیامبر، عثمان را فرستادند.[3]
با مراجعه به روایات فوق، این پرسش‌های جدی برای هر محقق منصفی پیش خواهد آمد:
1. اگر موضوع نفى وراثت پیامبران از سوی خود پیامبر اکرم(ص) مطرح شده بود، چگونه هیچ‌کدام از همسران ایشان جز عایشه از آن خبر نداشتند؟!
2. بر اساس نقلی که عثمان، این خواسته را برایشان انجام داد، چرا او که بعدها خلیفه مسلمانان شد نیز از چنین حکمی آگاه نبوده و درخواست همسران نبی(ع) را پذیرفت؟!
3. چرا در مقابل درخواست فاطمه(س) برای بازگرداندن فدک و در مقابل درخواست همسران پیامبر(ص) برای دریافت ارث، ابوبکر و دخترش عایشه تنها افرادی بودند که به حدیثی استناد کردند که دیگران از آن اطلاعی نداشتند؟!
[1]. «عَنْ عَائِشَةَ: أَنَّ أَزْوَاجَ النَّبِیِّ(ص) حِینَ تُوُفِّیَ رَسُولُ اللَّهِ(ص)، أَرَدْنَ أَنْ یَبْعَثْنَ عُثْمَانَ إِلَى أَبِی بَکْرٍ یَسْأَلْنَهُ مِیرَاثَهُنَّ، فَقَالَتْ عَائِشَةُ: أَلَیْسَ قَدْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص): لاَ نُورَثُ، مَا تَرَکْنَا صَدَقَةٌ»؛ بخاری، محمد بن إسماعیل، صحیح بخاری، ج 8، ص 150، بیروت، دار طوق النجاة، چاپ اول، 1422ق.
[2]. «إِنَّ أَزْوَاجَ النَّبِیِّ(ص)أَرْسَلْنَ إِلَى أَبِی بَکْرٍ یَسْأَلْنَ مِیرَاثَهُنَّ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ(ص)، فَأَرْسَلَتْ إِلَیْهِنَّ عَائِشَةُ: أَلَا تَتَّقِینَ اللَّهَ؟ أَلَمْ یَقُلْ رَسُولُ اللَّهِ(ص): "لَا نُورَثُ، مَا تَرَکْنَا صَدَقَةٌ"؟ قَالَ: فَرَضِینَ بِقَوْلِهَا، وَتَرَکْنَ ذَلِکَ»؛ صنعانی، عبد الرزاق بن همام، المصنف، ج 5، ص 471، بیروت، المکتب الإسلامی، چاپ دوم، 1403ق.
[3]. «سَمِعْتُ عَائِشَةَ تَقُولُ: أَرْسَلَ أَزْوَاجُ النَّبِیِّ(ص)عُثْمَانَ بْنَ عَفَّانَ إِلَى أَبِی بَکْرٍ، یَسْأَلُ لَهُنَّ مِیرَاثَهُنَّ...»؛ نمیری بصری، عمر بن شبة، تاریخ المدینة، ص 202، جده، السید حبیب محمود أحمد، 1399ق.