کد سایت
fa49470
کد بایگانی
60833
نمایه
جبر و اختیار
طبقه بندی موضوعی
انسان و اختیار
خلاصه پرسش
آیا ممکن است نتایجی که از فکر کردن به دست میآوریم، تزریقی از سمت خدا باشد و نه نتیجه واقعی اندیشیدن خودمان؟
پرسش
با عرض سلام و احترام؛ سؤالم بیشتر با استناد به احادیث و آیات قرآن جواب داده شود و کمتر با استناد به مطالب فلسفی و عقلی باشد.
و اما سؤال: پیرامون مسائل جبر و اختیار سخن زیاد رانده شده و دلایلی در باب هر دو گفتهاند، اما سؤال من این است که از کجا معلوم این افکار و نتایجی که حاصل میشود خود آنها جبری نباشد؟! شاید تحمیل و تزریقی باشد از سمت خدا که ما فکر میکنیم ذهن و عقل ما این نتایج را به دست آورده و آن چیزی که به فکر و عقل انسان خطور میکند و انسان تشخیص میدهد که خود، این فرمان را صادر کرده، از کجا معلوم از ناحیهی خدا نباشد که خواسته انسان به این نتیجه برسد و فکر کند خودش این نتایج را به دست آورده، در صورتی که از ناحیهی خدا است.
پاسخ اجمالی
اگر خداوند متعال یا هر نیروی دیگری هر آنچه خود میخواست در عقل انسان قرار میداد؛ در آن صورت میبایست اندیشه و افکار همه انسانها یکسان باشد، همه یکنواخت فکر کنند و تصمیم و اراده همگان یکسان باشد و تردیدی در آن وجود نداشته باشد. اگر اینگونه میبود چگونه ذهن شما خلاف آنچه خداوند میخواهد فکر میکند و میاندیشد. بنابراین اختلاف آراء، شک و تشکیک، بهترین دلیل بر اراده و اختیار انسان است.