کد سایت
fa56906
کد بایگانی
69903
نمایه
مامور و معذور
طبقه بندی موضوعی
رعایت مقررات و قوانین
خلاصه پرسش
آیا این استدلال که می‌گویند من مامورم و معذور حرف درستی است؟!
پرسش
از کودکی شنیده‌ام که می‌گویند من مامورم و معذور، آیا این استدلال صحیح است؟
پاسخ اجمالی
اگر ماموریتی بر اساس قانون اسلام و شرع مقدّس باشد، آن مامور با توجه بر این‌که برای ماموریتش حجت شرعی دارد، معذور خواهد بود. امّا اگر ماموریتی غیر شرعی و بر خلاف مقرّرات و احکام اسلام باشد، این مامور معذور نخواهد بود؛ بر این اساس، هر ماموری معذور نخواهد بود و این عبارت در کلّیّت آن مورد پذیرش اسلام نیست.
خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: و مستضعفان به مستکبران می‌گویند: «وسوسههاى فریب‌کارانه شما در شب و روز (مایه گمراهى ما شد)، هنگامى که به ما دستور می‌دادید که به خداوند کافر شویم و همتایانى براى او قرار دهیم»! و آنان هنگامى که عذاب [الهى] را می‌بینند پشیمانى خود را پنهان می‌کنند [تا بیشتر رسوا نشوند]! و ما غل و زنجیرها در گردن کافران می‌نهیم آیا جز آنچه عمل می‌کردند به آنها جزا داده می‌شود؟![1]
اما برخی ماموران معذور هستند؛ به عنوان نمونه اگر فرماندهی در جنگ، به فردی ماموریت دهد که در گوشه‌ای کمین کرده و تنها به کنترل فعالیت‌های دشمن بپردازد و از هر درگیری خودداری کند، اگر فردی از دشمن از کنار او گذشته و به نیروهای خودی صدمه‌ای وارد سازد، آن مامور معذور خواهد بود.
خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: و مستضعفان به مستکبران می‌گویند: «وسوسههاى فریب‌کارانه شما در شب و روز (مایه گمراهى ما شد)، هنگامى که به ما دستور می‌دادید که به خداوند کافر شویم و همتایانى براى او قرار دهیم»! و آنان هنگامى که عذاب [الهى] را می‌بینند پشیمانى خود را پنهان می‌کنند [تا بیشتر رسوا نشوند]! و ما غل و زنجیرها در گردن کافران می‌نهیم آیا جز آنچه عمل می‌کردند به آنها جزا داده می‌شود؟![1]
اما برخی ماموران معذور هستند؛ به عنوان نمونه اگر فرماندهی در جنگ، به فردی ماموریت دهد که در گوشه‌ای کمین کرده و تنها به کنترل فعالیت‌های دشمن بپردازد و از هر درگیری خودداری کند، اگر فردی از دشمن از کنار او گذشته و به نیروهای خودی صدمه‌ای وارد سازد، آن مامور معذور خواهد بود.
[1]. «وَ قالَ الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذینَ اسْتَکْبَرُوا بَلْ مَکْرُ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ اِذْ تَاْمُرُونَنا اَنْ نَکْفُرَ باللهِ وَ نَجْعَلَ لَهُ اَنْداداً وَ اَسَرُّوا النَّدامَهَ لَمَّا رَاَوُا الْعَذابَ وَ جَعَلْنَا الْاَغْلالَ فی اَعْناقِ الَّذینَ کَفَرُوا هَلْ یُجْزَوْنَ اِلاَّ ما کانُوا یَعْمَلُون». سبا، 33.