شخصی پیشنهاد داده بابت انجام کارش مبلغ معینی بپردازد. ما فردی را یافتیم که با کمتر از آن نیز راضی بود و کار را به او واگذار کردیم و به دروغ به صاحب کار گفتیم که همان مبلغ پیشنهادی او را خرج کرده‌ایم. آیا استفاده از ما به التفاوت برای ما حرام است؟ - گنجینه پاسخ ها - اسلام کوئست - مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعی

بازدید
4525

آخرین بروزرسانی: 1397/04/12

کد سایت fa58586 کد بایگانی 71938 نمایه تصرف دلال در مبلغ اضافه‌ای که از صاحب کار می‌گیرد

طبقه بندی موضوعی ضمان

خلاصه پرسش

شخصی پیشنهاد داده بابت انجام کارش مبلغ معینی بپردازد. ما فردی را یافتیم که با کمتر از آن نیز راضی بود و کار را به او واگذار کردیم و به دروغ به صاحب کار گفتیم که همان مبلغ پیشنهادی او را خرج کرده‌ایم. آیا استفاده از ما به التفاوت برای ما حرام است؟

پرسش

با سلام. من و دوستم پروژه‌ای را با هم شروع کردیم، ولی هیچ کدام نتوانستیم حلش کنیم؛ دوستم گفت کسی را پیدا کن برایمان حلش کند و تا 50 هزار تومان راضی هستم که هر کدام نیمی از هزینه را بدهیم. من به یکی از کارمندان دایی‌ام گفتم. او هم با هزینه 30 هزار تومان موافقت کرد. بعد هم این پول را نگرفت، اما من به دوستم گفتم که هزینه‌اش 40 هزار تومان شد و نصف پول یعنی 20 هزار تومان از او گرفتم و خودم خرج کردم. اکنون پشیمانم، اما خجالت می‌کشم پولش را برگردانم. با توجه به اینکه او به 50 هزار تومان هم راضی بود، آیا این پول برای من حرام است یا حلال؟

پاسخ اجمالی

باید مبلغ اضافه را به وی برگردانید. البته لازم نیست به او گفته شود که این مبلغ به چه عنوانی بوده و حتی می‌توان به اسم هدیه، این کار را انجام داد.
ضمائم:
پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
در فرض سوال، استفاده شما از آن پول منوط به رضایت صاحبش است؛ لذا باید آن را - اگر چه با واسطه و یا واریز کردن به حساب - به ایشان برگردانید؛ و لازم نیست مطلع شود که بابت چیست و نمی‌توانید به فقیر دهید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
باید پول ایشان را به هر عنوان برگردانید هرچند به عنوان هدیه.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
باید پول را به هر نحوی - حتی با واسطه - به ایشان برگردانید.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
باید او را پیدا کنید و حق او را به او بدهید.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
لازم است مبلغ آن را به صاحبش بازگردانید، ولی لازم نیست بگویید در ازای چیست، بلکه اگر به نیت ادای دین باشد گرچه در ظاهر به صورت هدیه باشد مانعی ندارد.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
لازم است مبلغ، به صاحبش بازگردانده شود، ولی لازم نیست او بداند که این مبلغ در ازای چیست؛ بنابر این، اگر به ظاهر به صورت هدیه باشد، کافی است.
لینک به سایت استفتائات

[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، شبیری زنجانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.