بعد از تصادف با ماشین‌های گران‌قیمت، آیا به لحاظ شرعی، همان مبلغی که بیمه می‌پردازد کافی است، یا آن‌که راننده خاطی باید باقیمانده خسارت را از جیب خودش بپردازد؟ - گنجینه پاسخ ها - اسلام کوئست - مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعی

بازدید
3031

آخرین بروزرسانی: 1399/08/01

کد سایت fa68165 کد بایگانی 83340 نمایه ضمانت خسارت در خودروهای لوکس

طبقه بندی موضوعی ضمان

خلاصه پرسش

بعد از تصادف با ماشین‌های گران‌قیمت، آیا به لحاظ شرعی، همان مبلغی که بیمه می‌پردازد کافی است، یا آن‌که راننده خاطی باید باقیمانده خسارت را از جیب خودش بپردازد؟

پرسش

سلام علیکم؛ امروزه در خیابان‌ها برخی خودروهای چند میلیاردی دیده می‌شود که قیمت تنها یک چراغ آنها به اندازه قیمت خودرویی، مانند پراید است. این خودروها آسایش روانی را از دیگر رانندگان سلب می‌کنند؛ چرا که ترس از تصادف با آنها و متحمل شدن خسارت‌‌های ده‌ها و صدها میلیونی را دارند! حال دو سؤال مطرح است: 1. با توجه به جریان سمرة بن جندب که وی تنها امنیت روانی صاحب‌خانه را در خطر انداخته بود و پیامبر با استناد به «لا ضرر و لا ضرار..»، دستور به قطع درخت وی را دادند، آیا می‌توان گفت ورود و استفاده از خودروهای مذکور در کشور جایز نیست؟ 2. با توجه به عدم تعهد شرکت‌‌های بیمه نسبت به جبران خسارت کامل این خودروها و اطلاع صاحبان آنها از این موضوع، آیا بر اساس قاعده‌ی اقدام، می‌توان گفت در صورت تصادف با این نوع خودروها، فرد مقصر، تنها به اندازه خودروهای عادی ضامن جبران خسارت است؟

پاسخ اجمالی

هر چند استفاده از این خودروها در جامعه‌ای که بیشتر افراد آن دارای درآمدهای بالا نیستند، منطبق با سبک زندگی اسلامی نبوده و گاه اسراف و تفاخر و تکاثر شمرده می‌شود، ولی جواز و یا حرمت خرید و فروش آنها تابع قانون و مقررات مربوطه است؛ پس اگر به لحاظ قانونی، واردات آنها ممنوع نباشد، به لحاظ شرعی نیز واردات و خرید و فروش آنها حرام نخواهد بود.
در فرض سؤال، و بر اساس احکام اولیه، شخص به هر اندازه‌ای که خسارت وارد کرده، ضامن خواهد بود، مگر این‌که با استفاده از اختیارات حکومتی، قانون دیگری در این زمینه وضع شود، که باید بر اساس آن عمل نمود.

ضمائم:

پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):

هر چند که مطلوب شریعت نیست ولی فی حد نفسه حرام نمی‌باشد.
خیر.

حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی):

چنانچه حکومت بر اساس مصالح ملی تشخیص دهد که ورود و یا جبران خسارت ماشین بیش از خودروهای عادی موجب سلب امنیت عمومی و گرفتاری اقشار مختلف مردم می‌شود، می‌تواند به عنوان حکم حکومتی منع از ورود خودرو و یا عدم ضمان خسارت زننده بیش از ضمانت عادی عمومی کند.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

با توجه به اینکه استفاده از این‌گونه وسایل به یقین اسراف و غیر متعارف است، باید از آن پرهیز کرد و نسبت به خسارت، مطابق آنچه در قانون بیمه قرار داده شده، عمل شود.

حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

در فرض سؤال، حکم ثانوی نیاز به رجوع به حکم ولی امر مسلمین دارد.

[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: شبیری زنجانی، علوی گرگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.