همان گونه که می دانید، تمام انسان های غیر معصوم در معرض اشتباه اند، اما بدیهی است که احتمال خطا و اشتباه در افراد مختلف، بسیار متفاوت بوده و شخصی که در عمر خود مرتکب چند اشتباه می شود، با فردی که هر روز را با اشتباهات فراوانی سپری می کند، قابل مقایسه نیست.
از طرفی، انسان ها برای زندگی فردی و اجتماعی خود نیاز به راهنمایانی دارند که یاریگر آنان، در باقی ماندن در مسیر مستقیم باشند. بدیهی است که هر مقدار اشتباه و خطای راهنما و زمامداری کمتر باشد، پیروی از او نتایج بهتری را به ارمغان خواهد آورد.
براین اساس، اگر شخصی که از عناصری؛ چون فقاهت، عدالت، شجاعت و .... برخوردار بوده، در رأس مدیریت جامعه قرار گیرد، به مراتب، نسبت به اشخاصی که فاقد چنین خصوصیاتی هستند، اشتباهات کمتری خواهد داشت و حتی اگر مرتکب اشتباهی شود، شهامت اعلام و جبران آن را خواهد داشت.
بنیان گذار فقید جمهوری اسلامی (ره)، در این زمینه می فرماید: "آنچه مهم است، این است که ما می خواهیم مطابق شرع اسلام مسائل را پیاده کنیم. پس اگر قبلاً اشتباه کرده باشیم باید صریحاً بگوییم اشتباه نمودهایم. و عدول در بین فقها از فتوایى به فتواى دیگر درست همین معنا را دارد. وقتى فقیهى از فتواى خود برمىگردد یعنى من در این مسئله اشتباه نمودهام و به اشتباهم اقرار مى کنم. فقهاى شوراى نگهبان و اعضاى شورایعالى قضائى هم باید اینطور باشند که اگر در مسئلهاى اشتباه کردند صریحاً بگویند اشتباه کردیم و حرف خود را پس بگیرند، ما که معصوم نیستیم ... پس در این رابطه ممکن است من دیروز حرفى را زده باشم و امروز حرف دیگرى را و فردا حرف دیگرى را، این معنا ندارد که من بگویم چون دیروز حرفى زدهام باید روى همان حرف باقى بمانم".[1]
به همین دلیل، معتقدیم که پیروی از افرادی که مجموعه ای از دانش دینی و تقوای الاهی را در خود جای داده اند، راه بهتری برای شناخت حقیقت بوده و جایگزین مناسب تری برای آن وجود نخواهد داشت.
مطالعه پرسش 4453 (سایت: 4687) نیز اطلاعات دیگری در این زمینه، در اختیارتان قرار خواهد داد.
[1]. صحیفه امام، ج 18، ص 241 (در دیدار با اعضای شورای نگهبان، 20/8/1362).