کد سایت
fa74850
کد بایگانی
90819
نمایه
انگشترهای امام حسین(ع)
طبقه بندی موضوعی
امام حسین ع,حوادث روز عاشورا,حوادث بعد از شهادت
خلاصه پرسش
امام حسین(ع) چند انگشتر داشتند و پس از شهادت آنحضرت این انگشترها به دست چه کسانی افتاد؟
پرسش
امام حسین(ع) چند انگشتر داشتند و آیا همه این انگشترها بعد از شهادتشان غارت شد؟ آیا روضه ساربان و انگشتر که در غروب روز عاشورا خوانده میشود سند معتبر دارد؟
پاسخ اجمالی
در منابع مختلف گزارش شده است که سید الشهداء(ع) انگشترهای متعددی داشتند: [1]
1. امام باقر(ع): «امام حسین(ع) دو انگشتر داشتند که نقش یکی از آنها «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ عُدَّةٌ لِلِقَاءِ اللَّهِ»(خدایی جز پروردگار نیست. برای ملاقات او آماده‌ام) بود، و نقش انگشتر دیگر «إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ»،(خدا آنچه می‌خواهد را به سرانجام می‌رساند)، بود.[2]
2. امام صادق(ع): نقش انگشتر امام حسین(ع) «حَسْبِیَ اللَّهُ»،(خدا برای من کافی است) بود.[3]
3. امام عسکرى(ع): حضرت فاطمه(س) انگشتر نقرهاى عقیق داشت و هنگام رحلت خود آن‌را به امام حسن(ع) دادند. امام حسن(ع) نیز آن‌را هنگام شهادت خود به امام حسین(ع) داد. امام حسین(ع) فرمود: دوست داشتم که بر نگین آن چیزى بنویسم که در رؤیا حضرت عیسى(ع) را دیدم و از او پرسیدم که چه عبارتى را بر روی این انگشتر بنویسم؟ حضرت عیسی(ع) گفت: «لَا إِلَهَ إِلَّا االلهُ الْمَلِکُ الْحَقُ الْمُبِین» را بنویسید؛ زیرا آغاز تورات و انجیل این‌گونه است.[4]
4. نقش انگشتر امام حسین(ع) این بود: «عَلِمْتَ فَاعْمَل»؛(دانستی پس عمل کن).[5]
5. ابن صباغ می‌گوید: نقش انگشتر امام حسین «لِکُلِّ أَجَلٍ کِتابٌ»؛[6](برای هر چیزی پرونده‌ای وجود دارد) بود.[7]
عاقبت انگشترهای امام(ع)
گزارش شده است که برخی انگشترهای امام حسین(ع) به امامان بعد از ایشان رسید:
1. امام صادق(ع): امام حسین(ع) انگشتر خود را که نقش آن «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ عُدَّةٌ لِلِقَاءِ اللَّهِ» بود به امام سجاد(ع) دادند، چنانچه رسول خدا(ص) آن‌را به امام علی(ع) و امام علی(ع) به امام حسن(ع) و امام حسن(ع) به امام حسین(ع) هدیه دادند. و این انگشتر نزد من است که در هر جمعه آن‌را در دستم قرار داده و با آن نماز می‌خوانم.[8]
2. امام رضا(ع): «انگشتر امام حسین(ع) که نقش آن «إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ»[9] بود، در دست امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) قرار داشت».[10]
3. سرقت رفتن برخی از انگشترها: طبق برخی از نقل‌های تاریخی، شخصی به نام «بجدل بن سلیم کلبی» دست امام حسین(ع) را قطع و انگشتر حضرتشان را به سرقت برد،[11] اما در مورد ویژگی‌های این انگشتر به سرقت رفته، اطلاعاتی در دست نیست.
البته طبق نقل برخی از کتاب‌های تاریخی امام حسین(ع) در هنگام شهادت، انگشتری که نقش روی آن «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ عُدَّةٌ لِلِقَاءِ اللَّهِ» بود، در دست داشتند[12] که بر اساس گزارش دیگری که نقل کردیم، این انگشتر به سرقت نرفته، بلکه به به ائمه بعد از حضرتشان رسید. البته نقل‌هایی در مورد کندن لباس امام(ع) وجود دارد[13] و طبیعتاً اگر افرادی به این اندازه پست و فرومایه بودند که از سرقت لباس خونین حضرتشان خودداری نمی‌کردند، اگر به انگشتری گران‌قیمت نیز دست می‌یافتند از سرقت آن دریغ نداشتند.
به هر حال آنچه به عنوان «روضه ساربان و انگشتر» در شام غریبان خوانده میشود در کتاب‌های معتبر وجود ندارد و از مستند معتبری برخوردار نیست و احتمال دارد که برداشت آزاد از نقل‌هایی باشد که ناظر به سرقت یکی از انگشترهای آن امام مظلوم است.
1. امام باقر(ع): «امام حسین(ع) دو انگشتر داشتند که نقش یکی از آنها «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ عُدَّةٌ لِلِقَاءِ اللَّهِ»(خدایی جز پروردگار نیست. برای ملاقات او آماده‌ام) بود، و نقش انگشتر دیگر «إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ»،(خدا آنچه می‌خواهد را به سرانجام می‌رساند)، بود.[2]
2. امام صادق(ع): نقش انگشتر امام حسین(ع) «حَسْبِیَ اللَّهُ»،(خدا برای من کافی است) بود.[3]
3. امام عسکرى(ع): حضرت فاطمه(س) انگشتر نقرهاى عقیق داشت و هنگام رحلت خود آن‌را به امام حسن(ع) دادند. امام حسن(ع) نیز آن‌را هنگام شهادت خود به امام حسین(ع) داد. امام حسین(ع) فرمود: دوست داشتم که بر نگین آن چیزى بنویسم که در رؤیا حضرت عیسى(ع) را دیدم و از او پرسیدم که چه عبارتى را بر روی این انگشتر بنویسم؟ حضرت عیسی(ع) گفت: «لَا إِلَهَ إِلَّا االلهُ الْمَلِکُ الْحَقُ الْمُبِین» را بنویسید؛ زیرا آغاز تورات و انجیل این‌گونه است.[4]
4. نقش انگشتر امام حسین(ع) این بود: «عَلِمْتَ فَاعْمَل»؛(دانستی پس عمل کن).[5]
5. ابن صباغ می‌گوید: نقش انگشتر امام حسین «لِکُلِّ أَجَلٍ کِتابٌ»؛[6](برای هر چیزی پرونده‌ای وجود دارد) بود.[7]
عاقبت انگشترهای امام(ع)
گزارش شده است که برخی انگشترهای امام حسین(ع) به امامان بعد از ایشان رسید:
1. امام صادق(ع): امام حسین(ع) انگشتر خود را که نقش آن «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ عُدَّةٌ لِلِقَاءِ اللَّهِ» بود به امام سجاد(ع) دادند، چنانچه رسول خدا(ص) آن‌را به امام علی(ع) و امام علی(ع) به امام حسن(ع) و امام حسن(ع) به امام حسین(ع) هدیه دادند. و این انگشتر نزد من است که در هر جمعه آن‌را در دستم قرار داده و با آن نماز می‌خوانم.[8]
2. امام رضا(ع): «انگشتر امام حسین(ع) که نقش آن «إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ»[9] بود، در دست امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) قرار داشت».[10]
3. سرقت رفتن برخی از انگشترها: طبق برخی از نقل‌های تاریخی، شخصی به نام «بجدل بن سلیم کلبی» دست امام حسین(ع) را قطع و انگشتر حضرتشان را به سرقت برد،[11] اما در مورد ویژگی‌های این انگشتر به سرقت رفته، اطلاعاتی در دست نیست.
البته طبق نقل برخی از کتاب‌های تاریخی امام حسین(ع) در هنگام شهادت، انگشتری که نقش روی آن «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ عُدَّةٌ لِلِقَاءِ اللَّهِ» بود، در دست داشتند[12] که بر اساس گزارش دیگری که نقل کردیم، این انگشتر به سرقت نرفته، بلکه به به ائمه بعد از حضرتشان رسید. البته نقل‌هایی در مورد کندن لباس امام(ع) وجود دارد[13] و طبیعتاً اگر افرادی به این اندازه پست و فرومایه بودند که از سرقت لباس خونین حضرتشان خودداری نمی‌کردند، اگر به انگشتری گران‌قیمت نیز دست می‌یافتند از سرقت آن دریغ نداشتند.
به هر حال آنچه به عنوان «روضه ساربان و انگشتر» در شام غریبان خوانده میشود در کتاب‌های معتبر وجود ندارد و از مستند معتبری برخوردار نیست و احتمال دارد که برداشت آزاد از نقل‌هایی باشد که ناظر به سرقت یکی از انگشترهای آن امام مظلوم است.
[2]. شیخ صدوق، الامالی، ص 131، بیروت، اعلمی، چاپ پنجم، 1400ق.
[3]. محدث نوری، حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 4، ص 264، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1408ق؛ امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، ج 1، ص 563، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، 1406ق.
[4]. شیخ طوسی، کتاب الغیبة، محقق، مصحح، تهرانی، عباد الله، ناصح، علی احمد، ص 297، قم، دار المعارف الإسلامیة، چاپ اول، 1411ق.
[5] دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب إلی الصواب، ج 1، ص 15، قم، الشریف الرضی، چاپ اول، 1412ق.
[6]. رعد، 38.
[7]. مرعشی تستری، قاضی نور الله، احقاق الحق و إزهاق الباطل، ج 27، ص 35، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، 1409ق.
[8]. امالی، ص 144.
[9]. طلاق 3.
[10]. امالی، ص 458.
[11]. ابن اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، تحقیق، شیری، علی، ج 6، ص 244، بیروت، دار الاضواء، 1411ق؛ خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین(ع)، ج 2، ص 251، قم، انوار الهدی، چاپ دوم، 1423ق.
[12]. طبری آملی، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ص 181، قم، بعثت، چاپ اول، 1413ق.