جستجوی پیشرفته
بازدید
16088
آخرین بروزرسانی: 1389/03/22
خلاصه پرسش
آیا علمایی وجود دارند که کل موسیقی را حرام می دانستند؟
پرسش
آیا علمایی وجود دارند که کل موسیقی را حرام می دانستند و یا می دانند نظر ائمه (ع) راجع به موسیقی چیست؟ لطفاً نام علما را از زمان های قدیم (صدر اسلام) تاکنون بیان کنید؟
پاسخ اجمالی

فقیهان شیعه از سده یازدهم به این سو در غنا رساله‏هاى مستقلی نوشته‏اند و این مسئله از آن زمان به بعد معرکه آراء شده است. پیش از آن به همان مقدار اندکى از بحث که معمولاً در دوره‏هاى فقهى در کتاب التجارة یا کتاب الشهادات ذکر مى‏شد بسنده مى‏کرده‏اند؛ چون ظاهراً مسئله روز نبوده و چندان ابهام یا اهمیتى نداشته است‏.

شیخ انصاری در ابتدای بحث غناء به این حقیقت اشاره می کند که تمام موارد غناء حرام نمی باشد، ایشان می گوید: "اختلافی نیست که غناء فی الجمله (یعنی در مصادیقی از آن) حرام است.

نظر فقها درباره موسیقی و مصادیق حرمت آن، همه از آیات و روایات معصومین (ع) استفاده شده است.

امام صادق (ع) می فرمایند: «از غنا دوری کنید.»

پاسخ تفصیلی

"موسیقی" یا "موسیقیا" واژه ای یونانی است که در فرهنگ لغت، معادل "غنا" است، ولی در حوزه مفاهیم دینی و اصطلاح فقه، با یکدیگر تفاوت دارد. غنا در اصطلاح شرعی عبارت است از: "آوازی که از حنجره آدمی بیرون آمده و در گلو چرخانده (چهچهه) شود و در شنونده حالت سرور و وجد ایجاد کند و مناسب با مجالس لهو و خوش گذرانی باشد"، امّا موسیقی به "صوتی گفته می شود که از آلات موسیقی، پدید آید". بر این اساس، نسبت بین موسیقی علمی و موسیقی فقهی، عموم و خصوص مطلق است". [1]

فقیهان شیعه از سده یازدهم به این سو در غنا رساله‏هاى مستقلی نوشته‏اند و این مسئله از آن زمان به بعد معرکه آراء شده است. پیش از آن به همان مقدار اندکى از بحث که معمولاً در دوره‏هاى فقهى در کتاب التجارة یا کتاب الشهادات ذکر مى‏شد بسنده مى‏کرده‏اند؛ چون ظاهراً مسئله روز نبوده و چندان ابهام یا اهمیتى نداشته است‏. [2]

شیخ انصاری در ابتدای بحث غناء به این حقیقت اشاره می کند که تمام موارد غناء حرام نمی باشد، ایشان می گوید: "اختلافی نیست که غناء فی الجمله (یعنی در مصادیقی از آن) حرام است. [3]

ایشان در بخش پایانی بحث خود به مصادیقی از غناء اشاره دارد که توسط فقهاء و به علت وجود دلایل شرعی از حکم حرمت غناء استثناء شده است. [4]

نظر فقها درباره موسیقی و مصادیق حرمت آن، همه از آیات و روایات معصومین (ع) استفاده شده است؛ به عنوان نمونه می توان به این روایات اشاره کرد.

امام صادق(ع) می فرمایند: «آلات ساز و آواز، از عمل شیطان است پس هر چه در زمین از این نوع وجود دارد از ناحیه شیطان است.» [5]

پیامبر اکرم(ص) نیز می­فرمایند: «شما را از مزمار و کوبات (آلات موسیقی) نهی می کنم.» [6]

امام باقر (ع) می فرمایند: «غنا از چیزهایی است که خداوند آتش جهنم را سزایش قرار داده» [7]

و امام صادق (ع) می فرمایند: «از غنا دوری کنید [8]

از نتیجه این مطالب دانسته می شود که همه مصادیق آن حرام نمی باشد. [9] بیان نظر همه فقهاء درباره غنا بحث مفصّلی را می طلبد که از عهده این جواب خارج است شما را به کتابی که در همین زمینه به طور مفصّل نگارش شده است رهنمون می کنیم. [10]

نمایه مربوط:

سؤال 1358 (سایت: 1381) (حکم استماع موسیقی از رسانه ها).

سؤال 499 (سایت: 540) (راه شناسایی موسیقی حلال از حرام).



[1]   . حسینی، سید مجتبی، پرسش ها و پاسخ های دانشجویی، ص 169؛ امام خمینی، المکاسب المحرمة، ج 1، ص 198ـ 224؛ حسینی، علی، الموسیقی، ص 16 و 17؛ تبریزی، استفتائات، س10، 46 ، 47 و 1048؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 974، 978و 979. با استفاده از سؤال 388 (سایت: 401).

[2] مختاری،رضا و محسن صادقی،غناء موسیقی،ج1، ص 66، دفتر تبلیغات اسلامی قم، قم، 1419.

[3] انصاری،شیخ مرتضی،مکاسب المحرمة، ج 1، ص 285،مجمع الفکر الاسلامی،قم،1422.

[4] همان، ص 313.

[5]   .همان، باب 100، ح 5 و 6.

[6]   . همان.

[7]   . حر عاملی، وسائل الشیعه، ج 12، باب 99، ابواب ما یکتسب به ح 6.

[8]   . همان، ح 23 و 24.

[9] برای را ه های شناخت موسیقی حرام از حلال به سؤال 499 (سایت: 540) در همین سایت مراجعه کنید.

[10] کتاب غناء و موسیقی اثر رضا مختاری و محسن صادقی،چاپ دفتر اتبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. در جلد سوم این کتاب و در صفحه 1959 در بخش سوم : آراء فقیهان درباره غنا، را بررسی می کند.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    799288 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    762653 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
    685750 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    661275 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    650043 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    603378 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580640 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    574987 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565643 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564880 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...