کد سایت
fa91148
کد بایگانی
107868
نمایه
سفر کردن طلاب در ایام درسی حوزه‌های علمیه
طبقه بندی موضوعی
سفر معصیت
خلاصه پرسش
سفر کردن طلاب در ایام درسی حوزه و غیبت آنان از کلاس‌های درس چه حکمی دارد؟ آیا سفر معصیت بوده و باید نماز را تمام بخواند؟
پرسش
با سلام. از نظر مراجع، عدم حضور طلاب بر سر کلاس‌های درسی و غیبت کردن، به بهانه سفرهای زیارتی چه حکمی دارد؟ آیا این سفر، سفر معصیت می‌باشد؟
پاسخ اجمالی
هدف از تحصیلات حوزوی، دستیابی به توانایی علمی در حوزۀ دین است؛ پس اگر طلبه‌ای می‌داند بدون حضور همه روزه در درس‌ها به این هدف مورد انتظار نخواهد رسید، واجب است همه روزه در درس و مباحثه شرکت کند، البته با توجه به امکانات مجازی نوین و امکان دست‌رسی غیر حضوری به کلاس‌ها، معمولاً غیبت‌های کوتاه‌مدت، مشکل چندانی برای فرایند تحصیلی ایجاد نمی‌کند.
در هر حال، طبق نظر بیشتر فقها، چنین سفری موجب شکسته شدن نماز نمی‌شود.
ضمائم:
پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
1. ملاک در این گونه امور، قانون و مقررات مربوطه می‌باشد و باید طبق آن عمل شود.
2. در فرض سؤال اگر تخلف صورت گیرد، سفر، سفر معصیت نیست.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
تخلف از مقرراتی که طلبه تعهد داده بنابر احتیاط جایز نیست ولی سفر، سفر معصیت نمی‌شود.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در صورتی که لطمه قابل توجهی به پیشرفت درسی آنها بزند، این کار شرعاً جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
لازم است طلاب نسبت به درس اهتمام داشته باشند و بدون ضرورت درس تعطیل نشود.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
1. هدف از تحصیلات طلبگی دستیابی به توانایی علمی ـ تخصصی و مهارت تبلیغی و ترویجی در حوزۀ دین است و هر طلبه‌ای باید حسب اندوخته‌های علمی و مهارتی‌اش، در یکی از کارکردهای روحانیت نظیر ولایت، مرجعیت، قضاوت، امامت جمعه، امامت جماعت، تدریس، تألیف، تحقیق، تبلیغ - چه به شکل سنتی آن یعنی منبر و محراب و چه به شیوۀ جدید آن یعنی حضور در رسانه و فضای مجازی - ایفای نقش کند و البته از باب مقدمه برای رسیدن به این هدف، باید از تمامی ابزارهای لازم مانند حضور در درس، مباحثه، مطالعه، پیش مباحثه، پیش مطالعه، شرکت در نشست‌های علمی و ... حداکثر استفاده را بنماید. بنابراین بر هر طلبه‌ای واجب است با تدبیر و با مدیریت فرصت و امکانات و با برنامه‌ریزی دقیق، برای حصول هدف پیش‌گفته در مدت زمانی که باید به طور متعارف برای دستیابی به چنین هدفی صرف نمود، در حد طاقت و استعداد خود تلاش کند؛ خصوصاً در این روزگار که از سویی نیاز به عالمان دینی در تمامی مراتبش بیش از پیش است و از سوی دیگر به اندازۀ کافی عالم دینی در دسترس نیست. با این وصف اگر طلبه می‌داند بدون حضور همه روزه درس یا بدون مباحثۀ همه روزه به آن هدف مورد انتظار در وقت مقرر و متعارفش نخواهد رسید، واجب است همه روزه در درس و مباحثه شرکت کند.
2. سفری که مانع از انجام وظایف واجب طلبگی باشد، حرام است و فرد باید در چنین سفری نمازش را تمام بخواند؛ مگر آنکه سفر مزبور ضروری و مهم‌تر از وظایف واجب پیش گفته باشد؛ مثلاً سفر برای ادای حج واجب اشکال ندارد یا سفر برای دیدار والدین در حد متعارف در صورتی که زمان دیگری نتوان به دیدارشان رفت، جایز است.
لینک به سایت استفتائات
در هر حال، طبق نظر بیشتر فقها، چنین سفری موجب شکسته شدن نماز نمی‌شود.
ضمائم:
پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
1. ملاک در این گونه امور، قانون و مقررات مربوطه می‌باشد و باید طبق آن عمل شود.
2. در فرض سؤال اگر تخلف صورت گیرد، سفر، سفر معصیت نیست.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
تخلف از مقرراتی که طلبه تعهد داده بنابر احتیاط جایز نیست ولی سفر، سفر معصیت نمی‌شود.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در صورتی که لطمه قابل توجهی به پیشرفت درسی آنها بزند، این کار شرعاً جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
لازم است طلاب نسبت به درس اهتمام داشته باشند و بدون ضرورت درس تعطیل نشود.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
1. هدف از تحصیلات طلبگی دستیابی به توانایی علمی ـ تخصصی و مهارت تبلیغی و ترویجی در حوزۀ دین است و هر طلبه‌ای باید حسب اندوخته‌های علمی و مهارتی‌اش، در یکی از کارکردهای روحانیت نظیر ولایت، مرجعیت، قضاوت، امامت جمعه، امامت جماعت، تدریس، تألیف، تحقیق، تبلیغ - چه به شکل سنتی آن یعنی منبر و محراب و چه به شیوۀ جدید آن یعنی حضور در رسانه و فضای مجازی - ایفای نقش کند و البته از باب مقدمه برای رسیدن به این هدف، باید از تمامی ابزارهای لازم مانند حضور در درس، مباحثه، مطالعه، پیش مباحثه، پیش مطالعه، شرکت در نشست‌های علمی و ... حداکثر استفاده را بنماید. بنابراین بر هر طلبه‌ای واجب است با تدبیر و با مدیریت فرصت و امکانات و با برنامه‌ریزی دقیق، برای حصول هدف پیش‌گفته در مدت زمانی که باید به طور متعارف برای دستیابی به چنین هدفی صرف نمود، در حد طاقت و استعداد خود تلاش کند؛ خصوصاً در این روزگار که از سویی نیاز به عالمان دینی در تمامی مراتبش بیش از پیش است و از سوی دیگر به اندازۀ کافی عالم دینی در دسترس نیست. با این وصف اگر طلبه می‌داند بدون حضور همه روزه درس یا بدون مباحثۀ همه روزه به آن هدف مورد انتظار در وقت مقرر و متعارفش نخواهد رسید، واجب است همه روزه در درس و مباحثه شرکت کند.
2. سفری که مانع از انجام وظایف واجب طلبگی باشد، حرام است و فرد باید در چنین سفری نمازش را تمام بخواند؛ مگر آنکه سفر مزبور ضروری و مهم‌تر از وظایف واجب پیش گفته باشد؛ مثلاً سفر برای ادای حج واجب اشکال ندارد یا سفر برای دیدار والدین در حد متعارف در صورتی که زمان دیگری نتوان به دیدارشان رفت، جایز است.
لینک به سایت استفتائات
[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، شبیری زنجانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.