کد سایت
fa91562
کد بایگانی
108309
نمایه
ثواب اطعام دادن در راه امام حسین(ع)
طبقه بندی موضوعی
امام حسین ع,عزاداری و زیارت
خلاصه پرسش
آیا توصیهای از جانب معصومان(ع) وجود دارد که بر اساس آن، برای امام حسین(ع) نذر کنیم، غذا پخش کنیم، کمکهای مالی کنیم و ...؟!
پرسش
آیا نذر، انفاق و خرج کردن برای سید الشهداء سابقه دارد، و همچنین بردن غذا در سفر زیارتی کربلا مورد تأیید است؟
پاسخ اجمالی
اطعام و صدقه به خودی خود کاری ارزشمند بوده و در هر شرایطی دارای اجر و پاداش است. نذر، انفاق و اطعام در مراسم عزاداری امام حسین(ع) نیز علاوه بر آنکه یکی از مصادیق تعظیم شعائر الهی است. روایات فراوانی هم در این موضوع،[1] وجود دارد؛ مانند:
1. امام صادق(ع): «هرکه برای زیارت قبر امام حسین(ع) مخارجی را متحمل شود، خداوند به پاداش هر درهم آن، به اندازه ده هزار شهر در بهشت به او هدیه میکند و نیازمندیهایش را برآورده میکرده و نگهبان اموالی از اوست که در شهرش باقی مانده، و چیزى از خدا نمیخواهد، مگر اینکه خدا مورد اجابت قرار میدهد.[2]
2. امام صادق(ع): برای هر درهمى که شخص برای امام حسین(ع) هزینه کند، ده هزار برابر حساب میشود و به همین اندازه درجه او را بالا میبرند، اما رضایت و خشنودى خدا از او و دعای پیامبر(ص) و امام علی(ع) و ائمه اطهار براى او بهتر از آن است.[3]
3. امام صادق(ع) در دعا به خدا عرض کرد: بار خدایا، ... من و برادران و زائران قبر پدرم حسین(ع) را بیامرز! آنها که اموالشان را هزینه کرده و بدنهای خود را برای احسان در حق ما به سختی انداختهاند ...[4]
4. امام صادق(ع) در مورد ثواب کسى که خودش به هر دلیلی نمیتواند به زیارت رود، ولى دیگرى را با هزینه خود میفرستد، فرمود: در مقابل هر درهمى که خرج کرده است، خداوند به قدر کوه احد به او حسنه میدهد و چند برابر هزینهاى را که متحمل شده، برای او باقى میگذارد، و بلاهایى که نازل میشود را از او دور میگرداند، و مال و دارایى او را حفظ میکند.[5]
5. خداوند در مناجات با حضرت موسی(ع) به او فرمود: «... اگر بندهای مقداری از مالش را به خاطر محبّت فرزند دختر پیامبر(ص)، غذا یا غیر آن انفاق نماید، خداوند در دنیا در مقابل هر درهمی به هفتاد درهم به او برکت میدهد و در بهشت خواهد بود و گناهانش را میآمرزد».[6]
6. وقتی امام حسین(ع) به شهادت رسید، امام سجاد(ع) برای زنان بنیهاشم غذا آماده میکرد.[7]
7. فائد حنّاط به امام کاظم(ع) گفت: مردم با توجّه و گریه به زیارت امام حسین(ع) میروند و نوحهگران و غذاهایی را نیز به همراه خود به آنجا میبرند. شما در این باره چه مىفرمائید؟ امام(ع) فرمودند: کسى که به زیارت امام حسین(ع) برود در حالیکه به حقّ آن جناب عارف باشد، خدا گناهان گذشته و آیندهاش را میبخشد».[8]
این روایت ناظر به آن است افرادی در آن زمان بودند که به صورت سازمان یافته و همراه با مواد اولیه غذا و گروهی روضهخوان به کربلا میرفتند و از ظاهر این روایت برمیآید که این غذا تنها برای خوراک حداقلی مصرفی هر مسافر برای خودش نبوده، بلکه بساط اطعام گشوده شده و خود کاروانیان و چه بسا دیگران در آن شرکت میکردند و همین موضوع باعث شده تا پرسشگر، حکم آنرا از امام بخواهد وگرنه داشتن غذای مصرفی هر شخص برای خودش که جای سؤال نداشت.[9] در نهایت، امام کاظم(ع) نیز این رویه را مورد تأیید قرار داده و پاداشهایی برای آن اعلام فرمودهاند.[10]
1. امام صادق(ع): «هرکه برای زیارت قبر امام حسین(ع) مخارجی را متحمل شود، خداوند به پاداش هر درهم آن، به اندازه ده هزار شهر در بهشت به او هدیه میکند و نیازمندیهایش را برآورده میکرده و نگهبان اموالی از اوست که در شهرش باقی مانده، و چیزى از خدا نمیخواهد، مگر اینکه خدا مورد اجابت قرار میدهد.[2]
2. امام صادق(ع): برای هر درهمى که شخص برای امام حسین(ع) هزینه کند، ده هزار برابر حساب میشود و به همین اندازه درجه او را بالا میبرند، اما رضایت و خشنودى خدا از او و دعای پیامبر(ص) و امام علی(ع) و ائمه اطهار براى او بهتر از آن است.[3]
3. امام صادق(ع) در دعا به خدا عرض کرد: بار خدایا، ... من و برادران و زائران قبر پدرم حسین(ع) را بیامرز! آنها که اموالشان را هزینه کرده و بدنهای خود را برای احسان در حق ما به سختی انداختهاند ...[4]
4. امام صادق(ع) در مورد ثواب کسى که خودش به هر دلیلی نمیتواند به زیارت رود، ولى دیگرى را با هزینه خود میفرستد، فرمود: در مقابل هر درهمى که خرج کرده است، خداوند به قدر کوه احد به او حسنه میدهد و چند برابر هزینهاى را که متحمل شده، برای او باقى میگذارد، و بلاهایى که نازل میشود را از او دور میگرداند، و مال و دارایى او را حفظ میکند.[5]
5. خداوند در مناجات با حضرت موسی(ع) به او فرمود: «... اگر بندهای مقداری از مالش را به خاطر محبّت فرزند دختر پیامبر(ص)، غذا یا غیر آن انفاق نماید، خداوند در دنیا در مقابل هر درهمی به هفتاد درهم به او برکت میدهد و در بهشت خواهد بود و گناهانش را میآمرزد».[6]
6. وقتی امام حسین(ع) به شهادت رسید، امام سجاد(ع) برای زنان بنیهاشم غذا آماده میکرد.[7]
7. فائد حنّاط به امام کاظم(ع) گفت: مردم با توجّه و گریه به زیارت امام حسین(ع) میروند و نوحهگران و غذاهایی را نیز به همراه خود به آنجا میبرند. شما در این باره چه مىفرمائید؟ امام(ع) فرمودند: کسى که به زیارت امام حسین(ع) برود در حالیکه به حقّ آن جناب عارف باشد، خدا گناهان گذشته و آیندهاش را میبخشد».[8]
این روایت ناظر به آن است افرادی در آن زمان بودند که به صورت سازمان یافته و همراه با مواد اولیه غذا و گروهی روضهخوان به کربلا میرفتند و از ظاهر این روایت برمیآید که این غذا تنها برای خوراک حداقلی مصرفی هر مسافر برای خودش نبوده، بلکه بساط اطعام گشوده شده و خود کاروانیان و چه بسا دیگران در آن شرکت میکردند و همین موضوع باعث شده تا پرسشگر، حکم آنرا از امام بخواهد وگرنه داشتن غذای مصرفی هر شخص برای خودش که جای سؤال نداشت.[9] در نهایت، امام کاظم(ع) نیز این رویه را مورد تأیید قرار داده و پاداشهایی برای آن اعلام فرمودهاند.[10]
[1]. ر. ک: «شعایر اسلامی در قرآن»، 12333؛ «ثواب برپایی مجالس ذکر و عزا در خانهها»، 69532؛ «آداب سفر زیارتی امام حسین(ع)»، 49843.
[2]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق، مصحح، امینی، عبد الحسین، ص 127، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.
[3]. کامل الزیارات، ص 128
[4]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 4، ص 582، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق؛ کامل الزیارات، ص 116.
[5]. کامل الزیارات، ص 129.
[6]. طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تحقیق، حسینی، سید احمد، ج 3، ص 406، تهران، کتابفروشی مرتضوی، چاپ سوم، 1375ش؛ خاتون آبادی مازندرانی، (محمد) اسماعیل، جامع الشتات، محقق، مصحح، رجایی، سید مهدی، ص 209، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1418ق.
[7]. برقی، ابو جعفر احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق، مصحح، محدث، جلال الدین، ج 2، ص 420، قم، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ق.
[8]. کامل الزیارات، ص 139.