در نظر اهل عرفان هنگامی که اسرار توحیدی بر قلب سالک وارد گردد؛ نوری را در قلب خود مشاهده میکند که از عرش تا لایههای زیرین زمین را احاطه کرده است. و این نور چون رنگ ندارد او را نور سیاه مینامند.[i]
گفتنی است؛ بر اساس جستوجوهای صورت گرفته در آیات و روایات، چنین اصطلاحی را نیافتیم، علاوه بر آنکه برای تمام نورهای معنوی نمیتوان رنگی را در نظر گرفت و این منحصر به نوری نیست که گفته شد و بر این اساس، تمام نورهای معنوی باید نور سیاه باشند. به هر حال برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، میتوانید به مقالاتی که در این زمینه نگاشته شده، مراجعه فرمایید.[ii]
لازم به ذکر است که اختلاف نظر عرفا در این موضوع به جهت اختلاف اصطلاح است؛ یعنی برخی با یک لحاظی برای یک حقیقتی واژه و اصطلاح خاصی وضع میکنند که این اصطلاح و یا آن لحاظ در مکتب و دستگاه فلسفی و عرفانی دیگری ملحوظ نیست.
[i]. عجم، رفیق، موسوعة مصطلحات التصوف الإسلامی، ص 1055، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، چاپ اول، 1999م.
[ii]. به عنوان نمونه، ر. ک: زمانی، مهدی، نور سیاه در ادب عرفانی، دو فصلنامه علمی پژوهشی ادبیات عرفانی، دانشگاه الزهرا(س)، ص 209 - 239، سال پنجم، شماره 10، بهار و تابستان 1393؛ جعفری لنگرودی، ملیحه، ذاکری، احمد، نور سیاه در عرفان از دیدگاه اسیری لاهیچی، فصلنامه عرفان اسلامی، ص 197- 213، سال یازدهم، شماره 41، پاییز 1393.