Kur’an’da ‘gece’ kelimesinin ‘gündüz’ kelimesinden önce gelmesi konusunda müfessirlerin öne sürdüğü görüşlerin önemlileri şunlardır:
1- Bazılarına göre gecenin gündüzden önce gelmesinin nedeni Hak Teala’nın geceyi gündüzden önce yaratmasından dolayıdır.[1]
2- Bazılarına göre ‘gece’ kelimesinden sonra ve ‘gündüz’ kelimesinden önce gelen ‘Vav’ harfi sıralamayı gerektirmez. Çünkü Allah geceyi insanların istirahat etmeleri, gündüzüde çalışmaları için yaratmıştır. Nitekim şöyle buyuruyor: ‘Geceyi bir örtü yaptık, gündüzü de geçim zamanı.’[2]
Her zaman gece olsaydı her şey yok olurdu, her zaman gündüz ve güneşli olsaydı her şey yanardı.[3]
Kur’an’da bu görüşü destekleyen başka örnekler de var: ‘Ey Meryem, Rabbine gönülden itaatte bulun, secde et ve rüku edenlerle birlikte rüku et.’[4] Ayet-i kerime’de secdenin rükudan önce gelmesi Hz. Meryem’in (s.a) namazındaki sıralamayı göstermez. Amaç her iki ibadetinde yerine getirilmesidir. Zira ‘vav’la atfedilmesi sıralamayı göstermez. Mesela birine namaz kıl, humus ver, oruç tut denildiğinde ondan bunların hepsini yerine getirmesi ve itaat etmesi istenmektedir.[5]
Kısacası ‘vav’ harfi, cümlede karine olmadıkça sıralamaya delil olmaz.[6]
Daha fazla bilgi için aşağıdaki tefsirlere müracat ediniz:
a) Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan Fi-Tefsiri’l-Kur’an, c.17, s.90-91.
b) Hüseyni Hemedani, Seyyid Muhammed Hüseyin, Envar-ı Dırahşan, c.13, s.380.
c) Tusi, Muhammed b. Hasan, et-Tibyan Fi-Tefsiri’l-Kur’an, c.8, s.459-460.
d) Mekarim Şirazi, Nasir, Tefsir-i Nümune, c.18, s.385-386.
[1] -Ebu’l Fütuh Razi, Hüseyin b. Ali, Ravzu’l Cinan ve Ravhu’l-Cenan Fi-Tefsiri’l Kur’an, Tahkik: Yahakkı, Dr. Muhammed Cafer ve Nasih, Dr. Muhammed Mehdi, c.2, s.270, Bonyad-ı Pejuheşha-i İslami-i Astan-ı Kuts-i Razavi, Meşhed, HK.1408.
[2] -Nebe/10-11.
[3] -Ravzu’l Cinan ve Ravhu’l-Cenan Fi-Tefsiri’l Kur’an, c.2, s.270-271.
[4] -Al-i İmran/43.
[5] -Daverpenah, Ebulfazl, Envaru’l-İrfan Fi-Tefsiri’l Kur’an, c.5, s.380-453, İntişarat-ı Sadra, Tahran, 1. Baskı, HŞ.1375.
[6] -Örneğin: ‘Onlara öğüt verin, onları yatakta yalnız bırakın, dövün onları.’ (Nisa/34). ayetindeki çareler ‘vav’ harfiyle birbirlerine atfedilmelerine karşın sıralamaya delil olmamaktadır. Ama ayetin manasından o üçünün arasında bir sıralamanın olduğunu çıkarabiliriz. (Tababatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan Fi-Tefsiri’l-Kur’an, (Musevi Hemedani, Seyyid Muhammed Bakır’ın Farsça çevirisi), c.4, s.345, Defter-i İntişarat-ı İslami, Kum, 5. Baskı, Hk.1417.)