Ətraflı axtarış
Baxanların
5732
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/13
Sualın xülasəsi
Allah- Taala, təbii qanunlara tabedirmi?
Sual
Elm hansı tərəfə baxa o prosesləri axtarır ki, heç bir cadu və sehrə şamil olmaya! Buna əsasən görəsən Allah- Taala təbii hüquqlara tabedirmi? Biz indiki yaşayışımızda sehr və cadunun baş verməsini görmürük, suyun yarılmasını görmürük, bakirənin uşaq dünyaya gətirməsini görmürük, ay parçalanmayıb və merac baş verməyibdir. İnsanlar həmişə keçmiş və gələcək hadisələrə nisbət sehr və cadu fikri edirlər ki, yaşadıqları dünyada ona məna vermiş olalar. Başqa bir ibarətlə "çünki, mən bu hadisələrin baş verməsini görmədim, şübhəsiz cadugər bir nəfər onu yerinə yetiribdir". Bu məna düzgündürmü?
Qısa cavab

Təbiət qanunlarının hamısını təsis edən Allahdır. Təbiətinə əsasən öz iradəsindən başqa heç bir əmrin tabeçiliyində deyil. Əgər hansısa əmrlərin (işlərin) yerinə yetirilməsini iradə edə, baş verər. Bu əsnada, bu dünyada hansısa bir qaydanın özündən üstün bir güc vasitəsilə sınması məxsus bir İlahi qaydadır və mümkün olan bir işdir ki, ona möcüzə də deyilir. Bu iş Peyğəmbərlərin zamanına məxsus deyil, bəlkə hər bir əsrdə baş verər, lakin məxsus bir dəstənin onunla tanışlığı vardır (ondan xəbərdardır).

Bu düzgündür ki, özünün qəbul olunmuş tərifləri dairəsində, hər bir əsrdə olan məhdud elm heç bir sehr və cadunu təsdiq etmir, amma düzgün ibarət budur ki, bəzi vaxtlarda bu elmlərin sahibləri özünün qəbul olunmuş təriflərindən başqa hər bir şeyi sehr yaxud cadu və yaxud daha aydın ibarətlə yalan və xurafa bilirlər. Deyək.

Ətreaflı cavab

Yaranış aləmlərinin mərtəbələri olduğu kimi, Allahın fellərinin də mərtəbələri vardır. Bu mərtəbələrdən bəzisi başqalarına hakim, onları dəyişdirə və sındıra bilər. Bu dünyada hansısa bir qaydanın özündən üstün bir güc vasitəsilə sınması məxsus bir İlahi qaydadır və mümkün olan bir işdir. Həmişə hiss olunmaz şəkildə cərəyandadır. Ancaq Peyğəmbərlər bu qaydalardan xəbərdar olub və Allahın izni ilə onların bir hissəsini həmişəlik adətin ziddinə olan şəkildə aşkar ediblər.

Bu, sehr və cadu deyil, bəlkə üstün bir qüdrət və elmdir və maddi və təcrübi elmlərdən üstün hər bir hadisəni cadu ünvanına rədd etməyə təkid etmək, ibarətdən düzgün olmayan istifadələr ki, mənfi təsiri vardır.

Nümunə olaraq həmin maddi dünyada da bəzi təbii qanunlar özündən üstün qaydaların təsirindədir ki, ona hakimdir, onda əməl edir və başqa xasiyyətlər aşkar edir. Amma bu işin üzün də bir növ qaydadır. Təkcə o üstün qaydanın etdiyi əmələ elm olmayan halında (yəni ona elm tapmamaq halında) mümkündür onun cadu olması fərz oluna. Bunu da nəzərə almaq lazımdır ki, məchullar (elm tapılmayan şeylər) heç vaxt sona çatan deyil.

Həqiqət budur ki, tarix boyunca Peyğəmbərlər vasitəsilə aşkar olan möcüzələr həmişə baş vermək halında olan hadisələr olubdur ki, indiki zamanı tanışlıq yeri üçün məchul (naməlum) olub və kəşf olunmuş qanunlardan üstün bir qanundur təbəiyyət (tabe) edir.

Bu nöqtəni bilmək çox mühümdür ki, aləmin bütün mərtəbələri bu günün tanınmış elmi üçün olan aşağı səth qanunlarının təsiri ilə əməl etmir. Maddi elmlərin maraqları bundan əlavə ki, edə bilməz belə üstün qaydaların olmamağını sübut edə, bəlkə günbəgün daha çox başa düşür ki, aləmin həqiqətlərinin hamısını məhdud olan məlumatlarla təhlil etmək olmaz.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Təsadüfi suallar

  • Allah təala həzrət Mehdini (ə.c) qeybət dövründə hifz edə bildiyi halda, nə üçün bu belə olmadı ki, o görünsün və hər bir təhlükədən qorunsun.
    7112 Qədim kəlam 2011/10/30
    Ən mühüm məsələlərdən biri Peyğəmbər (s) və İmamlar (ə) dəfələrlə camaatı xəbərdar etmişdilər ki, zülm və sitəm quruluşun məhv edilməsi xilasedici Mehdinin (ə.c) əlindədir. Elə bu səbəbdən İmam Zamanın (ə.c) varlığı iki qrup insanların diqqətində olmuşdur. Birinci qrup məzlum və zülmə məruz qalanlardır ki, zülmə qarşı və ümid niyyəti ilə ...
  • Cövhər və ərəzin arasında fərq varmı?
    7358 İslam fəlsəfəsi 2011/06/21
    Cövhər lehsikologiya nəzərindən gövhər (ərəbləşmiş kəlmə) kəlməsinin tərcüməsidir.Ərəz, peyda olma, üz vermə, ərz etmək və ... mənasındadır.[1]Filosoflar cövhərin tərifində belə deyiblər:«الجوهر ماهیة اذ وجدت فی الخارج وجدت لا فی موضوع مستغن عنها»"Əl- cövhəru mahiyyətun iza vucudət fil- xaric ...
  • Modçuluğun və yeni stillərin həddi nə qədərdir? Aya hələdə müsəlman ictimaiyyətlərdə kafirlərə bənzəmək məsələsi var?
    4810 Və başqaları 2014/01/20
    Bizim sözümüz o şəxsin barəsindədir ki, müsəlman və islama etiqadı olsun və bəzi məsələlər və rəftarlarında o cümlədən geyim və həyat tərzində kafirlər kimi yaşayır və bəzi vaxtlar tamamı ilə onlardan fərqlidir; lakin bəzi hərəkətləri müsəlmanda olmayan hərəkətlərdir. Bu cür hallarda demək olar kafirlər kimi və özünü ...
  • Bütün əməlləri xalis niyyətlə necə yerinə yetirmək olar?
    6946 Əməli əxlaq 2011/07/28
    İxlas – işlərin yerinə yetirilməsində və bəndəlikdə başqasının razılığını yox, yalnız Allah-taalanın razılığını əldə etmək, layiqli bəndəlik məqsədində olmaq mənasınadır. Deməli, əvvəlcə ixlasın maneələrini, yəni riyakarlıq, dünyaya ürək bağlamaq, şeytani vəsvəsələri aradan qaldırmaq lazımdır, bundan sonra imanın gücləndirilməsi, Allah-taalanın müqəddəs ...
  • “Silsilətuz-zəhəb” hədisində imamətlə tövhidin əlaqəsi nədir?
    7574 Qədim kəlam 2012/01/18
    Bu rəvayətdən məlum olur ki, tövhid məqamına nail olmaq insanı ismət (toxunulmazlıq) məqamına daxil edir. Bu məqama daxil olmaq da “Allahın güzgüsü (göstəricisi)” mənasına olan vilayətə (daxil olub ondan) keçmədən mümkün deyildir.Bu məsələni dərindən dərk etmək üçün bir neçə məsələni araşdırmaq lazımdır:1. Əgər “vilayət yalnız Allaha məxsusdur” deyilsə, ...
  • Nə üçün Allah- Taala Kəbə evinin düzəlməsini əmr edib?
    9068 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/05/31
    Ayə və hədislərə istinad edərək deyə bilərik ki, Məkkə və Kəbə evi bəşəriyyətin hidayət yolunun və İlahi ibadətin göstəricisidir. Bundan əlavə insanlar üçün bərəkət və onların ibadət üçün cəmləşdikləri müqəddəs məkandır. Bu yerin susuz olmağına və daim quru səhralıq olmağına baxmayaraq İlahi öz bərəkətini buraya nazil edərək bu yeri bəşəriyyət ...
  • Bir müsəlman ailədə doğulan övlad ilk növbədə müsəlmandır, yoxsa adi insan?
    5661 Qədim kəlam 2012/01/18
    İnsanın insaniyyəti onun zati bir xisləti olduğuna görə bu cəhətdən insaniyyət ondan ayrıla bilməz. Amma müsəlman olmaq insanın zati xüsusiyyəti deyil, arizidir. Yəni ola bilər ki, bir insan müsəlman olmasın. Hal-hazırda qeyri-müsəlman insanların hamısını misal çəkmək olar. Buna görə də dünyaya gələn insan ilk növbədə və zatən insandır, amma həddi-buluğa ...
  • Nə üçün ölümdən qorxuruq?
    6531 Qədim kəlam 2012/02/13
    Ölümdən qorxmağın müxtəlif səbəbləri ola bilər ki, bu fürsətdə xülasə olaraq onlardan bəzilərinə işarə olunur.1.             Camaatın bir çoxu ölümü fəna yoxluq və məhv olmaq mənasına təfsir edirlər.Aydındır ki, insan fənadan və yoxluqdan qorxur. Əgər insan ölümü bu ...
  • İslamda faizsiz borc verməyin və borc almağın qaydaları nədir?
    9501 Əməli əxlaq 2012/03/14
    Dini təlimlərimizdə mömin qardaşlara borc verməyin xüsusi qayda-qanunların və şərtləri vardır ki, onların bəzilərini qeyd edirik: 1. Borc vermək ixlsala yanaşı olsun; 2. Tam razılıq üzündən və ürəkdən verilmiş olsun; 3. Borc halal maldan verilsin; 4. Borc verilən zaman ...
  • Aya doğrudur ki, həzrət Peyğəmbərin sübh namazı bir dəfə qəza olmuşdur?
    7264 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/15
    Bu fiqh məsələlərindən biridir və etiqadi bəhslərə ehtiyacı vardır; əlbəttə ki, bu mövzuda bir neçə rəvayət də bizə çatmışdır. Amma fiqh alimləri bunu bir mənalı olaraq qəbul etməmişdirlər, bəziləri bunu digər dəlillərlə qarşı- qarşıya gəlməsi və Peyğəmbərin (s) ismətiylə uyğun olmadığını bu cür rəvayətləri qəbul ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    162975 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    155259 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    117860 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    109854 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    99220 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    91439 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53434 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    45545 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    43847 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    43023 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...