جستجوی پیشرفته
بازدید
28047
آخرین بروزرسانی: 1393/11/03
خلاصه پرسش
از پیامبر(ص) نقل شده که نشستن نزد خانواده بهتر از اعتکاف است، اما امام علی(ع) در روایتی توصیه کرده که بیشترین اوقات زندگی را به زن و فرزند اختصاص ندهید. به کدام یک از این دو روایت عمل کنیم؟!
پرسش
خواهشمندم ضمن توضیح و تفسیر دو حدیث زیر، بفرمایید که چگونه این دو حدیث قابل جمع‌اند؟ رسول خدا(ص) فرمود: «نشستن مرد نزد زن و فرزندش نزد خدای متعال محبوب‌تر است از اعتکاف او در مسجد من». امام علی(ع): «بیشترین اوقات زندگی را به زن و فرزند اختصاص مده؛ زیرا اگر زن و فرزند از دوستان خدا باشند خدا آنها را تباه نخواهد کرد و اگر دشمن خدایند چرا غم دشمن خدا را می‌خوری!».
پاسخ اجمالی
در دو حدیث مطرح شده در پرسش چنین آمده است:
پیامبر اسلام(ص) فرمود: «نشستن مرد نزد زن و فرزند، در پیشگاه خدای متعال از اعتکاف او در مسجد من محبوب‌تر است».[1]  
امام علی(ع) فرمود: «بیشترین وقت زندگی را به زن و فرزند اختصاص مده؛ زیرا اگر زن و فرزند از دوستان خدا باشند، خدا آنها را رها نخواهد کرد، و اگر دشمن خدا باشند؛ چرا غم دشمن خدا را می‌خوری»؟![2]
آنچه در مورد این دو روایت می‌توان گفت این است که اگرچه در ظاهر دو روایت هم متفاوت به نظر می‌رسند، اما با کمی دقت، این تعارض از بین خواهد رفت. به دلیل آن‌که:
1. روایت اول، ناظر به مواردی است که مرد خانواده در راستای ادای وظیفه شرعی مدیریتی و تربیتی که به او سپرده شده، در کنار زن و بچه خود نشسته و به این وظیفه دینی عمل می‌کند. در این‌گونه موارد؛ بودن در کنار خانواده از اعتکاف هم ارزشمندتر است؛ چرا که این وظیفه واجبی بوده، اما اعتکاف مستحب است.
2. روایت دوم، ناظر به مواردی است که سرپرست خانواده، دائماً در اندیشه و دغدغه آینده فرزندان خویش بوده و حتی به شدت، نگران وضعیت آنها بعد از مرگش بوده و برای کسب ثروت بیشتر و پس‌انداز برای زن و بچه، خود را به آب و آتش بزند و به همین دلیل، از ارتباط معنوی با پروردگار و نیز تفکر در آفرینش و معاد و ... بازماند که چنین موضوعی پسندیده نیست.
به بیان دیگر، در این روایت امام به این امر توجه می‌دهد که در مورد آینده زن و فرزند باید به خدا توکل کرد و کارها را به او واگذار نمود؛ چرا که او به مصالح آنها داناتر و نسبت به آنان مهربان‌تر است. اگر این فرزند در علم الهی انسان مؤمنی باشد خداوند او را رها نکرده، بلکه از فضل خویش بی‌نیازش خواهد نمود. و اگر دشمن خدا باشد که اهتمام به او روا نیست. به هر حال سزاوار نیست انسان نسبت به بعد از مرگش در ارتباط با معیشت و زندگی زن و بچه نگران باشد.[3]

[1]. ورام بن أبی‌فراس، مسعود بن عیسی، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورّام، ج ‏2، ص 122، قم، مکتبة الفقیه، چاپ اول، 1410ق.
.[2] سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق، صبحی صالح، ص ۵۳۶، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق.
[3]. ابن أبی‌الحدید، عبد الحمید بن هبه الله، شرح نهج البلاغة، محقق، مصحح، ابراهیم، محمد ابوالفضل،‏ ج ‏19، ص 268، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ اول، 1404ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • اگر مکلف در برخی احکام، به نظر مرجعی غیر از نظر مرجع تقلید خویش عمل کند، آیا گناهی مرتکب شده است؟
    4844 تقلید در برخی احکام 1399/07/30
    چنانچه دو مرجع مذکور، از لحاظ علمی مساوی باشند، این مسئله حکم عدول به مجتهد مساوی را دارد، که نظر مراجع تقلید درباره آن مختلف است و برای آگاهی از آن می‌توانید به نمایه 4970(عدول از مرجع تقلید زنده) در همین سایت مراجعه نمایید.ولی اگر ...
  • آیا در روایات، توصیه شده که در شب‌های قدر، قرآن بر سر بگیریم؟
    19898 درایه الحدیث 1392/05/07
    آنچه در احادیث در ارتباط با اعمال و دعایی که همراه با قرآن در شب قدر خوانده می‌شود، آمده از دو بخش تشکیل می‌شود: بخش اول مربوط به باز کردن قرآن و قرار دادن آن در مقابل است که این از اعمال شب‌های قدر است.
  • معنا و مفهوم حصن بودن توحید چیست؟
    16498 صفات واجب 1393/02/21
    معنا و مفهوم حصن بودن توحید این است که دست‌یابی به هر خیر و خوبی؛ و در امان ماندن از هر شر بدی، فقط در سایه اعتقاد به وحدانیت و یکتایی خداوند ممکن خواهد بود؛ زیرا همان‌گونه که ذات متعالی خداوند هم مبدأ همه امور است و هم ...
  • حقیقت علم از نظر ابن سینا چیست، کیف نفسانی به چه معنا است؟
    12741 علم حضوری و حصولی 1394/02/09
    یکی از مباحث مهم و به تعبیر خواجه نصیر طوسی از امور پیچیده این عالم،
  • آیا در اموالی که از زن باقی می ماند، سهم دختر نصف پسر است
    9267 Laws and Jurisprudence 1391/07/10
    همان طور که می دانید ارثی که به پسر می رسد دو برابر یک دختر است، این امر دارای حکمت هایی است که در سؤال 2207 می توانید مشاهده کنید. در این ‌حکم فرقی ندارد که میت پدر باشد یا مادر، زیرا به طور مطلق در ...
  • پیامبرانی که در هدایت فرزندان و نزدیکانشان موفق نبودند، آیا می‌توانند در هدایت دیگران موفق باشند؟!
    11584 صفات و زندگی پیامبران 1394/06/30
    پیامبران(ع) منادی توحید و یکتاپرستی بودند. آنان ارائه طریق می‌کردند؛ یعنی موظف بودند تا راه هدایت و سعادت را به مردم نشان دهند. این وظیفۀ بندگان است تا راهی را که به آنها نشان داده می‌شود، پیش گرفته و به مقصود اصلی برسند. اگر انسان خود راه هدایت ...
  • در فقه اسلامی حضرت زهرا(س) چه جایگاهی دارد؟
    7551 ویژگی ها و مناقب 1392/06/05
    فقه اسلامی متصدی احکام عبادی است. یکی از این احکام، لزوم احترام به معصومان(ع) است که شامل دختر بزرگوار پیامبر اسلام(ص) نیز می‌شود. عباداتی نیز به حضرتشان منتسب شده است؛ لذا بررسی برخی از احکام فقهی مربوط به حضرت فاطمه زهرا(س) نشان می‌دهد که این احکام در شمار ...
  • راه درمان بی ادبی چیست؟
    58052 درمان رذائل اخلاقی 1388/12/03
    ادب نوعی رفتار خاصّ و سنجیده با افراد پیرامون (از کوچک و بزرگ و آشنا و بی گانه) است که از تربیت شایسته نشأت می گیرد. عاقلانه زیستن و متانت در گفتار و وقار در رفتار، نشانه ادب است و بی خردی، گفتار زشت، بددهانی، تندخویی، زشت گویی، ...
  • چرا یهودیان را یهودی می‌نامند؟
    16552 بنی اسرائیل 1390/09/26
    در مورد علت نام گذاری قوم بنی اسرائیل به یهود، اختلاف است. برخی گفته اند که "یهود" به معنای هدایت یافته است و علت آن توبه قوم موسی (ع) از گوساله پرستی است.[1] برخی دیگر گفته ...
  • فهم دین و حقیقت توسط عقل چگونه اتفاق می‌افتد؟
    4633 شبهه شناسی 1397/10/30
    در مورد فهم دین توسط عقل، دو مکتب «مطلق‌‏گرایی» و «نسبی‌گرایی» وجود دارد. نسبی‌گرایان بر این باورند که صور و ماهیات اشیاء، به صورت مطلق و دست نخورده پا به ذهن انسان نمی‌‏نهند، بلکه از دو عامل اثر می‌‏پذیرند: یکى شرایط زمانى و مکانى مدرِک و دیگری دستگاه ...

پربازدیدترین ها