جستجوی پیشرفته
بازدید
61447
آخرین بروزرسانی: 1394/04/15
خلاصه پرسش
فرق میان «حرز»، «تعویذ» و «حجاب» چیست؟
پرسش
تفاوت «حرز»، «تعویذ» و «حجاب» که در مفاتیح الجنان آمده، چیست؟
پاسخ اجمالی
1. «حرز»، مفرد احراز و در لغت؛ به معنای پناهگاه، جاى محکم و استوار، و هر چیزی که انسان را حفظ کند و انسان در آن پناه گیرد آمده است. حرز در اصطلاح، به دعاهایى گفته می‌شود که خواندن یا نوشتن و همراه داشتن آنها موجب جلوگیری از ترس، چشم زخم، بلا و دردها، جانوران موذى و درندگان، می‌شود.[1]
2. «تعویذ» مصدر باب تفعیل است. صیغه ثلاثی مجرد آن به معنای پناه بردن به چیزی است از شرّی که با آن مواجه شده است.[2] تعویذ در اصطلاح؛ به دعایی گفته می‌شود که برای دفع شرّ نوشته می‌شود و چون به آن پناه می‌برند، به آن تعویذ می‌گویند.[3] همچنین به کار دعا نوشتن و آویختن آن بر کسی دیگر نیز تعویذ گفته می‌شود.[4]
3. «حجاب» نیز که به معنای پوشش است، به چیزی گفته می‌شود که بین دو چیز حائل می‌شود و مانع برخورد آن دو با هم می‌شود.[5] از این‌رو؛ به حرز یا دُعایی که براى دفع آفت یا چشم زخم بر خود آویزند نیز حجاب گفته می‌شود.[6]
هرچند که این چند کلمه در اصل معنا با یکدیگر تفاوت دارند ولی در معنای اصطلاحی تقریباً به یک معنا و مترادف با هم هستند؛ یعنی حرز،[7] تعویذ و حجاب،[8] در منابع روایی و در کتب ادعیه، به دعاهایی اطلاق می‌شود که برای دفع شرّ و مصون ماندن از آفات و بلاها و امراض و... خوانده می‌شود و یا نوشته شده و شخص آن‌را با خود حمل می‌کند.
 

[2]. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج ‏8، ص 258، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، 1368ش.
[3]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، میردامادی، جمال الدین، ج‏ 3، ص 499، بیروت، دارالفکر، چاپ سوم، 1414ق.
[4]. بستانى، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی - فارسی، ص 629، تهران، اسلامی‏، چاپ دوم، 1375ش.
[5]. التحقیق فی کلمانت القرآن الکریم، ج 2، ص 167.
[6]. فرهنگ ابجدی عربی - فارسی، ص 319.
[7]. برای اطلاع از این حزرها ر.ک: ابن طاوس، علی بن موسی، مهج الدعوات و منهج العبادات، محقق: کرمانی، ابوطالب، محرر، محمد حسن، ص 3 - 45، قم، دارالذخائر، چاپ اول، 1411ق.
[8]. برای اطلاع از این حجاب‌ها ر.ک: مهج الدعوات و منهج العبادات، ص 296 – 302.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • آیا همانگونه که جنیان گناهکار وارد دوزخ خواهند شد، جنیان نیکوکار نیز به بهشت می‌روند؟
    14602 درایه الحدیث 1390/06/19
    آیات بسیاری نشانگر آن است که جنیان نیز مانند آدمیان مکلف بوده و در مقابل رفتار خود باید پاسخگو باشند و به جزای کردار خویش برسند.[1] پروردگار در سورۀ "رحمان" که در آن، آدمیان و جنیان را مخاطب قرار می‌دهد، تصریح می‌فرماید که "وَ لِمَنْ خافَ ...
  • گاهی تشهد در رکعت دوم را فراموش می کنم چه باید کرد؟
    208322 Laws and Jurisprudence 1391/04/06
    «اگر [در رکعت دوم] نمازگزار تشهد را فراموش کند و بایستد و پیش از رکوع یادش بیاید که تشهد را نخوانده، باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و آنچه باید در آن رکعت خوانده شود بخواند و نماز را تمام کند.
  • خداوند در قرآن فرموده که رسولان از دانش غیب بهره‌مندند. چه دلیلی بر آگاه‌بودن امامان بر غیب وجود دارد؟
    9356 علم غیب 1393/11/07
    می‌دانیم دایره مأموریت پیامبر خدا(ص) و امامان معصوم(ع) محدود به مکان و زمان خاصى نبوده، بلکه رسالت آنها جهانى و جاودانى است، چگونه ممکن است کسى چنین مأموریت گسترده‌اى داشته باشد؟ در حالی‌که هیچ‌گونه آگاهى جز بر زمان و محیط محدود خود نداشته باشد؟ آیا کسى را که ...
  • منظور از «شرط خیار معلق» در معاملات چیست؟
    6596 خرید و فروش 1396/06/26
    یکی از شروطی که در قراردادها توسط ‏طرفین قرارداد مورد استفاده قرار می‌گیرد، شرطی است که به ‏موجب آن در فرض بروز حالتی خاص، به فردی که شرط را گذارده، اختیار ‏فسخ معامله در زمان معیّن را می‌دهد؛ ‏مثل این‌که فروشنده شرط ‌کند، چنانچه چک خریدار در موعد ...
  • آیا در نماز قرائت «ملک یوم الدین» به جای «مالک یوم الدین» جایز است؟
    16854 قرائت 1392/04/20
    توجه به این نکته لازم است که بیشتر فقها خواندن یکی از قرائت‌های سبعه(هفت‌گانه) را در نماز جایز می‌دانند، و حتی احتیاط را در این دانسته‌اند که نمازگزار تنها به قرائت‌های هفت‌گانه اکتفا نماید.[1] به همین جهت، فقها خواندن هر دو وجه؛ یعنی «مالک ...
  • یاد آوری خاطرات همسر مطلقه یا متعه ای که مدتش پایان یافته چه حکمی دارد؟
    9201 Laws and Jurisprudence 1390/03/12
    دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):اگر باعث تحریک شهوت شود، احتیاط در ترک است.دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):اگر موجب مفسده شود جایز نیست.دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):اگر فقط خودش فکر ...
  • آیا قدم زدن یا راه رفتن روی قبر جایز است؟ آیا مجازاتی دارد؟
    16892 Laws and Jurisprudence 1389/02/05
    از  دفاتر مراجع تا کنون جواب های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):معروف کراهت آن است.دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):راه رفتن بر قبر بدون ضرورت مکروه است. کفاره ای ندارد.دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ...
  • اگر کسی به شخص دیگری دروغ بگوید، آیا گفتن حقیقت بر ما واجب است؟
    6433 غیبت، توهین و تجسس 1396/05/11
    در اینگونه موارد، وظیفه شخص صرفاً – با وجود شرایط – نهی از منکر است و اعلام حقیقت لازم نیست، مگر در مواردی مهم؛ مثل اینکه اعلام حقیقت موجب حفظ جان یا آبروی فردی شود. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
  • چرا نباید در عمق آفرینش اندیشید؟
    9508 ارتباط انسان با جهان 1390/09/01
    یکی از مسائلی که در قرآن و روایات به آن سفارش شده، تفکر در خلقت و آفرینش موجودات است.[1] امّا از تفکّر در ذات خداوند نهی شده است؛ مانند این که پیامبر ...
  • آیا تغییر در ذات ممکن است؟
    14558 معرفت شناسی 1394/11/24
    اگر منظور از تغییر ذات این باشد که موجوداتی که در طبیعت وجود دارند، داراى ماهیت یک نواخت نبوده و ذاتاً در حرکت‌اند و همواره تغییر ماهیت‏ می‌دهند، این مطلب مورد قبول است؛ زیرا بر اساس حرکت جوهری[1] طبیعت با تمام جواهر و اعراض ...

پربازدیدترین ها