جستجوی پیشرفته
بازدید
7199
آخرین بروزرسانی: 1398/03/22
خلاصه پرسش
امام سجاد(ع) ضمن دعایی عرضه می‌دارد که خدایا! مردم را با نداشته‌های من مورد امتحان قرار نده! درست است که افراد با مشاهده ثروت دیگران امتحان می‌شوند، اما امتحان با نداشته‌های دیگران چگونه است؟!
پرسش
معنای فراز "وَ لاتَفْتِنّى بِما اَعْطَیْتَهُمْ، وَ لاتَفْتِنْهُمْ بِما مَنَعْتَنى فَاَحْسُدَ خَلْقَکَ، وَ اَغْمِطَ حُکْمَکَ" از صحیفه سجادیه چیست؟ معنای سخن امام سجاد (ع) در درخواست نیازمودن دیگران درباره نداشته‌های خود چیست؟
پاسخ اجمالی
بر اساس گزارش صحیفه سجادیه،[1] یکی از دعاهای امام سجاد(ع) این بود:
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ لَا تَفْتِنِّی بِمَا أَعْطَیْتَهُمْ، وَ لَا تَفْتِنْهُمْ بِمَا مَنَعْتَنِی فَأَحْسُدَ خَلْقَکَ، وَ أَغْمَطَ حُکْمَکَ»؛[2]
بار خدایا، بر محمد و خاندان او درود فرست و مرا با آنچه به ثروتمندان عطا کرده‏اى مورد آزمایش قرار مده و آنان را نیز با نداشتههای من امتحان مکن، تا مبادا به بندگانت حسادت کرده و از تقدیرت دلگیر باشم.
در این بخش از دعا، هرچند عبارت «فَأَحْسُدَ خَلْقَکَ ... » در انتهای کلام و بعد از «لَا تَفْتِنْهُمْ بِمَا مَنَعْتَنِی» قرار گرفته، ولی به نظر میرسد مربوط به فراز اول «لَا تَفْتِنِّی بِمَا أَعْطَیْتَهُمْ» باشد؛ یعنی امام از خدا میخواند که او را با اموال دیگران آزمایش نکند، بهگونهای که زمینه حسادت به اموالشان و نیز اعتراض به تقدیر و قضای الهی فراهم شود؛ چرا که اگر عبارت «أَغْمَطَ حُکْمَکَ» را مربوط به فراز اول بدانیم، نمیتوانیم هیچگونه ارتباط معنایی بین این دو عبارت برقرار کنیم.
به همین دلیل برخی از شارحان در ترجمه و شرح خود بر صحیفه سجادیه، ترجمه این عبارت را جا به جا کردهاند.[3]
اما اینکه معنای عبارت «لَا تَفْتِنْهُمْ بِمَا مَنَعْتَنِی» چیست که امام از خدا میخواهد تا تنگدستی ایشان باعث امتحان مردم نشود؟
برخی شارحان صحیفه آنرا اینگونه شرح کردهاند:
خدایا! به دلیل آنکه مرا از دنیا محروم کردی، دنیاداران را درگیر آزمایشی دشوار نکن؛ که تکبر و طغیان، آنان را فرا گرفته و مرا به دلیل تنگدستیام حقیر و خوار ببینند؛ و از این طریق به گناه بیافتند.[4]
 

[2]. علی بن الحسین ع(امام چهارم)، الصحیفة السجادیة، ص 158، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، 1376ش.
[3]. علی بن الحسین ع(امام چهارم)، الصحیفة السجادیة، ترجمه، شرح، فیض الاسلام اصفهانی، علی نقی، محقق، مصحح: افشاری زنجانی، عبد الرحیم، ص 238- 239، تهران، فقیه، چاپ دوم، 1376ش.
[4]. کبیر مدنی، سید علیخان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سید الساجدین، محقق، مصحح، حسینی امینی، محسن، ج 5، ص  185، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1409ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • آیات 79 تا 82 سوره کهف چگونه از هدف رفتارهای خضر(ع) که مورد اعتراض موسی(ع) قرار گرفته بود، پرده بر می‌دارد؟
    24804 تفسیر 1395/04/09
    خداوند در قرآن کریم هنگامی که داستان ملاقات و همراهی حضرت موسی و خضر(ع) را مطرح می‌کند، بیان می‌دارد که در آن همراهی سه کار عجیب – سوراخ کردن کشتی، کشتن نوجوان و تعمیر دیوار - از جناب خضر سرزده است که برای حضرت موسی(ع) بسیار سؤال برانگیز ...
  • آیا کوه طور به دلیل تواضع، محل مناجات حضرت موسی(ع) شد؟
    14395 حدیث 1393/10/01
    در روایتی مرسل، تواضع کوه طور؛ علت انتخاب آن برای مناجات حضرت موسی(ع) بیان شده است: «خداوند به حضرت موسی(ع) وحی کرد که ای موسی! بر فراز کوهی رفته و با من مناجات کن! در آن‌جا کوه‌هایی بودند که همه خودشان را بالا گرفتند و در این آرزو ...
  • چرا ابو علی سینا ترتیب کتب منطقی را عوض کرد؟
    14970 منطق و فلسفه 1387/02/21
    ابن سینا در منطق دو گونه نوآوری دارد:نوآوری در مسائل منطقی،نوآوری در ساختار منطق‌نگاری،نوآوری دوم محصول دو تأمل او در ساختار منطق‌نگاری است. تأمل نخست در حذف برخی از مباحث منطقی آشکار شد. به عنوان مثال وی بخش مقولات را از دانش منطق حذف ...
  • آیا «سلاله» لقبی از القاب حضرت فاطمه زهرا(س) است؟
    19596 حضرت فاطمه زهرا س 1397/11/18
    واژه «سلاله» در لغت به معنای چیزی است که منشأش چیز دیگرى باشد؛ لذا به فرزند، نژاد و نسل انسان از این جهت که از انسان باقی می‌ماند، سلاله گفته می‌شود و یکی از نام‌های نطفه انسان نیز سلاله است.[1] از ...
  • آیا نهی از تفکر در ذات خداوند، نهی ارشادی است؟!
    6228 ادله عقلی 1399/10/24
    یکی از مباحث مهم در مبحث خداشناسی تفکر در ذات خداوند است. از یک‌سو آیات و روایات فراوان وجود دارد که به معرفی و شناساندن ذات و صفات خداوند می‌پردازد؛ مانند: سوره‌ی توحید: «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ. اللَّهُ الصَّمَدُ. لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ. وَ لَمْ ...
  • آیا فروش میوه بر روی درخت جایز است؟
    14661 خرید و فروش 1392/08/29
    برای میوه و ثمرات بر روی درخت، چهار حالت قابل تصور است: 1. هنوز هیچ میوه ای بر روی درخت ظاهر نشده باشد 2. میوه آشکار و ظاهر شده باشد ولی «بدو صلاح»[1] حاصل نشده باشد 3. میوه ظاهر شده باشد، وقت بدو صلاح ...
  • منظور از طلوع و غروب خورشید در قرآن چیست؟
    51691 تفسیر 1388/04/23
    این دو آیه قرآن در صدد بیان حقیقت محل طلوع و غروب خورشید نیست بلکه در مقام گزارش تصور ذو القرنین از طلوع و غروب خورشید است و مراد از محل غروب و طلوع در این دو آیه این است که ذو القرنین به ساحل دریایى رسید ...
  • ارتباط میان شجاعت و جهاد چیست؟
    7421 بیشتر بدانیم 1395/01/04
    با ارائه تعریفی از واژگان‌های «جهاد» و «شجاعت» فرق آنها نیز روشن می‌شود: «جهاد» عنوان عامی است که به دو قسم جهاد اکبر و جهاد اصغر تقسیم می‌شود. مقصود از جهاد اصغر مقابله با دشمنان اسلام از جوانب مختلف می‌باشد و مقصود از جهاد اکبر مبارزه با نفس ...
  • آیا فرد نابالغ می تواند امام جماعت اشخاص نابالغ قرار گیرد؟
    7679 Laws and Jurisprudence 1390/12/23
    پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [1] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): در فرض سوال جایز نمی‌باشد. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): به احتیاط ...
  • آیا در روند وحی به پیامبر(ص) توقف و فترتی صورت گرفته است؟ در چه زمان و مکانی و به هنگام نزول کدام آیات؟
    19064 تفسیر 1392/02/12
    در مورد فترت وحی بر پیامبر اسلام(ص) مفسران و قرآن پژوهان دو واقعه تاریخی ذکر می‌کنند: 1. پس از نزول اولین آیات بر پیامبر(ص) فترتی در نزول وحی پیدا شد. به نظر می‌رسد پذیرش اصل فترت و وقوع فاصله بین اولین آیات تا نزول آیات بعدی، مشکل ندارد؛

پربازدیدترین ها