جستجوی پیشرفته
بازدید
7566
آخرین بروزرسانی: 1393/08/04
خلاصه پرسش
چرا علما و اندیشمندان محترم شیعه در تقابل با هجمه وهابیت، اقدام مشابهی نمی نمایند و از تبیین و تفهیم اصول عقاید خویش، خودداری می کنند؟
پرسش
اخیراً جریان وهابیت مبادرت به تأسیس شبکه ای ماهواره ای به نام نور نموده که به زبان فارسی با شعار مبارزه با تحریف و خرافات و معرفی اسلام راستین مبادرت به پخش برنامه نموده و تمامی مبانی اعتقادی شیعه را مورد هجمه قرار می دهد؛ چرا علما و اندیشمندان محترم شیعه در تقابل با چنین هجمه ای، اقدام مشابهی نمی نمایند و به بهانه تقریب مذاهب اسلامی و یا وحدت از تبیین و تفهیم اصول عقاید خویش، خودداری می کنند؟
پاسخ اجمالی

هیچ مسلمان اندیشمند و دلسوزی نسبت به اصل وحدت در جامعه اسلامی تردید نمی کند؛ چرا که تفرقه و تشتّت موجب گسستگی و از هم پاشیدگی اساس دین خواهد شد.
وحدت عبارت است از: تقویت و پافشاری نسبت به مشترکاتی که بین فرق و مذاهب متعدد وجود دارد، البته با حفظ حرمت نسبت به مبانی و اصولی هر مذهب و فرقه.
وهابیّت یک مجموعه از افکار افراطی است که با سوء استفاده از آیات و روایات، نخست توسط ابن تیمیه و سپس از طرف محمد بن عبدالوهاب ترویج شده که متأسفانه با تبلیغات گسترده ای که انجام داده توانست تعداد زیادی از مسلمانان را به انحراف کشانده و به خود جذب نماید.
اما باید توجه داشت که:
الف. تبیین مبانی اندیشه ای مذاهبی که ریشه در دین دارند هیچ گونه منافاتی با وحدت ندارد.
ب. با توجه به این که وهابیت یک فرقه جدیدی است از یک طرف بر اساس افراط کاری ها و تندروی هایی که از جانب آنها صورت می گریرد با مبانی دینی ما فاصله زیادی دارند و از طرف دیگر موجب وهن اسلام نزد افکار عمومی دنیا می شود؛ از این رو نقد و بررسی افکار آنان در راستای تحکیم وحدت اسلامی خواهد بود.
اما این که چرا شیعه به بهانه تقریب مذاهب و وحدت از تبیین و تفهیم اصول عقاید خویش خودداری می کند؟ در جواب این سؤال باید گفت: گرچه در صدا و سیما شبکه ای مستقل به این کار اختصاص نیافته، اما الحمدلله هم در صدا به ویژه در رادیو معارف و هم در سیمای ایران در شبکه های متعدد و نیز شبکه های متعددی به زبان های دیگر در ایران و لبنان و ... به این امر می پردازند، علاوه بر این از زمان آغازین و نموّ وهّابیّت تا به امروز علما و دانشمندان متعهّد ما به مقابله با این افکار پرداخته و در این راستا به تألیف کتاب ها، مقالات زیادی پداخته و مناظرات بسیاری نیز انجام دادند.
همچنین سایت های متعدد شیعی در این رابطه وجود دارد که به این مهمّ پرداخته اند که این مؤسّسه نیز یکی از همان مراکز و مؤسساتی است که جهت تبیین و تفهیم اصول عقاید شیعه فعالیت می کند.

پاسخ تفصیلی

پیش از پرداختن به پاسخ تذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد:

 

1. هیچ مسلمان اندیشمند و دلسوزی نسبت به اصل وحدت در جامعه اسلامی تردیدی به خود راه نمی دهد؛ چرا که تفرقه و تشتّت موجب گسستگی و از هم پاشیدگی اساس دین خواهد شد. (در این رابطه به پاسخی که در همین سایت تحت نمایه "وحدت اسلامی" به شماره 4917 وجود دارد مراجعه نمایید).

 

2. وحدت عبارت است از: تقویت و پافشاری نسبت به مشترکاتی که بین فرق و مذاهب متعدد وجود دارد، البته با حفظ حرمت نسبت به مبانی و اصولی هر مذهب و فرقه.

 

شاید برخی چنین تصور کنند که عنوان و طرح مسائل درون مذهبی و تبیین و تفهیم اصول عقاید هر مذهب و فرقه ای موجب تفرقه و جدایی میان فرق و مذاهب اسلامی خواهد شد و با وحدت و انسجامی که امروزه نه تنها بین مذاهب، بلکه بین ادیان ضروری به نظر می رسد، سازگار نیست. در پاسخ به این دیدگاه باید گفت: انسان ها همواره در تمام امور و مراحل زندگی، در امور شخصی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، اعتقادی و ... باید از افراط و تفریط پرهیز نموده و راه میانه را انتخاب نمایند که در مسئله ما نیز باید این نکته مراعات شود، نه آن گونه که هیچ نوع پایبندی به مسئله وحدت و انسجام بین مسلمانان نداشته باشیم و نه در راستای حفظ وحدت و بهانه قرار دادن آن، دست از تمام اصول و فروع مذهب خود برداشته و حقیقت خود را به دست فراموشی سپاریم، بلکه می توانیم با حفظ وحدت و پرهیز از مسائل تشنج زا و تحریک کننده با رعایت کمال ادب و حفظ احترام متقابل به تبیین و تشریح مذهب خود پرداخته و به ایراداتی که از جانب دیگران بر ما وارد شده دفاع نماییم؛ چون در بسیاری از موارد پاسخ ها برای رفع شبهه و اتهاماتی است که از طرف عده ای مطرح شده که در صورت عدم پاسخ در معرض اتهامی دیگر به نام "عدم وجود پاسخ" قرار خواهیم گرفت. [1]

 

3. وهابیت یک فرقه فقهی و کلامی اسلامی نیست، بلکه یک مجموعه از افکار افراطی است که با استفاده از آیات و روایات، نخست توسط ابن تیمیه و سپس از طرف محمد بن عبدالوهاب تبلیغ و ترویج شده که متأسفانه با تبلیغات گسترده ای که انجام پذیرفته توانست تعداد زیادی از مسلمانان را به انحراف کشانده و به خود جذب نماید که از زمان تأسیس آن تا امروز از جانب مسلمانان اعم از سنی و شیعه مورد نقد و انتقاد شدید قرار گرفته و جالب است که بدانیم نخستین نقدی که بر افکار محمد بن عبد الوهاب صورت گرفت از طرف برادر او سلیمان بن عبدالوهاب بود که کتاب "الصواعق الالهیة فی الردّ علی زعیم الوهابیة" را نوشته است. [2]

 

با توجه به نکاتی که بیان شد به این نتیحه می رسیم.

 

الف. تبیین مبانی اندیشه ای مذهبی که ریشه در دین دارد، هیچ گونه منافاتی با وحدت اسلامی ندارد.

 

ب. با توجه به این که وهابیت یک مسلک جدیدی است که از یک طرف بر اساس افراط کاری ها و تندروی هایی که صورت گرفته با مبانی دینی ما فاصله زیادی دارند و از طرف دیگر موجب وهن اسلام نزد افکار عمومی دنیا می شود؛ از این رو نقد و بررسی افکار آنان در راستای تحکیم وحدت اسلامی خواهد بود.

 

اما این که چرا شیعه به بهانه تقریب مذاهب و وحدت از تبیین و تفهیم اصول عقاید شیعه خودداری می کند؟ در جواب این سؤال باید گفت:

 

اولاً: با توضیحاتی که داده شد روشن شد، اگر در این مورد کوتاهی صورت می پذیرد به علت موارد گفته شده در سؤال نیست.

 

ثانیاً: در جریان هستید که از یک طرف گردانندگان این شبکه ها کسانی هستند که دارای ثروت عظیم نفتی و ... و از طرف دیگر مورد حمایت استکبار جهانی و پیروانشان هستند.

 

ثالثاً: گرچه در صدا و سیما شبکه ای مستقل جهت این کار اختصاص نیافته، اما الحمدلله هم در صدا به ویژه در رادیو معارف و هم در سیمای ایران در شبکه های متعدد و نیز شبکه های متعددی به زبان های دیگر در ایران و لبنان و ... به این امر می پردازند، علاوه بر این از زمان آغازین و نموّ وهّابیّت تا به امروز علما و دانشمندان متعهّد ما به مقابله با این افکار پرداخته و در این راستا به تألیف کتاب ها، مقالات زیادی پرداخته و مناظرات بسیاری نیز انجام دادند.

 

همچنین سایت های متعدد شیعی در این رابطه وجود دارد که به این مهمّ پرداخته اند که این مؤسّسه نیز یکی از همان مراکز و مؤسساتی است که جهت تبیین و تفهیم اصول عقاید شیعه فعالیت می کند.

 

به امید آن که هر چه زودتر شبکه ای نیز در راستای هدف متعالی اسلامی شیعی راه اندازی شود.

 

 

[1] رضاپور، عبدالرحیم، بررسی دیدگاه های سید قطب و رشید رضا در «فی ظلال القرآن»و «المنار» در باب شیعه، (پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مذاهب اسلامی )، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، 1388.

[2] در این رابطه به پاسخ هایی که در همین سایت است مراجعه نمایید، نمایه "عقاید وهابیت" شماره 978 مراجعه نمایید.

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • اگر مکلف در برخی احکام، به نظر مرجعی غیر از نظر مرجع تقلید خویش عمل کند، آیا گناهی مرتکب شده است؟
    4844 تقلید در برخی احکام 1399/07/30
    چنانچه دو مرجع مذکور، از لحاظ علمی مساوی باشند، این مسئله حکم عدول به مجتهد مساوی را دارد، که نظر مراجع تقلید درباره آن مختلف است و برای آگاهی از آن می‌توانید به نمایه 4970(عدول از مرجع تقلید زنده) در همین سایت مراجعه نمایید.ولی اگر ...
  • آیا در روایات، توصیه شده که در شب‌های قدر، قرآن بر سر بگیریم؟
    19898 درایه الحدیث 1392/05/07
    آنچه در احادیث در ارتباط با اعمال و دعایی که همراه با قرآن در شب قدر خوانده می‌شود، آمده از دو بخش تشکیل می‌شود: بخش اول مربوط به باز کردن قرآن و قرار دادن آن در مقابل است که این از اعمال شب‌های قدر است.
  • معنا و مفهوم حصن بودن توحید چیست؟
    16498 صفات واجب 1393/02/21
    معنا و مفهوم حصن بودن توحید این است که دست‌یابی به هر خیر و خوبی؛ و در امان ماندن از هر شر بدی، فقط در سایه اعتقاد به وحدانیت و یکتایی خداوند ممکن خواهد بود؛ زیرا همان‌گونه که ذات متعالی خداوند هم مبدأ همه امور است و هم ...
  • حقیقت علم از نظر ابن سینا چیست، کیف نفسانی به چه معنا است؟
    12741 علم حضوری و حصولی 1394/02/09
    یکی از مباحث مهم و به تعبیر خواجه نصیر طوسی از امور پیچیده این عالم،
  • آیا در اموالی که از زن باقی می ماند، سهم دختر نصف پسر است
    9267 Laws and Jurisprudence 1391/07/10
    همان طور که می دانید ارثی که به پسر می رسد دو برابر یک دختر است، این امر دارای حکمت هایی است که در سؤال 2207 می توانید مشاهده کنید. در این ‌حکم فرقی ندارد که میت پدر باشد یا مادر، زیرا به طور مطلق در ...
  • پیامبرانی که در هدایت فرزندان و نزدیکانشان موفق نبودند، آیا می‌توانند در هدایت دیگران موفق باشند؟!
    11584 صفات و زندگی پیامبران 1394/06/30
    پیامبران(ع) منادی توحید و یکتاپرستی بودند. آنان ارائه طریق می‌کردند؛ یعنی موظف بودند تا راه هدایت و سعادت را به مردم نشان دهند. این وظیفۀ بندگان است تا راهی را که به آنها نشان داده می‌شود، پیش گرفته و به مقصود اصلی برسند. اگر انسان خود راه هدایت ...
  • در فقه اسلامی حضرت زهرا(س) چه جایگاهی دارد؟
    7551 ویژگی ها و مناقب 1392/06/05
    فقه اسلامی متصدی احکام عبادی است. یکی از این احکام، لزوم احترام به معصومان(ع) است که شامل دختر بزرگوار پیامبر اسلام(ص) نیز می‌شود. عباداتی نیز به حضرتشان منتسب شده است؛ لذا بررسی برخی از احکام فقهی مربوط به حضرت فاطمه زهرا(س) نشان می‌دهد که این احکام در شمار ...
  • راه درمان بی ادبی چیست؟
    58052 درمان رذائل اخلاقی 1388/12/03
    ادب نوعی رفتار خاصّ و سنجیده با افراد پیرامون (از کوچک و بزرگ و آشنا و بی گانه) است که از تربیت شایسته نشأت می گیرد. عاقلانه زیستن و متانت در گفتار و وقار در رفتار، نشانه ادب است و بی خردی، گفتار زشت، بددهانی، تندخویی، زشت گویی، ...
  • چرا یهودیان را یهودی می‌نامند؟
    16552 بنی اسرائیل 1390/09/26
    در مورد علت نام گذاری قوم بنی اسرائیل به یهود، اختلاف است. برخی گفته اند که "یهود" به معنای هدایت یافته است و علت آن توبه قوم موسی (ع) از گوساله پرستی است.[1] برخی دیگر گفته ...
  • فهم دین و حقیقت توسط عقل چگونه اتفاق می‌افتد؟
    4633 شبهه شناسی 1397/10/30
    در مورد فهم دین توسط عقل، دو مکتب «مطلق‌‏گرایی» و «نسبی‌گرایی» وجود دارد. نسبی‌گرایان بر این باورند که صور و ماهیات اشیاء، به صورت مطلق و دست نخورده پا به ذهن انسان نمی‌‏نهند، بلکه از دو عامل اثر می‌‏پذیرند: یکى شرایط زمانى و مکانى مدرِک و دیگری دستگاه ...

پربازدیدترین ها