اصطلاحات و مدخل ها
-
سهل و ممتنع
1440 طبقهبندی نشده
اصطلاح «سهل و ممتنع»، در مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که کار و یا موضوعی در مرحلهی نخست و در نگاه اول، آسان به نظر میرسد، اما در واقع با دشواریهای فراوانی روبرو شده و یا اساساً امکان انجام
-
سیر و سفر ، مسافرت، جهانگردی
4572 سرفصلهای قرآنی
سیر و سفر و جهانگردی، از موضوعات مورد سفارش قرآن کریم است که در تعالیم پیشوایان دین نیز مورد تأکید قرار گرفته است.یکی از راههای شناخت و
-
سیر و سلوک
3013 اصطلاحات عرفانی
سیر و سلوک عبارت است از: پیمودن مسیر ترسیم شده در عرفان عملی برای رسیدن به وصال حضرت حق و فانی شدن در خداوند. بنابراین، سیر و سلوک، بخش عم
-
سیف (شبیب) بن حارث (ابی حارث)
1549 شخصیتها
یکی از شهدای کربلا که در روز عاشورا به شهادت رسید، سیف(شبیب) بن حارث(حرث، ابی ح
-
سیف بن مالک نمیری
1279 شخصیتها
سیف بن مالک نمیری از قبیلهی عبد القیس، و از اهالی بصره بود که به سپاه امام حسین(ع) پیوست و در حملهی اول دشمن به سیناء (طور، سینین)
3632 سرفصلهای قرآنی«سيناء» و یا «سینین» نام منطقهی وسیعی میباشد كه اکنون در کشور مصر واقع است؛ كوه معروفی در این سرزمین وجود دارد كه ميان سرزمین اصلی مصر و بندر ايله واقع شده که گفته میشود در آنجا بر شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
3499 سرفصلهای قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، شب قدر ، لیلة القدر
4246 سرفصلهای قرآنیبر اساس صریح قرآن کریم، شب قدر یکی از شبهای بینظیر در طول سال است؛ چرا که این شب، شب نزول قرآن بوده و قرآن کریم در نزول دفعی خود در این
- شب و روز
16199 سرفصلهای قرآنیخداوند در قرآن کریم بارها و بارها به شب و روز اشاره فرموده و جابجا شدن آنها را دو نشانه از نشانهها و آیات الهی – به ویژه برای شبیب بن عبدالله
1657 شخصیتها«شبیب بن عبدالله» نام یکی از شهدای کربلا است که به شبزندهداری و نمازخواندن بسیار شناخته شده بود و در روز عاشورا و در رکاب شجاعت، شجاع
3212 اصطلاحات اخلاقییکی از چهار صفت برتر در فضایل اخلاقی، «شجاعت» است که تعریف ساده آن عبارت است از آنکه قوهی غضبيهای که در انسانها وجود دارد، تحت فرمان قوهی عاقله او عمل نماید؛ يعنى نترسیدن از آنچه نبايد ترسيد، و
- شرف الشمس
1855 طبقهبندی نشدهحرزی است که بر روی سنگهای قیمتی چون عقیق نگاشته میشود.
- شرک
19426 سرفصلهای قرآنی«شرک»، در لغت به معنای نصیب قرار دادن، و درهم آمیخته شدن دو چیز با یکدیگر است. و در اصطلاح قرآن، مراد از شرک، مثل و مانند و شریک قراردادن برای خداوند متعال است و به فردی که چنین ا
- شریعت
2267 سرفصلهای قرآنیشريعت، در لغت به معنای راه آشكارا است. و در اصطلاح به معناى "مجموعهی تعاليم انسانسازی است كه از طرف خداوند در اختيار بشر نهاده شده و توسط پیامبران و جانشینان آنان تبيين گشته و به مرحلهی اجرا و ع
- شطحیات
2000 اصطلاحات عرفانی"شطحیات" جمع "شطح"، در اصطلاح عرفانی به سخنانی گفته میشود که عرفا هنگام وجد و از خود بیخود شدن بر زبان می آورند که چه بسا در ظاهر، مخالف عقل، شرع و یا عرف باشد.
پرسشهای مرتبط: شعبان ، ماه شعبان
3421 زمانهاشعبان هشتمین ماه از ماههای قمری است و گفته میشود به دلیل آنکه روزى مؤمنان در این ماه برای ماه رمضان تقسیمبندى مىشود، نام آن را شعبا
- شعر
4532 سرفصلهای قرآنیشعر نوعی هنر انسانی در مرتبکردن الفاظ است که در زمانها و مکانهای گوناگون با روشها و مدلهای مختلفی عرضه میشود که آموزههای دینی متکفّل این تقسیمبندیها نیست. شعر به خودی خود نه یک ارزش است و
- شعیا
1666 پیامبراندر منابع تاریخی گزارش شده است شعيا بن امصيا، (اموص)، (راموص)، یکی از پیامبران الهی از نسل حضرت سلیمان(ع) بود که در بيت المقدس زندگی میکرد. یکی از دلایل پیامبر بودن شعیا، دعای امام صادق(ع) در نیم
- شغاف
1413 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور سوم از «اطوار سبعه»، «شغاف» میگویند که مخزن شفقت و محبت بر خلق است.
- شفاعت
6572 سرفصلهای قرآنی«شفاعت» در لغت به معنای ضمیمه شدن دو چیز به یکدیگر است و در محاورات عرفی بدین معنا به کار میرود که شخصی آبرومند از بزرگی بخواهد که از کیفر جرمی درگذرد، یا بر پاداش خدمتگزاری بیفزاید. از نظر فرهنگ
- شفقت، شفق
3302 سرفصلهای قرآنی«شَفَقَت» اصطلاحی اخلاقى است که عبارت از ملاطفت و مهربانی در حق دیگران؛ یعنی با رفتار مهربانانه با دیگران برخورد کردن میباشد.
شفقت در فقه در بابهاى اجتهاد و تقليد، طهارت، امر به معروف و
- شقاوت ، بدبختی
3032 سرفصلهای قرآنی«شقاوت» از ماده «شقو» به معناى فراهم بودن اسباب گرفتارى، مجازات و بلا است.شقاوت در مقابل سعادت بوده و عبارت است از نداشتن خیرات جسمانی و ر
- شک ، تردید ، ریب ، ریبه
- شکر
12434 سرفصلهای قرآنیواژۀ «شُکر»، به معنای یادآوری نعمت و اظهار و نشر آن است که «سپاس» را میتوان معادل فارسی آن دانست.
شکر در برابر نعمتها میتواند با زبان، قلب و یا دیگر اعضای بدن انجام شود؛ بر این اساس، حم
- شمس ، خورشید ، آفتاب
6465 سرفصلهای قرآنیخورشید، مرکز منظومه شمسی است که چندین کره از جمله زمین بر گرد آن در حرکتند. یکی از عوامل شکلگیری زندگی و حیات در کره زمین و نیز روشنایی آن ناشی از نور خورشید است.
1844 پیامبرانبر اساس روایات اسلامی، «شمعون بن حَمّون» وصی حضرت عیسی(ع) بود که در انجیل با نام «پطرس» از او یاد شده است.
حضرت عیسی(ع) خطاب به امّتش فرمود: شما بعد از من سه گروه میشوید؛ دو فرقه از شما به
- شنیدن کی بود مانند دیدن.
3990 ضرب المثلهااین ضرب المثل را میتوان در چند موضوع و معنای نسبتاً جداگانه به کار گرفت: 1. «شنیدن یک واقعیت از زبان دیگران، با دیدن همان واقعیت تفاوت بسیاری دارد» و اثبات یک واقعیت با دیدن با اثبات همان واقعیت
- شوذب غلام ابی شبیب
1352 شخصیتهایکی از شهدای کربلا و از آزادمردان سپاه امام حسین(ع)، شورا
2455 سرفصلهای قرآنیواژههای «مشاوره» و «مشورت» از ماده «شور» به معناى استخراج رأى و نظر صحيح است. به اين بیان كه انسان در مواقعى كه خود در باره انجام و یا ترک کارى به رأى و نظر صحيح نرسیده، به ديگرى مراجعه كرده و از
- شهاب ، شهاب سنگ
1868 سرفصلهای قرآنیآنچه در گذشته و امروز به عنوان «شهاب» شناخته میشود، سنگهای سرگردان در آسمان است که بر اثر سرعت و اصطکاک، به صورت ستارهای که با سرعت در حال حرکت است، مشاهده میشوند. در آیات متعددی از شهدای کربلا (شهدای عاشورا)
8102 شخصیتهادر جریان قیام امام حسین(ع) و قیام خونبار عاشورا، دهها نفر از پاکترین شیعیان به شهادت رسیدند که قتلگ
- شهوت
6047 سرفصلهای قرآنی«شهوت» در لغت به معنای رغبت و میل و خواستن، بویژه خواهشهای نفسانی است و با همین معنا، «شهوت» و مشتقات آن 13 بار در قرآن به کار رفته است. شهوت در اصطلاح اخلاقی و عرفانی به میل مفرط میگویند و در تق
- شهید و شهادت
8348 سرفصلهای قرآنیواژه شهید، صیغه مبالغهای از ریشه «شهد» و به معنای «گواه بر هر چیز» میباشد. خدا در قرآن کریم بارها از این واژه به عنوان نام و صفتی برای خود یاد کرده است و در ضمن آن را مقامی برای برخی اولیای الهی
- شیث (هبة الله)
2666 پیامبرانپنجاه سال پس از کشته شدن هابیل به دست قابیل، و در 130 سالگی حضرت آدم(ع)، خداوند شیث(ع) را به آدم و حوا(ع) عطا کرد که نام او را «هبة الله»(هدیه خدا) گذاشتند. در تورات، درباره داستان تولد شیث آمده اس
- شیطان
13944 سرفصلهای قرآنیكلمه «شيطان» که بارها در قرآن کریم از او یاد شده، از ریشه لغوی «شطن» میباشد. و «شاطن»؛ به موجود خبيث و پست، متمرّد و سركش، طاغى و نافرمان گفته میشود که ممکن است انسان، جنّ يا هر جنبنده ديگری با
پرسش های اتفاقی
-
حسن بن علی بن ابی حمزه بطائنی کیست؟
15890 رجال الحدیث 1391/06/08حسن بن علی بن ابی حمزه بطائنی و پدرش علی، هر دو از راویان و محدثانی هستند که نام آنها در سلسله سند روایاتی از امامان معصوم (ع) دیده میشود و هر دو از بزرگان واقفیه میباشند. رجال کشی به نقل از، علی بن الحسن ...
-
«خدا نور آسمانها و زمین است»، «علی نور زمینها است». آیا این دو عبارت در دو سمت خورشید نگاشته شده است؟!
8368 درایه الحدیث 1395/03/20روایتی در این مورد در برخی کتابهای حدیثی به نقل از راویان اهل سنت وجود دارد که البته افراد موجود در سند آن چندان آشنا نبوده و بر این اساس، نمیتوان آنرا از روایات قابل اعتماد برشمرد : «حدّثنا أبو عبد الله محمد بن وَهبان الصالی رحمه الله ...
-
کدام اعمال موجب زیبایی و نورانیت انسان میشود؟
29656 حدیث 1386/02/22از دیدگاه اسلام زیبایی بر دو قسم است: زیبایی ظاهری و زیبایی باطنی. از نظر روایات معتبر و متواتر بعضی از عوامل زیبایی باطنی انسان عبارتاند از: صبر و بردباری، وقار و آرامش، ورع و تقوا و... .همچنین در روایات عوامل زیادی برای نورانیت و نیکویی ...
-
زندگینامه سعید بن عبدالله که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید را، بیان نمایید.
7366 تاريخ بزرگان 1399/06/24یکی از شهدای کربلا و از افرادی که روز عاشورا در راه مکتب امام حسین(ع) به شهادت رسید، سعید(سعد[1]) بن عبدالله از قبیله بنی حنیفه بود.[2]سعید بن عبدالله به همراه سلیمان بن صرد خزاعی از کسانی بودند که بعد ...
-
معنای کلمات «جلال» و «جزار» و «قلائد» در روایات چیست؟
10291 حدیث 1392/09/04«جزّار»، در زبان عربی به معنای قَصّاب و فروشنده گوشت به کار میرود.[1] معنای «جِلال» پوست و پوشش حیوان است،[2] و اصطلاحاً به آن جُل گفته میشود.[3] واژه «قلائد» به چیزی گفته میشود که به عنوان ...
-
اگر به هر دلیلی، به وصیت پیامبر(ص) عمل میشد و امامان معصوم(ع) به ترتیب، متصدی حکومت میشدند، آیا باز هم «غیبت امام» رخ میداد و عمر آخرین امام تا این اندازه طولانی میشد؟
6571 دلایل اثبات امامت 1396/11/16اگرچه سرپیچی از وصیت پیامبر اسلام(ص) و تغییر مسیر حکومت اسلامی، یکی از دلایلی است که در نهایت به غیبت آخرین امام انجامید، اما نمیتوان گفت که این تنها دلیل بوده و در صورتی که به وصیت پیامبر(ص) عمل میشد، ماجرای غیبت رخ نمیداد، بلکه ممکن است دلایل ...
-
به صورت عادی، هر فرد در هر جامعهای به دنیا آمده باشد، دین حاکم بر جامعه و یا خانواده خود را میپذیرد. آیا این نشانی از کورکورانه بودن دینداری نیست؟!
3379 دین 1399/04/31اساساً پذیرش واقعی و قلبی دین نمیتواند اجباری باشد، و اینگونه نیست که هر فردی دین آبا و اجدادی خود را قلبا بپذیرد (حتی اگر به آن تظاهر کند)؛ چرا که اساس پذیرش دین و اصول آن باید از روی تحقیق و شناخت باشد، نه از روی تقلید، ...
-
نام همسران و فرزندان امام حسن مجتبی(ع) چه بود؟
33964 تاريخ بزرگان 1397/11/14در مورد تعداد همسران امام حسن(ع) اختلاف زیادی وجود دارد؛ اما از آنجا که برخی از گزارشها به انگیزه تخریب شخصیت حضرتشان جعل شده است، نمیتوان به تمام آنها اعتماد کرد.[1] به هر حال در منابع گوناگون برای امام حسن(ع) هفت ...
-
علت انتساب بالعرض شرور عالم به خداوند چیست؟
14644 Islamic Philosophy 1388/05/04آنچه به عنوان شر از آن یاد می شود در عالم مجردات وجود ندارد، و این بحث به عالم ماده مربوط می شود. در تحلیل معنای خیر و شر چنین گفته اند: خیر چیزی است که هر شیئی بر حسب طبیعت خود آن را طلب می کند و ...
-
احکام و آداب اعتکاف، کداماند؟
17768 اعتکاف 1392/12/15اعتکاف که به خودی خود، عبادتی مستحبّ بوده و در برخی شرایط واجب میشود، عبارت است از: ماندن حداقل سه روز در مسجد جامع شهر یا روستا، به نیت تقرب جستن به خداوند متعال. برخی از شرایط صحت آن عبارت است از: ایمان، عقل، قصد قربت و روزه ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
884368 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
753349 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
731463 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
643697 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
643668 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
639303 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
577170 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
576630 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
558992 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
558854 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- شب و روز