در پاسخ به این پرسش باید به نکات زیر توجه کرد:
- پیامبران و امامان معصوم(ع) ملزم بودند از علم و قدرت عادی خود استفاده کنند، نه از قدرت الاهی خود؛ چون اگر بر اساس علم و قدرت الاهی زندگی خود را سامان میدادند، دیگر نمیتوانستند الگوی دیگران باشند.
- اصل وجود چنین روایتی و لو در منابع اهلسنت برای ما محرز نیست.
3 این روایت - به فرض وجود- به دلایلی مخدوش به نظر میرسد. اوّلاً: امام حسین(ع) در روز عاشورا طبق نقلهای متعدد از دشمنان که شریعه فرات را بر او بسته بودند تقاضای آب نمود و آنها از دادن آب به آنحضرت به شدت امتناع کردند. ثانیاً: اینکه در روز عاشورا خیمههای آنحضرت در حلقۀ محاصرۀ دشمن بود. چگونه چنین شخصی خود را به امام(ع) رساند؟!
بنابر این، این روایت و روایاتی به این مضمون که مسئلۀ تشنگی امام حسین(ع) را خواست آنحضرت دانسته و چنین وانمود میکنند که امام(ع) و اهلبیت آنحضرت از جهت آب در هیچ مضیقهای قرار نداشتند، به هیچ وجه قابل قبول نیستند، و با ادله و دیگر روایات تاریخ نهضت عاشورا سازگاری ندارد، بلکه ساختگی بوده و میخواهند به نوعی سرپوش بر جنایات نابخشودنی دشمنان بگذارند.
در پاسخ به این پرسش باید به نکات زیر توجه کرد:
- پیامبران و امامان معصوم(ع) ملزم بودند که در کارها و زندگی روزمرۀ خود از علم و قدرت عادی استفاده کنند و دست به اعجاز و کار خارقالعاده نمیزدند، مگر در موارد مخصوص و به اذن الاهی که مصلحت دین خدا و هدایت مردم در آن بود.
- امام باقر(ع) فرمود: "اسم اعظم 73 حرف دارد، پیش "آصف بن برخیا" یک حرف بود که با به کار بردن همان یک حرف در یک لحظه تخت بلقیس را آورد و پیش ما (امامان) 72 حرف از اسم اعظم است".[1]
- بله امام حسین(ع) هم دارای اسم اعظم الاهی بود و هم مستجاب الدعوه و میتوانست از زمین چشمهی گوارا بجوشانند و خود و اصحابش را سیراب نماید، ولی این کار را نکرد؛ چرا که باید طبق اسباب ظاهری وظیفۀ خود را پیش میبرد.
- اگر بنا باشد ائمۀ اطهار(ع) بر اساس علم و قدرت الاهی که از باری تعالی دریافت کردهاند، زندگی کنند و نیازهای خود را برآورده سازند، دیگر زندگی آنها نمیتواند الگو و نمونۀ مبارزه با سختیها و صبر و تحمل مشکلات و فداکاری در راه ارزشهای انسانی باشد.
- قضیۀ عاشورا و ظلمستیزی امام حسین(ع) نمونهای از قیام در برابر انحرافات و بدعتهایی است که در هر زمان ممکن است در احکام و دستورات دین خدا ایجاد شود و همۀ مسلمانان و انسانها وظیفه دارند جلوی بدعتها را بگیرند. اگر بنا بود امام حسین(ع) این وظیفۀ خطیر را با استفاده از قدرت اعجاز و ولایت تکوینی انجام داده باشد، دیگر نمیتوانست الگوی زندهای برای همۀ انسانها در همۀ زمانها باشد.
- در روایات معتبر آمده است، امام حسین(ع) برای رفع تشنگی اصحاب، شب عاشورا حضرت علی اکبر(ع) را با تعدادی از اصحاب خود مأمور آوردن آب نمود و خود حضرت هم بعد از شهادت حضرت عباس(ع) برای رفع تشنگی، خود را کنار فرات رساند، ولی موفق به آشامیدن آب نشد.[2]
- گزارشهای بسیاری وجود دارد که روز عاشورا امام حسین(ع) علی اصغر را در برابر دشمن آورد و فرمود: "ای مردم اگر به من رحم نمیکنید به این کودک رحم کنید که حرمله با تیری آن کودک تشنه را به شهادت رساند".[3]
- وقتی حضرت از دشمنان تقاضای آب میکند، چگونه کسی را که به میل و علاقۀ خود برای آنحضرت آب آورده است، رد میکند؟
- لشگریان عبیدالله بن زیاد در روز عاشورا خیام آنحضرت را به محاصرۀ کامل در آورده بودند و تمام ترددها و رفت و آمدها را به شدت کنترل میکردند و مأمور بودند که آنحضرت و یاران او را با در مضیقه آب گذاشتن مجبور به تسلیم سازند و یا آنحضرت را از پای در آورند. حال این سؤال مطرح است که این سقا چگونه حلقۀ محاصره را شکافته و خود را به امام(ع) میرساند؟ آیا چنین سقایی انسان بود، یا مأمور غیبی و از جنس موجودات ماوراء ماده؟!
بنابر این، این روایت و روایاتی به این مضمون که مسئلۀ تشنگی امام(ع) و اهلبیت و اصحاب آنحضرت را زیر سؤال قرار میدهند و چنین وا نمود میکنند که امام(ع)، از جهت آب هیچ در مضیقه قرار نداشت، میخواهند سرپوشی بر مظلومیت آنحضرت و جنایات نابخشودنی دشمنان بگذارند تا به این وسلیه قیام آنحضرت و جنایات غیر انسانی دشمنان را کم رنگ جلوه دهند.[4]
[1] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 1، ص 230، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 45، ص 42 – 43، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
[3] . ابن طاووس، على بن موسى- میر ابوطالبى، حسن، لهوف، ترجمه میر ابو طالبى، محقق و مصحح تبریزیان، فارس، ص 150 قم، دلیل ما، چاپ اول، 1380ش.
[4]. «اقدام امام حسین(ع) در ذخیره کردن آب در کربلا»، 47587؛ «حادثۀ کربلا و توجیه عقلی»، 7806؛ «جنگیدن و شهادت حضرت عباس در کربلا»، 47281.