Günümüzde ki taklit merciilerin çoğunluğu bakire kızın geçici veya daimi evliliğinde babanın izninin şart olduğunu söylüyorlar. Baba olmadığı zaman babanın babasından izin alması gereklidir. Eğer bakire olmazsa veya baba ve babanın babası olmazsa izine gerek yoktur.
Günümüzde ki taklit merciilerin çoğunluğu bakire kızın geçici veya daimi evliliğinde babanın izninin şart olduğunu söylüyorlar.[1] Baba olmadığı zaman babanın babasının izni gereklidir. Eğer kız bakire olmazsa veya baba ve babanın babası olmazsa izine gerek yoktur.
İmam Humeyni ve Ayetullah Sistani: “Bir kız büluğ haddine ulaşmış ve reşide ise, evlenmek istediğinde eğer bakire[2] ise baba ya da babanın babasından izin alması gerekir.”[3]
Ayetullah Hamane-i, Fazıl Lenkerani, Safi Gulpaygani, Mekarim Şirazi, Vehid Horasani ve Cevad Tebrizi şöyle buyuruyorlar: “Vacip ihtiyata göre babadan veya babanın babasından izin alması gerekir.”[4]
Hz. Ayetullah el-Uzma Behcet: “İhtiyat gereği teklifi yönden izin şarttır.”[5]
Hz. Ayetullah-ul Uzma Nuri Hemedani: “Güçlü görüşe göre baba ya da babanın babasının izni lazım değil; ama iyisi şudur ki onların izni olmadan bu işi yapmasınlar. Eğer kız bakire ise, rüşde yetişmemiş ve menfaatini teşhis edecek hadde değilse baba veya babanın babasının izni olmazsa doğru değildir.” [6]
Görüldüğü üzere bazı müctehitler kızın reşide olmasını yeterli bulmazken, bazıları ise yeterli buluyorlar.
Bir kız, kendi menfaatlerini gözetir, heva, heves ve şehvetten uzak bir şekilde karar alabilir, kendisinin ve ailesinin geleceğini ve ailesinin haysiyetinin koruyabilirse ona reşide denir. Ama akli büluğa ermemiş, geleceği hakkında karar alamayan, kendisi ve ailesinin hayrına olan şeyi bilmeyen biri, yaşı büyükte olsa reşide sayılmaz.
Belirtmek gerekir ki, fakihlerin çoğu baba ve babanın babası olmadığı zaman kızın kendi kararının yeterli olduğuna hüküm veriyorlar yine kızın evlenmeye ihtiyacı olduğu veya onun için münasip biri bulunduğu, şer’an ve örfi olarak da bulunan kişinin kızın dengi sayıldığı durumda baba veya babanın babası nedensiz bir şekilde zorluk çıkarıyorsa[7] onlardan izin almanın gerekmediğini söylüyorlar.[8]
[1] - Bu ibareden anlaşılan şey şudur:: Bunun hem teklifi şartı var, hem de vaz’i şartı. Yani bakire kızın babanın izni olmadan yapacağı nikah hem haramdır, hem de batıldır.
[2] - Sistani: Ve kendi işlerinin üstesinden gelemeyecekse…
[3] - Tevzih-ul Mesail-i Meraci, c.2, s.387, mesele: 2376
[4] - a.g.e.
[5] - a.g.e.
[6] - a.g.e
[7] - Ayetullah Fazıl Lenkerani,Nuri Hemedani, Behçet, Sistani ve Mekarim Şiraz a.g.e
[8] - a.g.e. mesele: 2377