Ətraflı axtarış
Baxanların
10115
İnternetə qoyma tarixi: 2011/11/24
Sualın xülasəsi
Seyid Haşim Həddad və onun şagirdləri barəsində bir qədər məlumat verin.
Sual
Mərhum Seyid Haşim Həddad və onun şagirdləri barəsində bir qədər məlumat verin.
Qısa cavab

İlahi arif mərhum Haşim Musəvi Həddad müqəddəs Kərbəla şəhərinin əhalisindən idi. O, 1286-cı hicri-qəməri ilində həmin şəhərdə dünyaya gəlmiş və 86 yaşında Allahın rəhmət dərgahına qovuşmuşdur. O, müqəddəs Nəcəf şəhərində rəbbani arif Seyid Mirzə Əli Ağa Qazi ilə tanış olmuş və təqribən 26 il onun yanında şagirdlik etmişdir. Buna görə də irfani elmlərdə və rəbbani müşahidələrdə kamil ustad, nəzər sahibi və yüksək irfani məqama nail olmuşdur. Fiqhi məsələlərdə müqəllid, məsum imamlara aşiq və onlara təvəssül edənlərdən idi. Hər halət dəyişəndə, oturub-duranda “ya Sahibəz-zaman!” zikrini təkrar edirdi. O, böyük kəramət sahibi olmaqla ixtiyar üzündən özünü öldürüb (ruhunu bədənindən çıxarıb) təcərrüd halına çata bilirdi. Bununla belə kəramət və möcüzəli işlərə marağı və onlardan istifadə edilməsini nəfsin həzlərindən hesab edirdi.

Ətreaflı cavab

İlahi arif mərhum Seyid Musəvi Həddad müqəddəs Kərbəla əhalisindən idi və 1286-cı hicri qəməri ilində həmin şəhərdə dünyaya gəlmişdir. Atası mərhum seyid Qasım Hindistan şiələrindən, anası Hədiyə isə İraqın əsil ərəblərindən idi. Onun işi ata, ulağa və dəvəyə nal vurmaq idi. Bununla belə məişət və güzəranı çox ağır kemirdi. Belə ki, ömrünün axırına qədər 50 kvadrat metrlik bir evdə yaşayırdı. Bu ev də özünün deyildi. Amma  bir kəsə ağız açmırdı. Onun yeməyi əksər hallarda çörək və ağ turpun yarpağı idi. Ömrü boyu heç vaxt çox yatmazdı. Həmişə sakit dayanardı, əgər sual olunsaydı, çox qısa və faydalı cavab verərdi. Quranı çox həzin səslə, ürəyə yatan ahənglə oxuyardı. Başqaları ilə münasibətdə təvazökarlar göstərir, başqalarına xidmətdə heç nəyi əsirgəmir, otağı süpürür, qab-qacağı yuyur, evə lazım olan şeyləri təmin edirdi.

Mərhum Seyid Həddad islam elmlərində nəzər sahibi idi, mərhum Hacının “Mənzumə”, Molla Sədranın “Əsfar”, habelə “Füsusul-hikəm” və “Misbahul-üns” kitablarındakı ən çətin və problemli məsələlər barəsində edilən suallara dəqiq cavablar verirdi.

İrfani məqamlarda kəsrət aləmindən keçərək fəna məqamına nail olmuş, Haqq taalanın tovhidinin həqiqətini dərk etmiş və onu öz həyatında yaşamışdır.

İmamların barəsində inanırdı ki, onlar Allah-taalanın övliyaları, Onun mütləq rübubuyyəti müqabilində xalis ibadətçilər və Allah-taalanın fel və sifətlərinin təzahür yeridir. O, imamların külli və mütləqə vilayət məqamına malik olduqlarını bilir, asimanların və bütün məxluqların onların vilayəti dairəsində olduğunu inanır, imaların həm öz varlığını, həm də onlarının fellərini möcüzə hesab edirdi.

Məhərrəmin ilk on günlüyündə təşkil olunan əzadarlıq mərasimlərində həddindən artıq kədərlənib dəyişir və çox ağlayırdı. O inanırdı ki, insan gərək hər bir halda Allah ilə müamilə etsin; mənəvi və ruhani röyaları görmək, mükaşifələri tələb etmək, qeyb aləminə müttəsil olmaq və s. şeylərin nəfsin istəkləri olduğuna inanırdı.

Mərhum Ayətullah Seyid Məhəmməd Hüseyn Hüseyni Tehrani onun barəsində deyir: “O, çox yüksəkliklərə uçan şahbaz (quşu kimi) idi, əql və təfəkkür quşu nə qədər yüksələrək ona çatmaq istəsəydi, o yenə də hamıdan yüksəkdə və ali məqamda görünürdü. Onun həddini yalnız mərhum Qazi tanıyırdı.”

Şəhid Mütəhhəri (rəhmətullah əleyh) onun barəsində demişdir: “Bu seyid həyatbəxş edən insandır.”

Mərhum Həddadın İraqdakı və İrandakı şagirdləri təqribən iyirmi nəfərdən ibarətdir ki, bəzilərinin adını qeyd edirik: mərhum Ayətullah Seyid Məhəmməd Hüseyn Hüseyni Tehrani (təqribən 28 il onun şagirdi olmuşdur), Hacı Seyid Əhməd Hüseyni Həmədani, Qulam Hüseyn Həmayuni, Hacı Qulam Hüseyn Səbzvari, Hacı Məhəmməd Həsən Bəyati, Hacı Möhsin Şirkət, Hacı Şeyx Saleh Kumeyli, Hacı Seyid Hadi Təbrizi, Hacı Şeyx Mürtəza Taliqani, Hacı Şeyx Məhəmməd Cavad Müzəffər, Hacı Seyid Şəhabuddin Səfəvi, Hacı Məhəmməd Əli Xələfzadə, Hacı Əbu Musa Muhyi... Hacı Seyid Əbdül-Kərim Kəşmiri, Hacı Seyid Mustafa Xomeyni və başqaları (Allah onlara rəhmət eləsin!).[1]



[1] Bu məqalə Ayətullah seyid Məhəmməd Hüseyn Hüseyni Tehraninin yazdığı “Mücərrəd Ruh” kitabından götürülmüşdür: səh. 25, 80, 84, 90, 91, 102, 125, 136, 161, 171, 186, 202, 484, 602, 638 və

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114913 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Allah təalanın məkrinin mənası nədir?
    9699 Təfsir 2012/09/01
    Ərəb lüğətində “məkr” kimisə məqsədindən yayındırmaqdır. (istər məqsədi pis yaxud yaxşı olsun). Bu mənaya əsasən məkr hər yerdə pis deyil. Bu mənanın Allaha aid edilməsi ziyanverici planların məhv edilməsi mənasındadır. Bu fasidlər barəsində işlədildikdə isə islah proqramlarının önünü kəsmək mənasında işlədilir. Bu ayənin məqsədi “Məsihin” ...
  • Həzrət Məryəm (s) üçün “aləm qadınlarının ağası (seyyidəsi)” deyilmişdir. Məgər bunun Həzrət Zəhra (s) üçün işlədiləməsinin eybi yoxdur?
    7743 Qədim kəlam 2012/04/17
    “Aləm qadınlarının seyyidəsi (başçısı)” cümləsi müstəqil şəkildə Quranda qeyd olunmamışdır. Bu cümlə Al İmran surəsinin 42- cü ayəsindən götürülmüşdür. Allah təala həzrət Məryəmə (s) müraciət edir: «و اصطفاک علی نساء العالمین» “Allah təala səni aləm qadınlarının arasından seçdi”. Bu ayədə məqsəd, Allah təalanın ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    47149 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Musiqinin haram olmasının dəlillərini açıqlayın?
    37165 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/18
    Fiqh terminində musiqiylə ğina bir- birindən fərqlidirlər. Ğina o səsə deyilir ki, insan boğazında bir neçə not şəklini alaraq səslənsin və dinləyicidə sevinc və fərəh halının yaranmasına səbəb və oyun və rəqs məclislərinə münasib olsun.Amma musiqi, bir səsdir ki, musiqi alətindən eşidilir.Bir çox ayə və rəvayətlərə və bir ...
  • Məsihilərlə evlənməyin şərt və hökmləri hansıdır?
    8517 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/27
    İslam nəzərindən, məsihilər kitab əhlindəndirlər. Şiənin təqlid mərcələrinin nəzərinə əsasən, müsəlman qadın onlarla evlənə bilməz. həm daimi evlilik həm də müvəqqəti evlilik. Müsəlman kişi də kitab əhlindən olmayan kafir qadınlarla daimi ya müvəqqəti evlənə bilməz. Amma müsəlman kişilərin kitab əhli qadınlarıyla müvəqqəti evlənməsi barəsində möhkəm nəzər icazəli olma və daimi ...
  • İmam Əlinin(ə) Allahın bəzi hökmləri haqqında sakit qalmasından məqsədi nədir? Və nə üçün buyurdu onları tapmaq üçün özünüzü zəhmətə salmayın?
    6632 Təfsir 2012/02/12
    İmam Əli (ə) bu sözündə buyurur: Allahın hökmlərindən və maarifdən bəyan etdiyi şeylər, həqiqətin hamısı deyil, bəlkə bir şeylər var ki, Allah onları vəzifə olaraq insanlar üçün təyin etməyib və onlar barədə sakitliyi seçibdir; axirət üçün faydasız olan dəqiq məlumatların vəzifəsi kimi: Çünki Allah unutqanlıq üzündən, sakitçiliyə təyin etməyib; ona ...
  • Quran surələrindən hansı birini oxumağın savabı daha çoxdur?
    18749 Təfsir 2011/07/02
    Quran əməl kitabıdır. İslam nəzərində Qurana bir həyat tərzini təyin edən bir kitab kimi və ya insan üçün həyat dərsləri kimi nəzər olunsun. O şəxslər ki, yalnız Quran surələrini və ya o surələr ki, onları oxumağın daha çox savabı vardır deyə bu fikirdədirlər, başqa surələrin bərəkətindən məhrum olarlar. Əlbəttə ...
  • Bizim niyə yalnız on iki imamımız olmalıdır? Qeybdə olan imamın zamanında necə nicat tapa bilərik?
    10262 Qədim kəlam 2011/10/03
    İlahi bir məqam və mənsəb olduğuna görə, İmamı və İmamların sayını təyin etmək Allahın əlindədir. Bizim bundan xəbərdar olmağımızın yeganı yolu, Peyğəmbər (s)- in dediyi sözlərdir. Peyğəmbər (s) müxtəlif yerlərdə İmamların kimliyini və sayını bəyan etmişdir. O cümlədən sünnilərin böyük alimlərinin nəql etdiyi rəvayətdir ki, Peyğəmbər (s) buyurdu: On iki ...
  • Mən bir cavanam və çox istəyirdim bilim, həyatdan məqsəd nədr?
    6815 Hədis elmləri 2012/01/08
    İslam təlim və göstərişlərində, son dərəcədə həyatdan məqsəd işarə olunmuşdur. Quran Kərim insan həyatından məqsəd Allaha bəndəlik və onun sayəsində dünya və axirətdə mənəvi kamal və səadətə yol olmasını bildirmişdir. Başqa cür desək insanın həyatı və yaranmasından məqsəd gözəl əməl sahibi olmaq müsabiqəsi kimi bildirmişdir. Rəvayətlərdə yaradılmışdan məqsədin bir çox ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    166408 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165397 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120433 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114913 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    113066 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    95101 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    56418 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55316 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    47149 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46410 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...