Ətraflı axtarış
Baxanların
6238
İnternetə qoyma tarixi: 2012/01/08
Sualın xülasəsi
Əgər din insanın dünya və axirət həyatını abadlaşdırmaq üçün gəlibsə, bəs nə üçün bəzi qeyri dini cəmiyyətlərin dünyası daha abaddır?
Sual
Siz buyurdunuz din gəlib ki, insanın dünya və axirət həyatını abadlaşdırsın, bir halda ki, biz bəzi qeyri dini cəmiyyətlərin şahidiyik ki, onların dünyası daha çox abaddır. Bunları nə cür bir yerdə həll etmək olar?
Qısa cavab

İslam gəlib ki, insanlar arasında rabitələri qanunlaşdırsın. Peyğəmbər (s) şəhəri qanun əsasında qurmuş bir cəmiyyətin nümunəsidir ki, insanların bütün rabitələri və əlaqələri qanun əsasında formalaşıbdır. Şəhid Sədrin (rəh) təbiriylə desək İslam bu məfhumların həqiqətə çevrilməyi üçün iki zəmanət qoyubdur. Biri xarici zəmanətlərdir və o biri nizam və quruluşdur ki, qanunun icrasına nəzarət edir. Digəri daxili zəmanətlərdir və o biri dəyərlər və hədəflərdir ki, insanın daxilində səbəb olur insan ciddi və məsuliyyətli olsun. təəssüflər olsun İslam cəmiyyətlərinin dinin bu həqiqətindən və dini məfhumların həqiqətindən fasilələri vardır və dini cəmiyyət bir qanuni cəmiyyət adıyla tanınmayıb, amma əksinə qərbdə bir dastan baş verib və səbəb olub belə bir inkişaf formalaşsın.

Ətreaflı cavab

Bu mövzu barəsində, bir məsələ var ki, ona çox diqqət etmək lazımdır və o budur ki, İslam gəlib insanlar arasındakı rabitələri qanunlaşdırsın. Peyğəmbər (s) şəhəri bir qanuni cəmiyyət nümunəsidir ki, insanların bütün rabitələri qanun sayəsində formalaşıbdır. Şəhid Sədrin (rəh) təbiriylə desək İslam bu məfhumların həqiqətə çüvrilməyi üçün iki zəmanət qoyubdur. Biri xarici zəmanətlərdir və o biri nizam və qurulmuşdur ki, qanun icrasına nəzarət edir və digəri daxili zəmanətlərdir və o dəyərlər və hədəflərdir ki, insanın daxilində səbəb olur insan qanuna qarşı ciddi və məsuliyyətli olsun. Təəssüflər olsun İslam cəmiyyətləri müəyyən dəlillərə görə ki, indi onları bəyan etməyə fürsət yoxdur. Dinin bu həqiqətlərindən və dini məfhumların həqiqətindən fasilə saxlayıblar və dini cəmiyyət qanuni bir cəmiyyət adıyla tanınmayıb, amma əksinə qərbdə bir dastan baş verib və o budur ki, Rinsans dövründə (bu dövrdən qabaq səlib döyüşləri olub və illərlə müsəlmanlarla məsihilər arasında qanlı döyüşlər baş vermişdir). Qərblilər İslam mədəniyyətiylə tanış oldular, o dövrdə İslamın inkişaf etmiş mədəniyyətini gördülər və onlar üçün sual yaranmışdı ki, belə inkişafın formalaşmasına nə səbəb olubdur? Burada idi ki, qərbdə həqiqətdə mədəniyyət və onunla bağlı məsələlər fikri formalaşdı. İndi o şey ki, aktualdır qərbdə Renans dövründən sonra bu günə qədər baş verən hadisənin məhsuludur və o cəmiyyəti qanuni etmək üçün çalışmaqdır. Əlbəttə qeyri dini cəmiyyətlər sırf xarici zəmanətlərdən istifadə edirlər. Yəni siz zahirə baxırsınız. Qərbdə olan qeyri dini bir cəmiyyətdə budur ki, camaat qanuna əməl edirlər. Xarici qanuna əməl etməyinin səbəbi burdur ki, qanun qoyan kəslər qanuna nəzarət etməlidirlər, onlar qanunun icrasında bərk çətin tuturlar; bu dəlilə görə əgər bir yerdə çətin tutulmasa, görərsiz qanunda orada zəifdir və aradan gedir; yəni bizim aramızda məşhurdur ki, onlar cürücülük qanunlarına çox diqqət edirlər amma biz o qədər diqqət etmirik. Bəli doğrudur; səbəbi budur ki, sürücülük qanunlarının icrasında çətin tuturlar və bu çətin tutmaq ümumi nəzarət şəklin alıbdır. Nümunə olaraq bəzi ölkələrdə görürsüz nə kamera və nə də polis, xalq qanuna riayət edirlər. Bir vaxt sual etsəniz nə üçün riayət edirlər, deyirlər səbəbi budur ki, əgər sizdən biri qırmızı işıqdan keçsə və bir qanun pozsa, onun ətrafında olan həmin adamlardan on nəfəe, mağazaçı, yoldan keçən və... polisə zəng edirlər və sizin avtomobilinizin nömrəsini verəcəklər ki, bu cür qanunu pozdu və ağır cərimə qanun pozan üçün gələcək. Çünki orada qanun bunu deyir: Əgər bir kəs bir şeyi iddia etsə pakdır məgər əksi sübut olunsun. O ki zəng edir deyir bu maşın qırmızı işıqdan keçdi cərimə sadir olur, məgər sübut etsin ki, qırmızı işıqdan keçməmişəm ki, adətən sübut edə bilmir cərimədə bir müddətdən sonra şiddətlənib; iki bərabər olur. Belə bir şəraitdə camaat hiss edir qanuna əməl etmək lazımdır, amma qanuna bu cür əməl etməyindaxili zəmanəti yoxdur; çünki onların hesablaması maddi hesablamadır; buna görə siz bir vaxt məsələn qar yağan günlər Avropaya səfər etsəniz, orada mümkündür bu səhnə ilə üzləşəsiz ki, qar yağan vaxtda yol bağlanır, siz görürsüz hamı qırmızı işıqlarda dayanıblar və hamı xətləri gözləyirlər, bir müddətdən sonra ki, təxir çoxalır az- az görürsüz saata baxırlar ki, az qalıb idarəyə geciksinlər sonra görürsüz həmin qanun pərəst camaat qanunu pozmağa başlayırlar; nə üçün? Çünki hesablayırlar ki, əgər bu qanunu pozsalar 50 dollar cərimə olunacaqlar, amma əgər işə geciksələr 100 dollar itirəcəklər. Hesablayırlar ki, xeyirlərinədir qanunu pozurlar və işlərinə yetişirlər; yəni bütün şeylər dünyəvi və maddi xeyir vəziyan əsasında sahman tapıbdır. O iş ki, İslam istəyib etsin və təəssüflər olsun biz İslamı cəmiyyətlərdə az müvəffəq olmuşuq bu işin binövrəsini qoyaq, bu olubdur ki, bir qanun əsasında idarə olunan cəmiyyət yaradaq ki, insanlar qanun qarşısında məsuliyyətli olsunlar, amma nə buna görə ki, başları üstə polis var; məhkəmə işləri araşdırır, bəlkə o cəhətdən ki, bunların hamısından yüksəkdə Allah nəzarət edir və şahiddir və bu İlahi nəzarətin əsasında hamının rəftarları sahman tapır ki, əgər bu cür olsaydı biz ikinci dəfə İslamın çiçəklənmə dövrünün şahidi idik. Habelə Peyğəmbər dövründə, biz görürük ki, bir çox- çox bədəvi br cəmiyyət on il müddət ərzində Peyğəmbər (s) verdiyi təlimatlarla Mədinətul- rəsul (Peyğəmbər şəhəri) haradan haraya yetişir və hansı şəraitlə, hansı şəxsiyyətlər və hansı fəza Mədinədə tapılır.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Mütərəqqi ilahi-rəhmani idarə sistemində insanın ruhi yüksəliş metodunu bəyan və şərh edin.
    6474 İslam fəlsəfəsi 2012/04/09
    Bu sual ideal cəmiyyət, yaxud xilaskar ideologiyasının barəsində digər bir bəyandır. Əflatunun irəli sürdüyü ideal cəmiyyət insanın “Respublika” kitabında təsvir edilən ən qədim və məşhur yüksəliş modelidir. İslam aləmində Farabi də “İdeal cəmiyyətin əhalisinin rəyləri” adlı kitabında ideal islam hökuməti və onun rəisi ilə əlaqədar bəhs aparmışdır. ...
  • Nə üçün qadın müctəhid ola bilməz?
    8083 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/16
    Din alimlərinin və mütəxəssislərinin qadının müctəhid və hakim olması mövzusunda nəzərləri müxtəlifdir. Həmçinin bu mövzu islam dininin zəruri qanunlarından sayılmır. Qadının müctəhid və şəri hakim ola bilməməsini iddia edənlər də öz növbələrində hədislərə və alimlərin icmasına istinad edirlər. Bunu da qeyd edək ki, bu mövzu olduqca geniş bir mövzudur.Amma biz ...
  • Bilal evlənmişdimi? Əgər cavab müsbətdirsə, onun övladları da var idimi?
    6382 Fiqh tarixi 2011/10/20
    Tarix kitablarında Bilalın evlənməsi ilə əlaqədar müəyyən məqamlar qeyd olunmuşdur. Misal üçün, yazmışlar ki, Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-in təklifi və israrı ilə Bəni-Kənanədən olan bir qadınla,[1] bəzi mənbələrə görə isə, Bəni-Zöhrədən olan bir ...
  • Bəhailərin əqidəsinin səhv olması, onların murdar olmasının dəlilini və sadə lövh insanların o əqidədən qəbul etməsinin hökmünü açıqlayın?
    6799 Qədim kəlam 2010/11/10
    Mirzə Hüseynəli Bəhainin (Bəhai məzhəbinin banisi) əqidəsi öz kitablarında buna əsaslanır ki, "ov" və "Əli Məhəmməd bab" ın qiyam etməsiylə islam dini nabud (ləğv) olmuş və həzrət Məhəmməd (s)- in peyğəmbərlik və risaləti sona çatmışdır. Belə bir fikir "bab" qiyamını qəbul edib və vədə verdiyi "ov" həmin ...
  • Dini və Quran fəaliyyətlərində pul və muzd almağın, ümumiyyətlə vacibi kifayi fəaliyyətlərdə pul almağın hökmü nədir?
    7397 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/03/11
    Əgər dini fəaliyyətlər (Qurandan başqa fəaliyyətlər o cümlədən Quran oxumaq və əzbərləmək kimi) vacib işlərdə olarsa; misal üçün namazın vacib məsələlərini öyrətmək kimi, bu fəaliyyətlərdə pul və muzd almağa icazə verilmir. Amma dini fəaliyyətlər müstəhəb işlərdə olarsa, pul və muzd almağın eybi yoxdur. Quran fəaliyyəti, yalnız Quran ...
  • Müntəzər (intizarı çəkilən) Məhdi barəsində şiənin nəzəri nədir?
    9701 Qədim kəlam 2010/11/10
    Yuxarıdakı sual çox külli və ümumi olduğundan, qərara almışıq ki, həzrət Məhdi (əleyhis-salam)-ın həyatı, qeybət dövrünün xəbərləri və zühur əlamətlərinə qısaca işarə etmiş olaq. O həzrətin adı “ م.ح.م.دM.h.m.d”dir. Onun çoxlu ləqəbləri vardır, o cümlədən: Qaim, Müntəzər, Sahibul-əsr və s. O həzrətin əziz atası imam ...
  • Din və mədəniyyətin əlaqəsi necədir?
    13898 Təzə kəlam 2011/02/14
    Din və mədəniyyətin əlaqəsini açıqlamaq, din və mədəniyyətin hədəf, təsir və mahiyyətini dəqiq tanıyarkən mümkündür. Bir dəstə din və mədəniyyət arasındakı bütün əlaqələri inkar ediblər. amma bu baxış düzgün deyil. Əlbəttə bu məsələ aydındır ki, mədəniyyətlərin bəzisi təkamülə yetişmək olan səmavi dinlərin uca hədəflərinə qarşı olduqlarına görə, dinlə uyğun ...
  • "Hər gün Aşura, hər yer Kərbəla" şüarı rəvayət və ya hədisdirmi? Sənəd və etibarı nə dərəcədədir?
    13278 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2011/07/02
    Rəvayi mətnlərində bu cümlənin (Hər gün Aşura, hər yer Kərbəladır) məsumlardan nəql olunan hədis olmasını isbatlayan heç bir sənədə rast gəlmədik. Amma sözügüdən ibarə Kərbəla hadisəsi kolleksiyasından düzgün götürülmüş, imamət xəttini göstərən və bir neçə ibrətli mesajı əhatə edir. Heç bir gün Aşura günü kimi olmayıb və olmayacaq, amma zalımların ...
  • Hansı dəlillərə əsasən Məmun İmam Riza (əleyhis-salam)-ın bayram namazı qılınmasının qarşısını aldı?
    5994 تاريخ بزرگان 2012/03/14
    Məmunun İmam Əli ibni Musər-Riza (əleyhis-salam)-ın imaməti ilə fitr bayram namazı qılınmasının qarşısını almasının ümdə dəlili o həzrətin namaz qılması ilə əlaqədar hökumətə yönələn təhlükə hissi idi. Bu hadisə Mərv (Xorasan) əhalisinin İmam Riza (əleyhis-salam)-ın müsəllaya getməsi xəbərini eşitməklə eyni zamanda hamılıqla evlərindən müsəllaya tərəf axışmaları zamanı ...
  • Müəllimlə tələbənin (orta və ali məktəb tələbəsinin) qarşılıqlı hüquqları hansılardır?
    16999 Əməli əxlaq 2011/10/20
    Müəllimlə şagird və tələbənin qarşılıqlı olaraq çoxlu hüquqları vardır. Onları iki qismə bölmək olar: 1. Müəllimin şagirdə və tələbəyə qarşı vəzifəsi; bunlar əxlaqi, tərbiyəvi, elm və təlim vəzifələrindən ibarətdir.

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164475 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    162599 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119531 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113203 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    109547 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93671 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54717 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    53266 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45866 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45520 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...