Please Wait
7635
Kur'an'ın mütevatir sünnetle ve kesin icmayla neshedilmesi konusunda çeşitli görüşler vardır. Kimilerine göre böyle durumlarda Kur'an'ın mütevatir sünnetle neshedilmesi caizdir. Ama alimlerin çoğu Kur'an'ın haber-i vahidle neshedilmesini kabul etmiyorlar.
Kur'an'ın neshedilmesi bir kaç şekilde olabilir. Onların bazıları doğru, bazıları ise yanlıştır. Soruyla ilgili olan kısımlardan biri Kur'an'ın sünnetle neshedilmesidir. Bunun kendisi 'Hükmün neshi ve ayetin bekası'nın kısımlarından biri olup onun hakkında bahsedilmiştir. Şöyle ki Kur'an'da şer'i hükmü olan bir ayet ve içeriğinin sünnetle neshedilebilir olmasıdır.
Böyle bir nesih birkaç şekilde düşünülebilir:[1]
1. Mütevatir sünnetle neshetmek.[2]
2. Masum İmamın (a.s) neshini keşfeden kesin icmayla neshetmek.
3. Haber-i Vahid'le neshetmek.
Birinci ve ikinci şıkta gelen neshetme hakkında üç görüş var:
a) Kur'an'ın ayetleri hiç bir şekilde sünnetle neshedilemezler.[3] Şeyh Müfid, Şafiiler ve diğer bazı alimler bu görüşte olanların bazılarıdır.[4]
b) Kur'an mütevatir sünnet ve kesin icmayla neshedilir.[5] Ve böyle bir neshetme gerçekleşmişse kabul edilir, yoksa edilmez.[6] Bazılarına göre böyle bir neshetme asla gerçekleşmemiştir.[7]
c) Üçüncü görüş ise ayrıntılı bir görüştür. Buna göre Masum İmamlardan (a.s) gelen rivayetlerle Kur'an'ın neshi caiz değildir ve böyle bir neshin manası yoktur.[8] Ama Kur'an'ın Nebevi sünnetle neshedilmesi 'Peygamber, size ne verirse onu alın ve neden sakındırırsa ondan sakının ve Allah'tan çekinin; şüphe yok ki Allah'ın azabı çetindir.'[9] ayeti gereği caizdir. Ancak bu görüş geçerli değildir. Zira birçok rivayette Resul-i Ekrem'den (s.a.a) gelen 'Kitaba muhalif olan her şeyin reddedilmesi'[10] hadisinden bu çıkmaktadır. Yani Allah Resulü (s.a.a) kendi sözünün doğruluğunu anlamanın ölçüsünü Kur'an-ı Kerim'le uyumluluk olarak göstermişse hadis, Kur'an-ı Kerim'i nesheden ve Kur'an'la muhalif olmasına rağmen yine de sahih olarak kabul edilemez. Şii ve Sünni alimlerin bu hadisin sahih olduğu konusunda görüş birlikleri vardır. Hadise göre Kur'an nebevi sünnetle bile nehyedilemez.[11]
Üçüncü şıktaki neshetme (yani haber-i vahidle neshetmek) konusunda Şii ve Sünnilerin çoğunluğunun görüşü böyle bir neshin mümkün olmadığıdır.[12]
Daha fazla bilgi için bkz:
Dizin: Kur'an'da Nesh, Soru: 7667 (Site: tr7776)
Dizin: Neshetme, Tebdil ve Tahvil, Soru:13746 (Site:13460)
[1] -Hoi, Seyyid Ebu'l-Kasım, el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s.285, Bi Ca ve Bi Ta.
[2] -Daha fazla bilgi için bkz: Lafzi, Manevi ve İcmali Hadisin Ölçüsü, Soru: 12679 (Site: tr12430).
[3] -Necefi Humeyni, Muhammed Cevad, Tefsir-i Asan, c.1, s.241, İntişarat-ı İslamiyye, Tahran, 1. Baskı, HK.1398; Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan Fi-Tefsiri'l-Kur'an (Musevi Hemedani, Seyyid Muhammed Bakır'ın Farsça çevirisi), c.15, s.14, Defter-i İntişarat-ı İslami, Kum, 5. Baskı, HK.1417.
[4] -Tefsir-i Asan, c.1, s.241; Seyyid Murtaza, ez-Zaria, c.1, s.460, Danişgah-ı Tahran, HŞ.1376; Şeyh Tusi, el-Uddet, c.2, s.487, Çaphane-i Setare, Kum, HK.1417.
[5] -ez-Zaria, c.1, s.460 ve 462; el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s.285; Necmi, Haşimzade Herisi, Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s.260, Bi Ca ve Bi Ta.
[6] -ez-Zaria, c.1, s.460; el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s.285; Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s.260.
[7] -Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s.260.
[8] -Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, Haşiyetu'l-Kifaye, c.2, s.296, Bonyad-ı İlmi, Fikri-i Allame Tabatabi, Bi Ta.
[9] -Haşr/7
[10] -'Peygamberden Kur'an'a aykırı bir şey sadır olmaz.'
[11] -Haşiyetu'l-Kifaye, c.2, s.296-297.
[12] - el-Beyan Fi-Tefsiri'l-Kur'an, s.284-285; Beyan Der Ulum ve Mesail-i Kulli-i Kur'an, s.260; ez-Zaria, c.1, s.460-461; el-Uddet, c.1, s.121.
Ehl-i Sünetin Zahiriyye grubundan İbn-i Hazm Endülüsi gibiler böyle bir şeye inanmaktalar. (ez-Zaria, c.1, s.460-461; el-Uddet, c.1, s.121)
