Please Wait
9807
İstihale temizleyicilerden (pak edicilerden) biridir. İstihalenin anlamı şudur: ‘Necis olan bir şeyin cinsi, temiz bir şeyin cinsine dönüşecek şekilde değişmesi.” Örneğin, necis olmuş çubuğun yakılarak küle dönüşmesi veya köpeğin tuzluk alanda tuza dönüşmesi gibi.’[1]
Bazı büyük taklit merciilerinin tabiriyle ayn-ı necaset öyle bir şekilde değişmeli ki, onun adı (eski adı) üzerinden kalkar ve yerine başka ad gelirse o zaman pak olur. Buna istihale denir. Örneğin köpeğin tuzluk alanda gömülerek tuz olması, yine necis olmuş bir şeyin tümüyle değişmesi gibi; mesela necis olmuş çubuğun yakılarak küle haline gelmesi veya necis olmuş suyun buharlaşması gibi. Ama eğer yalnızca yapısı değişirse örneğin necis olmuş buğday un haline getirilirse pak olmaz.[2]
Başka bir deyişle, eğer necis olmuş şeyler, bisküvi veya başka yiyecek maddelerinin içine konularak pişirilir veya kimyasal değişikliklere uğrarsa istihale sayılmaz ve pak olmaz.
Bir şeyin istihale olup olmadığından şüphe edildiği yerlerde necis olduğuna hükmedilir; yani necis olmuş bir şeyin istihale olup olmadığı belli değilse o şey necistir.[3]