
Please Wait
Baxanların
5829
5829
İnternetə qoyma tarixi:
2015/05/25
Sualın xülasəsi
Quran-Kərimdə və rəvayətlərdə acizlər haqqında nümunələr varmı? Bu nümunələrin qeyd olunmasının dəlili nədir?
Sual
Quran-Kərim və rəvayətlərdə aciz və acizlər haqqında nümunələr var. Bu nümunələrin qeyd olunmasının dəlili nədir?
Qısa cavab
Quran ayələrindən müstəzəf kəlməsi öz oxşar kəlmələri ilə istifadə olunub və əksər yerlərdə "zəiflənmişlər və ya aciz mənasındadır. Bu sözün özünün çoxlu mənaları vardır. O cümlədən, əqidədə acizlik, maddi acizlik, cismi acizlik, əqli acizlik və s.. Acizliyin başqa mənası acizlik halına gətirilmişdir. Yəni, bu cür insanlar əslində əql və əqidə cəhətdən qüdrətlidirlər amma, dünya imperalizmi və istemarçılar vasitəsi ilə əl qolları və imkanları bağlanmış ictimai cəhətdən elə vəziyyət gətirilib çıxarılmışdır ki, müxalifət etməyə heç bir qüdrətləri qalmamışdır. Bu son iki məna rəvayətlərdə də qeyd olunmuşdur.
Ətreaflı cavab
İslam maarifi və təlimlərində iki termin "acizlik" və "təkəbbürçülük" xüsusi mənalarda istifadə olunmuşdur. İstikbar (təkəbbürçülük) və istizaf (acizlik) hər iki kəlmə arəb kəlməsi olub, sözün kökü məsdər olaraq istifal vəznindədir. İstikbar haqqında Quranda gələn mövzuları 23068-ci sualın cavabında tanış ola bilərsiniz.
İstizaf kəlməsi zəf sözündən olub əslində süstülk və acizlik mənasındadır. İstizaf kəlməsi öz şəklinə görə iki mənadadır. Birini aciz saymaq. Acizlər və Qurnada nümunələri;
1.Əqidə və iman cəhətdən acizlik;
Bir çox Quran ayələrində acizlər kəlməsi təkəbbürçülər (özlərini yuxarı tutanlar) sözünün müqabilində işlənmişdir. Bu ayələrdə acizlərin təkəbbürçülərə tabe olmalarına işarə olunur. Bu mənada ki, özlərini yuxarı tutanlar öz maddi sərvət və imkanatları ilə cəmiyyətdə daha geniş təbliğat aparmış və öz əqidələrini cəmiyyətdə zorla qəbul etdirmişdir. Ona görə də Allah-Taala Quranda bu iki dəstəni Qiyamət günü bir-birin müqabilində qərar verib mücadilə etmələrindən xəbər verir, buyurur:
İstizaf kəlməsi zəf sözündən olub əslində süstülk və acizlik mənasındadır. İstizaf kəlməsi öz şəklinə görə iki mənadadır. Birini aciz saymaq. Acizlər və Qurnada nümunələri;
1.Əqidə və iman cəhətdən acizlik;
Bir çox Quran ayələrində acizlər kəlməsi təkəbbürçülər (özlərini yuxarı tutanlar) sözünün müqabilində işlənmişdir. Bu ayələrdə acizlərin təkəbbürçülərə tabe olmalarına işarə olunur. Bu mənada ki, özlərini yuxarı tutanlar öz maddi sərvət və imkanatları ilə cəmiyyətdə daha geniş təbliğat aparmış və öz əqidələrini cəmiyyətdə zorla qəbul etdirmişdir. Ona görə də Allah-Taala Quranda bu iki dəstəni Qiyamət günü bir-birin müqabilində qərar verib mücadilə etmələrindən xəbər verir, buyurur:
..وَلَوْ تَرَى اِذِ الظَّالِمُونَ مَوْقُوفُونَ عِندَ رَبِّهِمْ یَرْجِعُ بَعْضُهُمْ اِلَى بَعْضٍ الْقَوْلَ یَقُولُ الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا لَوْلَا اَنتُمْ لَکُنَّا مُؤْمِنِینَ[3]
"(Ya Rəsulum!) Kaş sən o zalımları (haqq-hesab üçün) Rəbbinin hüzurunda saxlanılıb bir-birinə söz qaytardıqları (bir-birini təqsirləndirib məzəmmət etdikləri) və acizlərin (dünyada) özlərini yuxarı tutanlara (tabe olanların öz rəislərinə): "Əgər siz olmasaydınız, biz mütləq mö’min olardıq!" - dedikləri zaman görəydin."
Bəli, Qiyamət günü acizlər bəhanə gətirəcəklər ki, əgər siz özlərini yuxarı tutanlar olmasaydınız, biz iman gətirib mömin olardıq. Biz, sizin batil əqidənizdən tərəfdarılıq etdiymizə görə bu əzaba düçar olmuşuq. Amma, Allah-Taala bu bəhanəni qəbul etmir və cəmiyyətdə yersiz özlərini yuxarı tutanlara zalım adı verdiyi kimi, acizlərə də zalım kimi xitab edir. Beləliklə, bu ayə və buna oxşar ayələrdə
Bəli, Qiyamət günü acizlər bəhanə gətirəcəklər ki, əgər siz özlərini yuxarı tutanlar olmasaydınız, biz iman gətirib mömin olardıq. Biz, sizin batil əqidənizdən tərəfdarılıq etdiymizə görə bu əzaba düçar olmuşuq. Amma, Allah-Taala bu bəhanəni qəbul etmir və cəmiyyətdə yersiz özlərini yuxarı tutanlara zalım adı verdiyi kimi, acizlərə də zalım kimi xitab edir. Beləliklə, bu ayə və buna oxşar ayələrdə
وَاذْکُرُواْ اِذْ اَنتُمْ قَلِیلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِی الاَرْضِ[5]
"(Ey mühacirlər!) Xatırlayın ki, bir zaman siz yer üzündə (Məkkədə) az idiniz; zəif (aciz) sayılırdınız!"
Bu və buna oxşar
Bu və buna oxşar
"Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır."
Bu və buna oxşar ayələrdəMələklər öz nəfslərinə zülm edənlərin (Məkkədə kafirlər içərisində qalıb hicrət etməyənlərin) canlarını alarkən (onlara) deyəcəklər: "Siz (hicrət zamanı) nə işdə idiniz?" Onlar söyləyəcəklər: "Biz yer üzərində zəif (aciz) kəslər idik." (Mələklər də onlara: ) "Allahın torpağı geniş deyildimi ki, siz də hicrət edəydiniz?" - deyəcəklər. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir. O necə də pis yerdir! Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır." وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ [12]
Bu və buna oxşar ayələrdəMələklər öz nəfslərinə zülm edənlərin (Məkkədə kafirlər içərisində qalıb hicrət etməyənlərin) canlarını alarkən (onlara) deyəcəklər: "Siz (hicrət zamanı) nə işdə idiniz?" Onlar söyləyəcəklər: "Biz yer üzərində zəif (aciz) kəslər idik." (Mələklər də onlara: ) "Allahın torpağı geniş deyildimi ki, siz də hicrət edəydiniz?" - deyəcəklər. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir. O necə də pis yerdir! Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır." وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ [12]
"Biz isə istəyirdik ki, o yerdə zəif düşüb əzilənlərə mərhəmət göstərək, onları (xeyirxah işlərdə) öndə gedənlər və varislər edək."
Bu və buna oxşar ayələr
Bu və buna oxşar ayələr
وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ
Mövzui təbəqələşdirmə
Təsadüfi suallar
-
Аллаһ тәрәфиндән ҝөндәрилмиш динин хүсусијјәтләри нәдир?
6874 Din fəlsəfəsi 2009/06/18Бу суалын хүласә ҹавабы јохдур. Изаһлы ҹавабы сечин ...
-
Niyə mərcə təqlidin ölümündən sonra fətvaları etibarsız sayılır?
6984 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/06/19Qeyd etmək lazımdır ki, ictihad bir sıra fərqli elementlərə malikdir; o cümlədən ictihad mənbələri (Quran, sünnət, ağıl və s.) kimi və yaxud onların mövzu və şərtləri (elm, müctehidin dini mətnlərdən çıxarışı və s.) kimi bu qəbildən olan elementlərə işarə etmək olar. Hər bir müctehid, daim bu fərqlilik və ...
-
Allahın istəyinin insanların əzab və rəhmətinə aid edilməsinin mənası nədir?
8099 Təfsir 2012/09/01Bir çox ayələrdə Allahın iradəsi, bəndələrin izzət və zillətinin, ruzinin, bağışlanmağın, əzab və mükafatın səbəbi bəyan edilmişdir. Digər ayələrdə isə hidayətin, izzətin, səadətin və ruzinin əldə edilməsi üçün təqva və ixlasla səy göstərməkdən aslı olduğunu bildirmişdir. Bu iki qrup ayələr bir- biri ilə ziddiyyət təşkil etmir. Əksinə ...
-
Eşitmişəm ki, İran və İraq müharibələrində şəhidlərdən bəzilərinin cənazəsi dağılıb aradan getməyib. Bunlar mötəbər və qəbul olunandır?
6828 Qədim kəlam 2012/02/07Canlıların cisimləri elə qurulmuşdur ki, ruhları bədənlərindən çıxdıqdan sonra bədən təbii olaraq çürməyə başlayır və aradan gedir. Şübhəsiz ki, illər keçdikdən sonra cisimlərdən bəzilərinin olduğu kimi qalması ağlasığmazdır. Ancaq Allah hər bir şeyə qadir olduğundan bu şeyi ağlasığmaz hesab eləmək olmaz.[1] Bu ümumi qanunauyğunluq bəzi hallarda istisna təşkil ...
-
Nə üçün İmam Həsən (ə) İmam Hüseyn (ə) kimi qiyam etmədi?
11013 تاريخ بزرگان 2011/05/05Tarixdə baş vermiş hər bir hadisəni öz zamanına məxsus siyasi şərait və vəziyyətinə görə nəzərə almaq lazımdır. İmam Həsən (ə)- ın hakimiyyətə gəldikdən sonra ilk işi, Müaviyənin qoşunu və hücumlarının qarşısını almaq üçün hərbi qüvvələr yaratmaq idi. Amma cəmiyyətdə olan şəraiti nəzərə alaraq, İslam aləminin ...
-
Fədəyin qəsb edilməsi həzrət Zəhranın (sa) evinin yandırılmasından sonra olmuşdur ya öncə?
7888 تاريخ بزرگان 2012/09/01Həzrət Zəhranın (sa) evinin ömər tərəfindən yandırılması və fədəyin Əbubəkr tərəfindən qəsb olunması peyğəmbərin (s) vəfatından çox az müddət sonra baş vermişdir. Amma bunların hansı birinin daha tez olması barəsində onu qeyd etmək istəyrəm ki, həzrət Zəharın (sa) evinin Ömər tərəfindən atəşə verilməsi əhli- sünnət tarix kitablarında ...
-
Вилајәти-фәгиһин шәраити нәдир?
8309 Nizamlar hüquq və əhkam 2010/02/06Исламда рәһбәрлијин әсаслары бунлардан ибарәтдир: фәгиһлик, әдаләт вә ислам ҹәмијјәтини идарә етмәк гүдрәти. Иран Ислам Республикаснын конститусијасынын 109-ҹу маддәсиндә бу үч шәртә ишарә олунуб.Рәһбәрин шәраит вә сифәтләри:
-
Aya İslamın tez- tez bir mətləbi oxumaq barəsində nəzəri vardırmı? Xahiş edirik bu məsələyə də işarə edin ki, hansı mövzularda tez- tez oxumağa İslam razıdır?
6656 Əməli əxlaq 2012/02/09Tez- tez və yaxud yavaş- yavaş oxumaq mütaliə edən şəxsə bağlıdır. Din təlimlərində bu mövzuya işarə olunmamışdır. Amma Quran oxumaq barəsində budur ki, Quranı yavaş- yavaş və aşkar şəkildə oxuyun: Quranı kəlmə- kəlmə oxuyun. «وَ رتّلِ القُرآنَ تَرتیلاً»[1]
-
İslam nəzərindən təbliğ üslubu nədən ibarətdir?
9060 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2012/02/13“Təbliğ” hər hansı bir xəbəri çatdırmaq mənasınadır. İlahi peyğəmbərlərin, xüsusilə həzrət Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-in ilahi risalət vəzifəsi insanların zülmətlərdən nura doğru hidayətindən ibarət idi. Buna görə də İslamda təbliğ Allahın sözünü bəndələrinə çatdırmaq ünvanı ilə çox böyük əhəmiyyət daşıyır. İslamda təbliğ üslublarını üç qismə: kəlami (şifahi), yazılı və ...
-
“Əraf” surəsinin külli məzmunu və onu qiraət etməyin fəziləti nədir?
10462 Təfsir 2012/04/09“Əraf” surəsi Məkkədə nazil olmuşdur[1] və 206 ayədən ibarətdir. Rəvayət və təfsir mənbələrində bu surənin məzmun və qiraətinin fəziləti barəsində müəyyən mətləblər nəql olunmuşdur. Suala diqqət yetirməklə bu mövzunu iki bölmədə təqdim edirik: a) “Əraf” surəsinin fəziləti[2]
Ən çox baxılanlar
-
Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
166485 Əməli əxlaq 2011/06/28Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
-
Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
165413 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
-
Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
120452 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
-
Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
114939 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
-
Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
113135 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
-
Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
95139 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
-
Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
56464 Əməli əxlaq 2012/09/10"Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
-
Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
55332 Hədis elmləri 2014/05/20Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
-
Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
47182 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
-
Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
46437 Təfsir 2011/11/03Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...