
Please Wait
Baxanların
5502
5502
İnternetə qoyma tarixi:
2015/05/25
Sualın xülasəsi
Quran-Kərimdə və rəvayətlərdə acizlər haqqında nümunələr varmı? Bu nümunələrin qeyd olunmasının dəlili nədir?
Sual
Quran-Kərim və rəvayətlərdə aciz və acizlər haqqında nümunələr var. Bu nümunələrin qeyd olunmasının dəlili nədir?
Qısa cavab
Quran ayələrindən müstəzəf kəlməsi öz oxşar kəlmələri ilə istifadə olunub və əksər yerlərdə "zəiflənmişlər və ya aciz mənasındadır. Bu sözün özünün çoxlu mənaları vardır. O cümlədən, əqidədə acizlik, maddi acizlik, cismi acizlik, əqli acizlik və s.. Acizliyin başqa mənası acizlik halına gətirilmişdir. Yəni, bu cür insanlar əslində əql və əqidə cəhətdən qüdrətlidirlər amma, dünya imperalizmi və istemarçılar vasitəsi ilə əl qolları və imkanları bağlanmış ictimai cəhətdən elə vəziyyət gətirilib çıxarılmışdır ki, müxalifət etməyə heç bir qüdrətləri qalmamışdır. Bu son iki məna rəvayətlərdə də qeyd olunmuşdur.
Ətreaflı cavab
İslam maarifi və təlimlərində iki termin "acizlik" və "təkəbbürçülük" xüsusi mənalarda istifadə olunmuşdur. İstikbar (təkəbbürçülük) və istizaf (acizlik) hər iki kəlmə arəb kəlməsi olub, sözün kökü məsdər olaraq istifal vəznindədir. İstikbar haqqında Quranda gələn mövzuları 23068-ci sualın cavabında tanış ola bilərsiniz.
İstizaf kəlməsi zəf sözündən olub əslində süstülk və acizlik mənasındadır. İstizaf kəlməsi öz şəklinə görə iki mənadadır. Birini aciz saymaq. Acizlər və Qurnada nümunələri;
1.Əqidə və iman cəhətdən acizlik;
Bir çox Quran ayələrində acizlər kəlməsi təkəbbürçülər (özlərini yuxarı tutanlar) sözünün müqabilində işlənmişdir. Bu ayələrdə acizlərin təkəbbürçülərə tabe olmalarına işarə olunur. Bu mənada ki, özlərini yuxarı tutanlar öz maddi sərvət və imkanatları ilə cəmiyyətdə daha geniş təbliğat aparmış və öz əqidələrini cəmiyyətdə zorla qəbul etdirmişdir. Ona görə də Allah-Taala Quranda bu iki dəstəni Qiyamət günü bir-birin müqabilində qərar verib mücadilə etmələrindən xəbər verir, buyurur:
İstizaf kəlməsi zəf sözündən olub əslində süstülk və acizlik mənasındadır. İstizaf kəlməsi öz şəklinə görə iki mənadadır. Birini aciz saymaq. Acizlər və Qurnada nümunələri;
1.Əqidə və iman cəhətdən acizlik;
Bir çox Quran ayələrində acizlər kəlməsi təkəbbürçülər (özlərini yuxarı tutanlar) sözünün müqabilində işlənmişdir. Bu ayələrdə acizlərin təkəbbürçülərə tabe olmalarına işarə olunur. Bu mənada ki, özlərini yuxarı tutanlar öz maddi sərvət və imkanatları ilə cəmiyyətdə daha geniş təbliğat aparmış və öz əqidələrini cəmiyyətdə zorla qəbul etdirmişdir. Ona görə də Allah-Taala Quranda bu iki dəstəni Qiyamət günü bir-birin müqabilində qərar verib mücadilə etmələrindən xəbər verir, buyurur:
..وَلَوْ تَرَى اِذِ الظَّالِمُونَ مَوْقُوفُونَ عِندَ رَبِّهِمْ یَرْجِعُ بَعْضُهُمْ اِلَى بَعْضٍ الْقَوْلَ یَقُولُ الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا لَوْلَا اَنتُمْ لَکُنَّا مُؤْمِنِینَ[3]
"(Ya Rəsulum!) Kaş sən o zalımları (haqq-hesab üçün) Rəbbinin hüzurunda saxlanılıb bir-birinə söz qaytardıqları (bir-birini təqsirləndirib məzəmmət etdikləri) və acizlərin (dünyada) özlərini yuxarı tutanlara (tabe olanların öz rəislərinə): "Əgər siz olmasaydınız, biz mütləq mö’min olardıq!" - dedikləri zaman görəydin."
Bəli, Qiyamət günü acizlər bəhanə gətirəcəklər ki, əgər siz özlərini yuxarı tutanlar olmasaydınız, biz iman gətirib mömin olardıq. Biz, sizin batil əqidənizdən tərəfdarılıq etdiymizə görə bu əzaba düçar olmuşuq. Amma, Allah-Taala bu bəhanəni qəbul etmir və cəmiyyətdə yersiz özlərini yuxarı tutanlara zalım adı verdiyi kimi, acizlərə də zalım kimi xitab edir. Beləliklə, bu ayə və buna oxşar ayələrdə
Bəli, Qiyamət günü acizlər bəhanə gətirəcəklər ki, əgər siz özlərini yuxarı tutanlar olmasaydınız, biz iman gətirib mömin olardıq. Biz, sizin batil əqidənizdən tərəfdarılıq etdiymizə görə bu əzaba düçar olmuşuq. Amma, Allah-Taala bu bəhanəni qəbul etmir və cəmiyyətdə yersiz özlərini yuxarı tutanlara zalım adı verdiyi kimi, acizlərə də zalım kimi xitab edir. Beləliklə, bu ayə və buna oxşar ayələrdə
وَاذْکُرُواْ اِذْ اَنتُمْ قَلِیلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِی الاَرْضِ[5]
"(Ey mühacirlər!) Xatırlayın ki, bir zaman siz yer üzündə (Məkkədə) az idiniz; zəif (aciz) sayılırdınız!"
Bu və buna oxşar
Bu və buna oxşar
"Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır."
Bu və buna oxşar ayələrdəMələklər öz nəfslərinə zülm edənlərin (Məkkədə kafirlər içərisində qalıb hicrət etməyənlərin) canlarını alarkən (onlara) deyəcəklər: "Siz (hicrət zamanı) nə işdə idiniz?" Onlar söyləyəcəklər: "Biz yer üzərində zəif (aciz) kəslər idik." (Mələklər də onlara: ) "Allahın torpağı geniş deyildimi ki, siz də hicrət edəydiniz?" - deyəcəklər. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir. O necə də pis yerdir! Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır." وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ [12]
Bu və buna oxşar ayələrdəMələklər öz nəfslərinə zülm edənlərin (Məkkədə kafirlər içərisində qalıb hicrət etməyənlərin) canlarını alarkən (onlara) deyəcəklər: "Siz (hicrət zamanı) nə işdə idiniz?" Onlar söyləyəcəklər: "Biz yer üzərində zəif (aciz) kəslər idik." (Mələklər də onlara: ) "Allahın torpağı geniş deyildimi ki, siz də hicrət edəydiniz?" - deyəcəklər. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir. O necə də pis yerdir! Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır." وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ [12]
"Biz isə istəyirdik ki, o yerdə zəif düşüb əzilənlərə mərhəmət göstərək, onları (xeyirxah işlərdə) öndə gedənlər və varislər edək."
Bu və buna oxşar ayələr
Bu və buna oxşar ayələr
وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ
Mövzui təbəqələşdirmə
Təsadüfi suallar
-
Aya südəmər oğlan uşağının sidiyi nəcisdirmi?
11589 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/18O məsələ ki, ona işarə etmişsiniz, fiqh kitablarında bu cür gəlmişdir: Əgər bir şeyi südəmər oğlan uşağı ki, donuz südü də yeməmişdir sidiyiylə mundar olarsa bir dəfə onun üzərinSü tökülərsə əlbəttə ki, o nəcisin bütün hər bir yerinə çatarsa pakdır və o nəcis olan libası ...
-
Ümumi hökmlərin açıqlanmasından əlavə, fiqhi məsələlərin şaxələri də Qurani kərimdə açıqlanıbdırmı?
6360 Təfsir 2013/07/15Qurani kərim ayatul əhkamda ümumi şəkildə islamın müqəddəs şəriətinin hökmlərini açıqlasa da, ümumiyyətlə məsələlərin şaxələrini və xırdalıqlarını açıqlamaq istəməmişdir. Amma bəzi yerlərdə uyğun gəldik də hökmün əsası qoyulduqdan sonra, onun bəzi şaxələrinə də işarə edibdir. Burda nümunə olaraq bu məsələlərdən bəzisini yalnız ayələri zikr etməklə gətiririk:
-
İslam dini hansı qövmlər və dinlərə qarşı cihad hökmü vermişdir ki, ya İslamı qəbul etsinlər, ya da qətlə yetirilsinlər? Hansı millət və xalqlarla əlaqədar cihad hökmü vermişdir ki, ya İslamı qəbul etsinlər, ya da cizyə versinlər?
6738 Qədim kəlam 2012/01/19Müqəddəs İslam dini ilahi-asimani dinlərin axırıncısıdır. Bu din Allah tərəfindən bütün bəşəriyyət üçün seçilmiş bir din ünvanı ilə göndərilmişdir. İslam şəriətinin bütün keçmiş şəriətlər arasında ən kamil şəriət ünvanı ilə gəlişi ilə Allahın istəyi bu əsasda olmuşdur ki, ondan sonra bütün ...
-
qaş vurmaq və xal vurmağın dəstəməz, qüsl və həcc kimi əməllrin yerinə yetirilməsində iradı varmı?
5165 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/05/27Mərcəyi təqlid müctehidlərin əksəriyyəti xal vurmaq haqqında buyurublar:Əgər xal vurmaq yalnız rəng olsa və ya dərinin altında olsa və dərinin üzərində olub, suyun dəriyə yetişməsinin qarşısını almasa, onunla dstəmaz almaq və qüsl etməyin iradı yoxdur.[1] Amma əgər qeyd edilmiş mane dərinin üstündə və yağlı ...
-
Əgər namaz qılmayan bir şıxsin arxasınca danışılarsa qeybət sayılırmı?
7524 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31Şeyx Ənsari (rəh) qeybətin tərifində: Hədislərdən və Alimlərin qeybətin tərifi barəsində olan sözlərindən nəticə alırıq ki, qeybət ibarətdir: İnsanların arxasınca danışmaq, bir söz ki, qeybəti olunan şəxs o sözləri sevmir.[1] Qeybət (kəbirə) böyük günahlardan sayılır, ayə və rəvayətlərdə onun tərk edilməsinə təkid ...
-
Нәјә ҝөрә Ислам һөкумәти фәгиһләрин васитәси илә идарә олунмалыдыр?
6526 Təzə kəlam 2012/05/20Ислам дини бүтүн динләрин сонунҹусу олуб, хүсуси ганунлары, әһкамлары, ҝөстәришләри вә әбәдијјәт ҹәһәти вардыр. Илк ҝүндән бүтүн мүшкүлләрин ҹавабыны вердији кими, тарих боју гаршыја чыхан суаллара да ҹаваблар вермәлидир. Башга тәрәфдән, һәр ҝүн дүнјада елә мүшкүл, шәраит вә суаллар гаршыја чыхыр ки, әввәлкиләрдән чох фәргләнир.
-
Allah nə üçün div kimi xəyali varlıqlara varlıq bağışlayır? Digər tərəfdən yaddaşt edir ki, bu divlər ancaq Allahın izniylə ziyan yetirirdilər?
7177 Qədim kəlam 2012/04/18Cin bir varlıqdır ki, Quran onun yaradılışı barədə buyurur: "Və cinni ondan qabaq (Adəmin yaradılışından) isti və yandırıcı oddan yaratdıq". Buna əsasən cin həqiqi varlıqlardandır ki, hidayətləri üçün Peyğəmbərlər göndərilibdir. İnsan kimi Allahın ibadətinə əmr olunubdur. Allahın göstərişləri qarşısında itaət ya boyun qaçırmaq nəticəsində, kafir ...
-
Namazda böyük həcmli surələri oxumaq üçün kampyuterin manitorundan istifadə etmək olarmı?
5986 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/02Əgər ayaq üstrə namaz qıla bilmirsinizsə sizin vəzifəniz stul üzərində namaz qılmaqdır. Bu halda qalan şəraitə riayət etməklə kampyuter mizi üzərində namaz qılmağın eybi yoxdur. İstənilən halda Quranın böyük surələrini namaz qılarkən kampyuterin manitoru üzündən oxumaq olar. ...
-
Sizin nəzərinizcə, dinsizlərin islam və sair səmavi dinlər müqabilində əks mövqe seçmələrinin səbəbi nə ola bilər?
9119 Təzə kəlam 2012/03/14Dinsizlərin səmavi dinlər, xüsusilə islam dini müqabilində əks mövqe seçmələrinin müxtəlif siyasi, ictimai, iqtisadi, mədəni kökləri ola bilər. Bu dörd səbəbdən daha artıq məlumat əldə etmək üçün ətraflı cavaba baxa bilərsiniz. ...
-
Əgər xalçanın bir küncü nəcis olsa bütünlüklə xalçanın üzərində namaz qılmağın nöqsanı var, yoxsa ancaq həmin nəcis nöqtənin üzərində? O paltarla kı qanlı olub amma yuduqdan sonra qanın rəngi onda qalıb, onunla namaz qılmaq olar?
6319 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/131. Namaz qılanın məkanının şərtlərindən biri budur ki, əgər məkan nəcisdir və bir cürə nəm olmasın ki, onun rütubəti namaz qılanın bədəninə ya paltarına keçsin, amma alnını qoyduğu yer əgər nəcis olsa quru olsada belə namaz batildir və ehtiyatı müstəhəb budur ki, namaz qılanın məkanı ...
Ən çox baxılanlar
-
Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
164541 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
-
Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
163006 Əməli əxlaq 2011/06/28Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
-
Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
119601 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
-
Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
113345 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
-
Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
109898 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
-
Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
93798 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
-
Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
54754 Hədis elmləri 2014/05/20Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
-
Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
53548 Əməli əxlaq 2012/09/10"Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
-
Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
45941 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
-
Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
45608 Təfsir 2011/11/03Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...