Please Wait
Baxanların
6628
6628
İnternetə qoyma tarixi:
2015/05/04
Sualın xülasəsi
Əhli-təsənnü aliməri tərəfindən Bərzəx aləmində ölülüəri eşitmək haqqında nəzərləri nədir?
Sual
Əhli-təsənnü aliməri tərəfindən Bərzəx aləmində ölülüəri eşitmək haqqında nəzərləri nədir?
Qısa cavab
Bəzi Quran ayələrindən və İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) rəvayətlərindən Bərzəx əhlinin dünya əlhinin səslərini eşitməsi mövzusu isbat olur. Bəzi əhli-təsənni alimləri də bu mövzunu qəbul edirlər. Amma, bəzi vəhhabilər Bərzəx aləmində ölülərin səs eşitmələrini qəbul etmirlər.
Ətreaflı cavab
Əvvəlcə, Quran ayələrindən və İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) rəvayətlərindən Bərzəx əhlinin dünya əlhinin səslərini eşitməsi mövzusunda dəlilləri gətirəcək sonra isə əlhi-təsənni alimlərinin etiqadına bir baxış olacaq:
Quran nəzərində, Bərzəx aləmindən ölülərin səsləri eştməsi;
Bəzi Quran ayələrindən bərzəx aləmində ölülərin dünayadakı səsləri eşiməsinini isbat etmək olar:
A) Allah-Taala buyurur: اِنَّکَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى "Şübhəsiz ki, sən sözünü ölülərin qulağına çatdıra bilməzsən."Allah yolunda öldürülənləri (şəhid olanları) heç də ölü zənn etmə! Əsl həqiqətdə onlar diridirlər. Onlara Rəbbi yanında ruzi (cənnət ruzisi) əta olunur."وَمَا اَنتَ بِمُسْمِعٍ مَّن فِی الْقُبُورِ (Sən qəbrdə olanı eşitməzsən!) – ayəsinin ümumi mənası buna dəlalət edir ki, qəlbi ölmüş kafirin Quran ayəsindən özünə bir mənfəət ələ gətirə biləcək qüdrəti yoxdur. Necə ki ölülər qəbrdə belə bir istedada malik deyillər. Ayənin mənası bu deyil ki, qəbrdəki ölülər heç bir şey eşitmirlər. Ona görə ki, İslam Peyğəmbərindən (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) hədis var ki, ölülər cənazəni aparanların ayaqlarının səsini eşidir. Həmçinin, xəbər verib ki, Bədrdə ölənlər Onun kəlam və sözünü eşidiblər. Həmçinin, onlara hazırda olan insanlar kimi salam vermək –mövzusunun da şəricəhətdən düzgün olduğunu təsdiq etmişdir. O cümlədən, xəbər vermişdir ki, hər kəs dünyadan getmiş mömin qardaşına salam versə, o da cavabın verər.
Bu ayə Allah-Talanın buyurduğu kimi: "اِنَّکَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاء اِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِینَ (Şübhəsiz ki, sən nə ölülərə (haqqı) başa sala bilər, nə də dönüb gedən karlara (haqqa) çağırışı eşitdirə bilərsən!)Sən qəbrdə olanı eşitməzsən!" – halbuki, belə deyil. Əslində ayə bu mətləbə dəlalət edir ki, qəlblərində batilə israr edən kafirlər bu haldı dünyadan getdikdən sonra moizə və xatırlatmanın onlara faydası yoxdur. Necə ki, ölüləri qəbrə qoyduqdan sonra onlara olunan moizə və nəsihətin heç bir faydası yoxdur. Allah-Taala küfrə isrər edən bu kafirləri də belə ölülərə oxşardır. Bu elə bir məsələdir ki, təfsir əhli onu açıq aşkar qəbul və təsdiq edirlər.""Şübhəsiz ki, Sən qəbrdə olanı eşitməzsən! " – ayəsinin mənasında yazır: yəni, ".Ölülərin öldükdən sonra kafir halında qəbrlərinə daxil olduqdan sonra onlar olunun mövizə və nəsihətdən və hidayətə dəvətdən heç bir fayda götürmədikləri kimi, bədbəxçiliyin artıq onları tutuğunu isbat olunan müşriklərin də sənə faydası yoxdur. Sən onları hidəyət edə bilməzsən; çünki, sənin işin yalnız, qorxutmaqdır!"Şübhəsiz ki, Sən qəbrdə olanı eşitməzsən!" ayəsin təfsirində yazır: "Həqiqətən, Sən! Ey Məhəmməd! Sənin qüdrətin yoxdur ki, qəlbərini Allah möhrlədiyi və öldürdüyü kəslərə haqqı başa salasan!; çünki. Allah-Taala onların qalblərini möhürləmişdir. Və "Sən qulağı kar olana sözünü eşitdirə bilməzsən!" həmçinin, Sənin qüdrətin yoxdur ki, Allah-Taala, eşitmək qabiliyyətini ondan aldığı bir şəxsə səsini çatdırasan!" Onlar arxa çevirdikləri zaman, onlar arxa çevirdikləri və ondan eraz etdikləri zaman, Onun sözlərini qulaq asmadıqları zaman; çünki, dini inkar etmək onların qəlblərini bağlamış və haqq söz onların qulağına girmir. Onun sözlarində təfəkkür etmir və ayılmırlar. Əksinə, Ondan üz çevirib, Ona qulaq asmağa etiraf etməkdən də belə boyun qaçırırlar."Səndən əvvəl göndərdiyimiz peyğəmbərlərdən soruş: "Biz Rəhmandan başqa ibadət olunası tanrılarmı müəyyən etmişik?!"Buna görə də onları dəhşətli bir sarsıntı (yerdən zəlzələ, göydən tükürpədici bir səs) bürüdü, onlar öz evlərində diz üstə düşüb qaldılar (bir göz qırpımında həlak oldular) * (Saleh) onlardan üz döndərib belə dedi: "Ey camaatım! Mən sizə Rəbbimin əmrini (mənə lütf etdiyi peyğəmbərliyi) təbliğ etdim və sizə öyüd-nəsihət verdim. Lakin siz öyüd-nəsihət verənləri sevmirsiniz!"
Quran nəzərində, Bərzəx aləmindən ölülərin səsləri eştməsi;
Bəzi Quran ayələrindən bərzəx aləmində ölülərin dünayadakı səsləri eşiməsinini isbat etmək olar:
A) Allah-Taala buyurur: اِنَّکَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى "Şübhəsiz ki, sən sözünü ölülərin qulağına çatdıra bilməzsən."Allah yolunda öldürülənləri (şəhid olanları) heç də ölü zənn etmə! Əsl həqiqətdə onlar diridirlər. Onlara Rəbbi yanında ruzi (cənnət ruzisi) əta olunur."وَمَا اَنتَ بِمُسْمِعٍ مَّن فِی الْقُبُورِ (Sən qəbrdə olanı eşitməzsən!) – ayəsinin ümumi mənası buna dəlalət edir ki, qəlbi ölmüş kafirin Quran ayəsindən özünə bir mənfəət ələ gətirə biləcək qüdrəti yoxdur. Necə ki ölülər qəbrdə belə bir istedada malik deyillər. Ayənin mənası bu deyil ki, qəbrdəki ölülər heç bir şey eşitmirlər. Ona görə ki, İslam Peyğəmbərindən (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) hədis var ki, ölülər cənazəni aparanların ayaqlarının səsini eşidir. Həmçinin, xəbər verib ki, Bədrdə ölənlər Onun kəlam və sözünü eşidiblər. Həmçinin, onlara hazırda olan insanlar kimi salam vermək –mövzusunun da şəricəhətdən düzgün olduğunu təsdiq etmişdir. O cümlədən, xəbər vermişdir ki, hər kəs dünyadan getmiş mömin qardaşına salam versə, o da cavabın verər.
Bu ayə Allah-Talanın buyurduğu kimi: "اِنَّکَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاء اِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِینَ (Şübhəsiz ki, sən nə ölülərə (haqqı) başa sala bilər, nə də dönüb gedən karlara (haqqa) çağırışı eşitdirə bilərsən!)Sən qəbrdə olanı eşitməzsən!" – halbuki, belə deyil. Əslində ayə bu mətləbə dəlalət edir ki, qəlblərində batilə israr edən kafirlər bu haldı dünyadan getdikdən sonra moizə və xatırlatmanın onlara faydası yoxdur. Necə ki, ölüləri qəbrə qoyduqdan sonra onlara olunan moizə və nəsihətin heç bir faydası yoxdur. Allah-Taala küfrə isrər edən bu kafirləri də belə ölülərə oxşardır. Bu elə bir məsələdir ki, təfsir əhli onu açıq aşkar qəbul və təsdiq edirlər.""Şübhəsiz ki, Sən qəbrdə olanı eşitməzsən! " – ayəsinin mənasında yazır: yəni, ".Ölülərin öldükdən sonra kafir halında qəbrlərinə daxil olduqdan sonra onlar olunun mövizə və nəsihətdən və hidayətə dəvətdən heç bir fayda götürmədikləri kimi, bədbəxçiliyin artıq onları tutuğunu isbat olunan müşriklərin də sənə faydası yoxdur. Sən onları hidəyət edə bilməzsən; çünki, sənin işin yalnız, qorxutmaqdır!"Şübhəsiz ki, Sən qəbrdə olanı eşitməzsən!" ayəsin təfsirində yazır: "Həqiqətən, Sən! Ey Məhəmməd! Sənin qüdrətin yoxdur ki, qəlbərini Allah möhrlədiyi və öldürdüyü kəslərə haqqı başa salasan!; çünki. Allah-Taala onların qalblərini möhürləmişdir. Və "Sən qulağı kar olana sözünü eşitdirə bilməzsən!" həmçinin, Sənin qüdrətin yoxdur ki, Allah-Taala, eşitmək qabiliyyətini ondan aldığı bir şəxsə səsini çatdırasan!" Onlar arxa çevirdikləri zaman, onlar arxa çevirdikləri və ondan eraz etdikləri zaman, Onun sözlərini qulaq asmadıqları zaman; çünki, dini inkar etmək onların qəlblərini bağlamış və haqq söz onların qulağına girmir. Onun sözlarində təfəkkür etmir və ayılmırlar. Əksinə, Ondan üz çevirib, Ona qulaq asmağa etiraf etməkdən də belə boyun qaçırırlar."Səndən əvvəl göndərdiyimiz peyğəmbərlərdən soruş: "Biz Rəhmandan başqa ibadət olunası tanrılarmı müəyyən etmişik?!"Buna görə də onları dəhşətli bir sarsıntı (yerdən zəlzələ, göydən tükürpədici bir səs) bürüdü, onlar öz evlərində diz üstə düşüb qaldılar (bir göz qırpımında həlak oldular) * (Saleh) onlardan üz döndərib belə dedi: "Ey camaatım! Mən sizə Rəbbimin əmrini (mənə lütf etdiyi peyğəmbərliyi) təbliğ etdim və sizə öyüd-nəsihət verdim. Lakin siz öyüd-nəsihət verənləri sevmirsiniz!"
وَلاَ تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ اَمْوَاتاً بَلْ اَحْیَاء عِندَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ
وَاسْاَلْ مَنْ اَرْسَلْنَا مِن قَبْلِکَ مِن رُّسُلِنَا اَجَعَلْنَا مِن دُونِ الرَّحْمَنِ آلِهَهً یُعْبَدُونَ
فَاَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَهُ فَاَصْبَحُواْ فِی دَارِهِمْ جَاثِمِینَ * فَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَقَالَ یَا قَوْمِ لَقَدْ اَبْلَغْتُکُمْ رِسَالَهَ رَبِّی وَنَصَحْتُ لَکُمْ وَلَکِن لاَّ تُحِبُّونَ النَّاصِحِینَ
Başqa dillərdə Q tərcümələr
: درباره اینکه مردگان میشنوند، نظر و دیدگاه علمای اهل تسنن چیست؟
52442
برزخ
2014/04/15
از برخى آیات قرآن و روایات نبوی شنیدن اموات در عالم برزخ و آگاهی آنها از اهل دنیا اثبات میشود. برخی از علمای اهل سنت نیز این موضوع را میپذیرند. اما برخی از وهابیان شنیدن اموات در عالم ب
Baxışlarınız
