Ətraflı axtarış
Baxanların
6759
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/15
Sualın xülasəsi
Nə üçün Muhəmməd surəsinin 2- ci ayəsində «وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَ ءَامَنُواْ بِمَا نُزِّلَ عَلىَ‏ محُمَّدٍ وَ...‏» Peyğəmbərin adı açıqlanıbdır? Amma başqa ayələrdə açıqlanmayıb?
Sual
Nə üçün Muhəmməd surəsinin 2- ci ayəsində وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَ ءَامَنُواْ بِمَا نُزِّلَ عَلىَ‏ محُمَّدٍ وَ هُوَ الحْقُّ مِن رَّبهِّمْ کَفَّرَ عَنهمْ سَیِّاتهِمْ وَ أَصْلَحَ بَالهَمْ başqa ayələr kimi بما انزل علی رسوله deyilməyib, bəlkə Peyğəmbərin (s) adıyla açıqlanıbdır?
Qısa cavab

Sual onunan ayədə Həzrəti Muhəmmədin (s) mübarək adının açıqlanmasının səbəbi, ayənin bu hissəsinin əhəmiyyətinə görədir və Allah Peyğəmbərin (s) adını deməklə o həzrətə əzəmət və ehtiram bağışlamaq istəyib. Təfsirçilərdən bir dəstəsi ikinci təbiri ümumda sonra xüsusun deyilişi bilirlər. Bu şəkildə ki, ikinci təbir əziz Peyğəmbərin (s) təlimatlarına təkiddir; bu bəyanla ki, Allaha iman heç vaxt kamil olmayacaq, məgər əziz Peyğəmbərə nazil olanlara iman gətirilmiş ola.

Bir dəstənin etiqadı budur ki: Peyğəmbərin (s) adının deyilməsi ona görədir ki, Əhli kitab deməsinlər biz ancaq Allaha və öz Peyğəmbərimizə cə səmavi kitablarımıza iman gətirmişik.

Ətreaflı cavab

Peyğəmbərin (s) adının açıqlanmasının səbəbini anlamaq üçün, gərək ayənin bu hissəsi «آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ» hansı mənanı çatdıqmaq istəyib ona diqqət edərək, Peyğəmbərin adının deyilməsinin səbəbini ələ gətirək.

Allah Məhəmməd surəsinin 2- ci ayəsində bir höküm bəyan edir ki, ondan bir neçmət kimi ad aparmaq olar. Bu cür ki, Allah bəzi insanların günahlarını öz məğfirətiylə məhv edir və onların qəlblərində islah edir.[1] Amma hansı kəslər bu neməti ələ gətirir bu haqda iki təbir var ki, ayənin əvvəllərində gəlibdir:

" وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ" və digəri " آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ" indi bundakı, ayənin hər iki hissəsindən birinin digəriylə hansı nisbəti var və hansı mənaya şamil olur. Müfəssirlər arasında bir sıra bəhslər var.

İlk baxışda nəzərə çatır ki, birinci təbirin misdaqları və fərqləri daha ümumidir və ikinci təbirin fərdlərində özündə yerləşdirir. Buna əsasən ikinci təbir sadəcə iman gətirən fərdlərdən bəzisinə təkiddir. Amma bu mətləbi bütün təfçirçilər qəbul etmir və onların bu haqda nəzərləri var ki, ikinci hissənin anlayışında faydalıdır və biz onlardan bir sırasına işarə edirik:

  1. Təfsirçilərdən bir dəstəsi ikinci təbiri ümumdan sonra xüsusun deyilişi bilirlər.

Bu şəkildə ki, ikinci təbir Əziz Peyğəmbərin (s) təlimatlarına təkiddir: Başqa sözlə desək Allaha iman heç vaxt kamil olmayacaq, məgər əziz Peyğəmbərə nazil olanlara iman gətirmiş ola.[2]

  1. Təfsirçilərdən bir dəstəsi ikinci hissəni etirazi qeyd (qaçılmaz qeyd) bilirlər və deyirlər ikinci hissə, birinci hissəni məhdudlaşdırır və bunu bəyan edir ki, ayənin sonunda gəlmiş hökm və nemət bu dəstəyə bağlılığı var və ikinci hissəni birinci təbirə təkcə bir təkid bilmək olmaz.[3]

  2. Bir dəstə tamamilə ikinci nəzəriyyənin müxalifidirlər və etiqadları bunadır ki, ikinci hissə nə inki xüsusi deyil, bəlkə birinci mənadan ümumidir. Onlar deyirlər " الذین آمنوا" yəni Allaha, Peyğəmbər və Məada iman, amma « آمنوا بما نزل علی محمد » yəni əziz Peyğəmbərə (s) gəlmiş bütün şeylərə iman və bu əvvəldə gəlmiş şeyləri ümumiləşdirir və davamında gələn hökmün fərdlərini daha çox etmişdir.[4]

  3. Brinci cümlə Allaha iman gətirməyə işarədir və etiqadi cəhəti vardır və ikinci cümlə İslamın məzmununa və o həzrətin təlimatlarına iman gətirməyə işarədir və elmi cəhəti vardır. Başqa sözlə desək təkcə Allaha iman kifayət deyil, bəlkə " ما انزل علیه"iman gətirmək lazımdır, yəni ona nazil olmuş Qurana, cihada, namaz oruca və əxlaqi dəyərlərə iman gətirmək lazımdır [5] ki, Allah şəxsin günahlarını bağışlasın və qəlbini islah etsin. Bu halda ayənin hər iki hissəsinin ayrı və fərqli mənası olacaq və artıq bir- birlərinə nisbət ümum və xüsusları olmayacaq.

  4. Bir dəstədə bu təkrarın səbəbini o fərdlərin fərqli olmasına görə ki, ayə onların haqqında nazil olubdur, biliblər. Bu mənaya ki, birinci hissə Əbuzər, Salman, Əmmar və Miqdad haqqında nazil olubdur və ikinci hissə həzrəti Əli (ə) haqqında nazil olubdur, fərdlərin fərqli olması ayədə iki təbirin vücuda gəlməsinə səbəb olubdur.[6]

Bütün bu ehtimallara əsasən, ayənin ikinci hissəsinin əhəmiyyətini başa düşmək olur. Buna əsasən bu ayədə həzrəti Muhəmmədin (s) adına işarə olması ayənin bu hissəsinin əhəmiyyətinə görədir və Allah istəyib Peyğəmbərin (s) adını deməklə o həzrətə əzəmət və ehtiram bağışlasın.

Təfsirçilərdə bu səbəbi yazıblar; Buna səbəb ki, həzrəti Muhəmməd (s) ayrıca yad olunub, və onun imanına xüsusi işarə olunub, hədəf o həzrətin əzəmətlənməsi və şərafətlənməsi olubdur".[7]

Bu səbəbə əlavə olaraq, təfsirçilər başqa bir ehtimalda qeyd ediblər ki, diqqətə layiqdir: "Peyğəmbərin adını zikr etdi, ona görə ki, Əhli- kitab deməsinlər: Biz təkcə Allaha Peyğəmbərə və öz səmavi kitablarımıza iman gətirmişik".[8]



[1] - «کَفَّرَ عَنهمْ سَیِّاتهِمْ وَ أَصْلَحَ بَالهمْ .»

[2] - Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsiri nümunə, cild 21, səh 394, Darul- kutubul- İslamiyyəh, Tehran, 1374 hicri şəmsi.

[3] - Təba təbai- Seyyid, Məhəmməd Hüseyn, Əl- mizan fi təfsiril- Quran, cild 18, səh 223, came müdərrisin hozeye elmiyyeye Qum, 1417 hicri qəməri.

[4] - Fəxruddin Razi, Əbu əbdillah Muhəmməd ibni Ömər, Məfatihul- ğeyb, cild 28, səh 35, Darul- ehyaut- turasil ərəbi, Beyrut, 1420 hicri qəməri.

[5] - Təfsiri Nümunə, cild 21, səh 394.

[6] - Bəhrani- seyyid Haşim, Əl- burhan fi təfsirul- Quran, cild 5, səh 56, bunyadi besət, Tehran, 1416 hicri qəməri.

[7] - Təbərsi, Fəzl ibni Həsən, Məcməul- bəyan, fi təfsirul- Quran, cild 9, səh 148, Nasir osrov nəşriyyatı, Tehran, 1372 hicri şəmsi.

[8] - Həmin.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Hər ay məvacibdən müəyyən miqdar bir şəxsə vəqf etmək doğru hesab edilirmi?
    4717 Vəqf 2014/05/26
    Bu haqda alimlər arasında ixtilaf var. Bəzi müctehidlər pulun vəqf olunmasını düzgün, bəziləri isə belə bir vəqfi doğru hesab etmirlər. Bəziləri isə belə bir əməli ümumiyyətlə, nəzir hesab edirlər. Bundan əlavə: Təqlid olunan müctehidlər bu sualı belə cavablandırırlar: Həzrət ayətullah-üzma Xamnei (Allah hifz etsin) Pulun vəqf olunması düzgün deyildir.
  • Nəyə görə fiqhi cəhətdən həddin icrası hakimin öhdəsindədir?
    7230 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2015/08/01
    Bəşər cəmiyyətlərinin ürfündə cinayətkarların cəzalanması hökumətlərin ixtiyarındadır və hökumətdən başqa kimsə hədd icrasını öhdəsinə ala bilməz. Belə bir əsas İslam fiqhində də təkid və qəbul olunmuşdur. Müəslman fəqihləri cinayətkarların həddinin icrasını zəmanənin İmamamının (əleyhissalam) hüzuru dövründə Onun və ya İmam (əleyhissalam) tərəfindən təyin olunmuş şəxslərin ixtiyarında olduğunu ...
  • Zikrdən məqsəd nədir?
    12879 Əməli irfan 2012/10/06
    Allahı zikir etmək insanın ruhiyyə və əxlqında böyük təsiri vardır ki, qarşılıqlıdır. Allahı yad etmək bəndədən və ürəyin aydın, saf və Allahın əmirlərinə əməl etməmək qorxusu, günahların bağışlanması, elm və hikmətin əta olunması isə Allah tərəfindəndir. Umumi olaraq zikri iki hissəyə bölmüşdürlər dildə və qəlbdə, dildə olan ...
  • “Əgər elm Sürəyya ulduzunda olsa, fars ölkəsindən olan kişilər mütləq onu əldə edəcəklər” hədisinin sənədi necədir?
    7255 Hədis nəql edənlər 2011/09/12
    Bu hədis Əbdüllah ibni Cəfər Himyərinin “Qurbul-əsnad” kitabında Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-dən nəql olunmuşdur. “Qurbul-əsnad” kitabı mötəbər rəvayət kitablarından sayılır. ...
  • Allahı həm sevmək, həm də Ondan qorxmaq necə mümkün ola bilər?
    9992 Əməli əxlaq 2011/09/12
    Allaha məhəbbətlə əlaqədar qorxu və ümid çox da təəccüblü deyildir. Çünki bu məsələ müəyyən mənada bizim həyatımızın hər bir sahəsində də nəzərə çarpır. Lakin bu o qədər şiddətli aşkardır ki, ondan qafilik. Ən sadə məsələ olan yol getməyimiz də qorxu, ümid və məhəbbət əsasındadır. Çünki müəyyən bir şeyə ümidimiz olmayınca ...
  • qadın xanəndəsinin səsini eştiməyin nə hökmü var?
    7160 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2015/06/29
    Bu sual haqqında əvvəlcədən qeyd etməliyik ki, qadın insanı vəcdə gətirən və adi halətindən çıxaran xanəndəçiliklə məşğul olmamalıdır. Bütün fəqihlər yekdilliklə istər örpəkdə olsun, istərsə də başı açıq belə bir əməlin qadın üçün haram olmasına fətva veriblər. Amma, qadının ğina və həyəcansız xanəndəlik etməsi haqqında alimlər arasında ...
  • Nə üçün həzrət Məhəmmədin (s) dörd qadından çox arvad almasına icazəsi var idi?
    15443 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2011/06/21
    Peyğəmbərin (s) qadınlareının çox olması mövzusu daim insanlar üçün sual amili olmuşdur.Biz bu məqalədə gərək bəzi məsələlərə toxunmaqla müxatəbin zehnini bu kimi suallardan təmizləyək:1). Birincisi: "Dörd qadından artıq arvad almaq mövzusu haram olmazdan öncə Peyğəmbərimiz bu qadınla ailə qurmuşdu.2). Peyğəmbərimizin bu ...
  • Nigah əxlaqın inkişafına mane olur və yaxud zəminə yaradıcı və yüksəklik vericidir? Bu barədə islam və xristiyanlıqda fərqlər mövcuddurmu?
    6832 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/10/02
    Nigah cəmiyyət və ictimaiyyətin yaranmasına ilkin addımdır. Bir çox təsir və nəticələrə malikdir. O cümlədən insanın cinsi ehtiyaclarının ödənilməsi, nəsil artırma, insanın təkamülü, rahatçılıq və rifah, paklıq və iffət və s aiddir.Müqəddəs islam dinində nigah dinin yarısının qoruyucusu kimi tanıtdırılır.Nigahın ictimai tərəfləri çox mühümdür. Nigah və ailə ocağının ...
  • Ananın razılığı olmadan, qeyri müsəlman qadınla evlənməyin hökmü nədir?
    7474 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/06/13
    İslam məktəbi insanların fəsada düşmələrinin qarşısını almaq üçün və əxlaqi fəsadlardan yaranan problemlərin aşkar olmasından fərd və cəmiyyəti qorumaq üçün, həmçinin ailə ocağını möhkəmləndirmək üçün və... evlənməyə çox tövsiyə edibdir. Həyatı və gələcəyi üçün qərar verə bilən inkişaf həddinə yetişən bir cavanın işinə İslam ...
  • Mən bir mağazada satıcı işləyirdim. Mağazanın sahibi məni işdən çıxarmaq qərarına gəlmişdir, lakin pulumun qalanını vermir. Qalan əmək haqqımın yerinə mağazadan, yaxud bu şəxsin başqa əmlakından bir şey götürə bilərəmmi?
    6109 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/13
    Sizin sualınız ali məqamlı mərcəyi-təqlidlərin dəftərxanalarından soruşulmuş və ona aşağıdakı şəkildə cavab verilmişdir: Həzrət Ayətullah əl-uzma Xamenei (müddə zulluhul-ali)“Tələbkarın borclunun malını təqas etməyə (öz haqqının əvəzinə malikin əmlakından bir şey götürməyə) o zaman icazə verilir ki, borclu şəxs öz borcunu inkar etsin, yaxud onu ödəməkdə səhlənkarlığa yol versin, ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164940 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164818 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119978 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114113 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111474 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94348 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55037 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54980 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46475 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46013 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...