Ətraflı axtarış
Baxanların
6723
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/15
Sualın xülasəsi
Nə üçün Muhəmməd surəsinin 2- ci ayəsində «وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَ ءَامَنُواْ بِمَا نُزِّلَ عَلىَ‏ محُمَّدٍ وَ...‏» Peyğəmbərin adı açıqlanıbdır? Amma başqa ayələrdə açıqlanmayıb?
Sual
Nə üçün Muhəmməd surəsinin 2- ci ayəsində وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَ ءَامَنُواْ بِمَا نُزِّلَ عَلىَ‏ محُمَّدٍ وَ هُوَ الحْقُّ مِن رَّبهِّمْ کَفَّرَ عَنهمْ سَیِّاتهِمْ وَ أَصْلَحَ بَالهَمْ başqa ayələr kimi بما انزل علی رسوله deyilməyib, bəlkə Peyğəmbərin (s) adıyla açıqlanıbdır?
Qısa cavab

Sual onunan ayədə Həzrəti Muhəmmədin (s) mübarək adının açıqlanmasının səbəbi, ayənin bu hissəsinin əhəmiyyətinə görədir və Allah Peyğəmbərin (s) adını deməklə o həzrətə əzəmət və ehtiram bağışlamaq istəyib. Təfsirçilərdən bir dəstəsi ikinci təbiri ümumda sonra xüsusun deyilişi bilirlər. Bu şəkildə ki, ikinci təbir əziz Peyğəmbərin (s) təlimatlarına təkiddir; bu bəyanla ki, Allaha iman heç vaxt kamil olmayacaq, məgər əziz Peyğəmbərə nazil olanlara iman gətirilmiş ola.

Bir dəstənin etiqadı budur ki: Peyğəmbərin (s) adının deyilməsi ona görədir ki, Əhli kitab deməsinlər biz ancaq Allaha və öz Peyğəmbərimizə cə səmavi kitablarımıza iman gətirmişik.

Ətreaflı cavab

Peyğəmbərin (s) adının açıqlanmasının səbəbini anlamaq üçün, gərək ayənin bu hissəsi «آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ» hansı mənanı çatdıqmaq istəyib ona diqqət edərək, Peyğəmbərin adının deyilməsinin səbəbini ələ gətirək.

Allah Məhəmməd surəsinin 2- ci ayəsində bir höküm bəyan edir ki, ondan bir neçmət kimi ad aparmaq olar. Bu cür ki, Allah bəzi insanların günahlarını öz məğfirətiylə məhv edir və onların qəlblərində islah edir.[1] Amma hansı kəslər bu neməti ələ gətirir bu haqda iki təbir var ki, ayənin əvvəllərində gəlibdir:

" وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ" və digəri " آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ" indi bundakı, ayənin hər iki hissəsindən birinin digəriylə hansı nisbəti var və hansı mənaya şamil olur. Müfəssirlər arasında bir sıra bəhslər var.

İlk baxışda nəzərə çatır ki, birinci təbirin misdaqları və fərqləri daha ümumidir və ikinci təbirin fərdlərində özündə yerləşdirir. Buna əsasən ikinci təbir sadəcə iman gətirən fərdlərdən bəzisinə təkiddir. Amma bu mətləbi bütün təfçirçilər qəbul etmir və onların bu haqda nəzərləri var ki, ikinci hissənin anlayışında faydalıdır və biz onlardan bir sırasına işarə edirik:

  1. Təfsirçilərdən bir dəstəsi ikinci təbiri ümumdan sonra xüsusun deyilişi bilirlər.

Bu şəkildə ki, ikinci təbir Əziz Peyğəmbərin (s) təlimatlarına təkiddir: Başqa sözlə desək Allaha iman heç vaxt kamil olmayacaq, məgər əziz Peyğəmbərə nazil olanlara iman gətirmiş ola.[2]

  1. Təfsirçilərdən bir dəstəsi ikinci hissəni etirazi qeyd (qaçılmaz qeyd) bilirlər və deyirlər ikinci hissə, birinci hissəni məhdudlaşdırır və bunu bəyan edir ki, ayənin sonunda gəlmiş hökm və nemət bu dəstəyə bağlılığı var və ikinci hissəni birinci təbirə təkcə bir təkid bilmək olmaz.[3]

  2. Bir dəstə tamamilə ikinci nəzəriyyənin müxalifidirlər və etiqadları bunadır ki, ikinci hissə nə inki xüsusi deyil, bəlkə birinci mənadan ümumidir. Onlar deyirlər " الذین آمنوا" yəni Allaha, Peyğəmbər və Məada iman, amma « آمنوا بما نزل علی محمد » yəni əziz Peyğəmbərə (s) gəlmiş bütün şeylərə iman və bu əvvəldə gəlmiş şeyləri ümumiləşdirir və davamında gələn hökmün fərdlərini daha çox etmişdir.[4]

  3. Brinci cümlə Allaha iman gətirməyə işarədir və etiqadi cəhəti vardır və ikinci cümlə İslamın məzmununa və o həzrətin təlimatlarına iman gətirməyə işarədir və elmi cəhəti vardır. Başqa sözlə desək təkcə Allaha iman kifayət deyil, bəlkə " ما انزل علیه"iman gətirmək lazımdır, yəni ona nazil olmuş Qurana, cihada, namaz oruca və əxlaqi dəyərlərə iman gətirmək lazımdır [5] ki, Allah şəxsin günahlarını bağışlasın və qəlbini islah etsin. Bu halda ayənin hər iki hissəsinin ayrı və fərqli mənası olacaq və artıq bir- birlərinə nisbət ümum və xüsusları olmayacaq.

  4. Bir dəstədə bu təkrarın səbəbini o fərdlərin fərqli olmasına görə ki, ayə onların haqqında nazil olubdur, biliblər. Bu mənaya ki, birinci hissə Əbuzər, Salman, Əmmar və Miqdad haqqında nazil olubdur və ikinci hissə həzrəti Əli (ə) haqqında nazil olubdur, fərdlərin fərqli olması ayədə iki təbirin vücuda gəlməsinə səbəb olubdur.[6]

Bütün bu ehtimallara əsasən, ayənin ikinci hissəsinin əhəmiyyətini başa düşmək olur. Buna əsasən bu ayədə həzrəti Muhəmmədin (s) adına işarə olması ayənin bu hissəsinin əhəmiyyətinə görədir və Allah istəyib Peyğəmbərin (s) adını deməklə o həzrətə əzəmət və ehtiram bağışlasın.

Təfsirçilərdə bu səbəbi yazıblar; Buna səbəb ki, həzrəti Muhəmməd (s) ayrıca yad olunub, və onun imanına xüsusi işarə olunub, hədəf o həzrətin əzəmətlənməsi və şərafətlənməsi olubdur".[7]

Bu səbəbə əlavə olaraq, təfsirçilər başqa bir ehtimalda qeyd ediblər ki, diqqətə layiqdir: "Peyğəmbərin adını zikr etdi, ona görə ki, Əhli- kitab deməsinlər: Biz təkcə Allaha Peyğəmbərə və öz səmavi kitablarımıza iman gətirmişik".[8]



[1] - «کَفَّرَ عَنهمْ سَیِّاتهِمْ وَ أَصْلَحَ بَالهمْ .»

[2] - Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsiri nümunə, cild 21, səh 394, Darul- kutubul- İslamiyyəh, Tehran, 1374 hicri şəmsi.

[3] - Təba təbai- Seyyid, Məhəmməd Hüseyn, Əl- mizan fi təfsiril- Quran, cild 18, səh 223, came müdərrisin hozeye elmiyyeye Qum, 1417 hicri qəməri.

[4] - Fəxruddin Razi, Əbu əbdillah Muhəmməd ibni Ömər, Məfatihul- ğeyb, cild 28, səh 35, Darul- ehyaut- turasil ərəbi, Beyrut, 1420 hicri qəməri.

[5] - Təfsiri Nümunə, cild 21, səh 394.

[6] - Bəhrani- seyyid Haşim, Əl- burhan fi təfsirul- Quran, cild 5, səh 56, bunyadi besət, Tehran, 1416 hicri qəməri.

[7] - Təbərsi, Fəzl ibni Həsən, Məcməul- bəyan, fi təfsirul- Quran, cild 9, səh 148, Nasir osrov nəşriyyatı, Tehran, 1372 hicri şəmsi.

[8] - Həmin.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Müslim ibn Əqilin qızlarının adı nə idi?
    12706 تاريخ بزرگان 2011/05/31
    Cənab Müslim ibn Əqilin həyatı barəsində olan kitabların hamısını araşdırarkən, bu nəticə ələ gəlir ki, cənab Müslimin Atikə və Həmidə adında iki qızı olubdur. Atikə Kərbəla hadisəsində Aşura günü düşmən xeymələrə hücum edərkən şəhid olur. Amma Həmidə Kərbəla əsirləri karvanında olub və cənab Müslimin nəsli yalnız onun vasitəsi ilə davam ...
  • "Əssəlamu ələl- Hüseyn və əla Əli ibnil Hüseyn və..." «اَلسَّلامُ عَلَى الْحُسَیْنِ وَ عَلى عَلِىِّ بْنِ الْحُسَیْنِ و ...» salamında Əli ibnil Hüseyn kimdir?
    18257 تاريخ بزرگان 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, ziyarətnamə, təvəssül duası, pak İmamlara salavat və İmam Zeynəl- abidin və Əli Əkbər (ə)- dan qalan rəcəznamələrdən Əli ibnil Hüseynin o iki həzrətin müştərək adı olması istifadə olur, amma Aşura ziyarətinin zaman və məkan məsələsi ki, Aşura günü, Kərbəla məkanı və o gün öldürülənlərə işarə edir. Və həmçinin ...
  • Qurani- Kərimin hansı surəsində peyğəmbərin gecə namazı qılmasına hökm edilmişdir?
    8276 Təfsir 2011/10/31
    Peyğəmbərə gecə namazının əmr edilməsi Quranın bir neçə yerində bəyan edilmişdir. O cümlədən Allah Quranın Muzəmmil surəsində peyğəmbərə buyurur: “Gecəni qısa bir hissədən savayı ayaqa qalx.[1] Baxmayaraq ki, bu surədə müraciət olunan peyğəmbərdir (s), amma surənin davamından anlaşılır ki, möminlər də peyğəmbərin (s) bu proqramında birlikdə olmuşlar. İndi ...
  • Һәр бир мүсәлманын илк әввәлдә билмәли олдуғу етигады нәдир?
    7748 Qədim kəlam 2010/09/29
    Һәр бир инсан кәлмеји-шәһадәтини јәни, “Әшһәду ән ла илаһә илләллаһ вә әшһәду әннә Мәһәммәдән рәсулуллаһ” (шәһадәт верирәм ки, Аллаһдан башга танры јохдур вә Мәһәммәд Аллаһын елчисидир) – демәклә мүсәлман олур вә бүтүн Ислам ганунлары онун үчүн тәтбиг олунур. Бәдәни пак вә һимајәсиндә олан һәдди булуға чатмајан ...
  • Əhli- sünnənin baxışını nəzərə alaraq, şiə fiqhinin nəzərindən səfərdə namazı şikəstə qılmaq rüsxətdir yoxsa vacib?
    12497 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/07/16
    Yəqini olan məzələ budur ki, beş namaz əvvəlcə iki rəkət formasında qanuniləşibdir. Həmçinin heç bir şəkk yoxdur ki, həzərdə (vətəndə) olan namaza iki rükət əlavə olubdur. İndi müzakirə mövzusu budur ki, səfərdə olan namaza da iki rükət əlavə olub ya yox? Şiənin fəqihləri İmamlar (ə)- ...
  • Bizə salam verərək “əssəlamu əleykum” deyən qeyri-müsəlman şəxsə cavabımız necə olmalıdır?
    7788 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Dini təlimlərdə təkid olunan məsələlərdən biri də möminlərin bir-birinə salam verməsidir. Bu məsələ ilə əlaqədar bir neçə istisna halı vardır ki, onun nümunələrindən biri də qeyri-müsəlmana salam verməkdir. Fiqhi kitablarda qeyri-müsəlmana salam vermək məkruh (bəyənilməz iş) sayılır və buyurulur: “Kafirin salamının cavabında gərək qısa şəkildə (təkcə “əleykə” ...
  • Quran nəzərindən seçilmiş xalqın xüsusiyyətləri nədir?
    8112 Təfsir 2012/09/24
    Quranda “seçilmiş xalq” və onun xüsusiyyətləri ilə əlaqədar nazil olan ayələri araşdırarkən aşağıdakı məsələlər əldə olunur: 1. Qurani-kərim peyğəmbərlərin ümmətindən heç birini bütün cəhətlərdən ideal olan bir xalq (qövm və ümmət) kimi təqdim etməmiş, əksinə onların ümmətlərinin əksəriyyətini məzəmmət etmişdir. 2. Qurani-kərim yalnız ...
  • Doğru və aldadıcı sübhdən məqsəd nədir?
    6733 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/04/16
    Doğru və aldadıcı fəcr və ya sübhdən məqsəd fiqhdə və astronomiyada işlədilən terminlərdir. Onlardan məqsəd gecə və gündüzdə müəyyən vaxtları bildirməkdir. Yalançı yaxud aldadıcı sübh məşriq səmtində ağartı və işıqlanmanın əmələ gəlməsinə deyirlər. Bu vaxtda sübh namazın qılmaq olmaz. Doğru və ya sadiq fəcr və sübh çağı ...
  • Ümumiyyətlə tato haramdır?
    15938 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/05/04
    Həzrəti Ayətullah ul üzma Sistaninin ofisi (Allah onun ömrün uzun etsin) Özü- özlüyündə caizdir, icazə verilir. Həzrəti Ayətullah ul üzma Məkarim Şirazinin ofisi (Allah onun ömrün uzun etsin) Əgər bədən üçün xüsusi bir zərəri yoxdursa və əxlaqa zidd şəkillər onda olmasa icazə verilir. Hər halda dəstəmaz və ...
  • Nə üçün həzrət Məhəmmədin (s) dörd qadından çox arvad almasına icazəsi var idi?
    15385 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2011/06/21
    Peyğəmbərin (s) qadınlareının çox olması mövzusu daim insanlar üçün sual amili olmuşdur.Biz bu məqalədə gərək bəzi məsələlərə toxunmaqla müxatəbin zehnini bu kimi suallardan təmizləyək:1). Birincisi: "Dörd qadından artıq arvad almaq mövzusu haram olmazdan öncə Peyğəmbərimiz bu qadınla ailə qurmuşdu.2). Peyğəmbərimizin bu ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164804 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164285 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119876 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113911 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111044 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94210 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54915 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54575 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46296 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45900 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...