Ətraflı axtarış
Baxanların
8050
İnternetə qoyma tarixi: 2011/01/02
Sualın xülasəsi
Məryəm surəsinin on yeddinci ayəsində "Ruhun (Cəbrail) təzahürünün" mənasını açıqlayın?
Sual
Məryəm surəsinin 17- ci ayəsinin:
"... فأرسلنا الیها روحنا فتمثّل لها بشراً سوّیاً"
Öz ruhumuzu (Cəbraili Məryəmin) yanına göndırdik. Ona (Məryəmə) kamil bir insan sifətində göründü" mənasını kamil şəkildə açıqlayın və ayədəki "təməssül"
("تمثل؛") sözünün hansı mənada işləndiyini izah edin.
Qısa cavab

"Təməssül" sözü lüğətdə "kiminsə önündə durmaq nəyə və ya kiməsə oxşamaq, təsəvvür etmək, qiyafələnmək" və bu kimi mənaları verir.

Amma yuxarıda qeyd etdiyimiz ayədə "Allahın mələyi insan qiyafəsinə düşərək həzrəti Məryəmin (s) qarşısında dayanır. Həzrəti Məryəm (s) də onun kamil bir insan olduğunu təsəvvür edir."

Əlbəttə ayənin zahiri, həzrəti Cəbrailin tamamilə insana dönməsini çatdırsada bu belə deyil. Əksinə həzrəti Cəbrail (ə) yalnız insan surətində təzahür etmişdir.

"Təməssül" sözü Qurani kərimdə yalnız Məryəm surəsində işlənməsinə baxmayaraq bir çox dini mənbələrdə bu sözə kifayət qədər rast gəlmək olur. Məsələn: İblisin insan cildinə girməsi, dünya malının müxtəlif formalarda bəzi insanların gözünə görünməsi, insanların əməllərinin təcəllası, behiştin Quranda təsəvvür olunması və s.

Mümkündür " Təməssül" sözü barəsində çoxlu şübhələr və suallar irəli gələ bilər. biz burada o sualların üçünü qeyd edib cavablandıracağıq.

1)- Təməssül (bənzətmə) zamanında insan müəyyən xətalara yol verir. Yəni qarşısında təzahür edənin əsil həqiqətindən və kimliyindən xəbərsiz olur. belə olan halda biz, hansı meyarlar əsasında qarşımızda olanı tanıya bilərik?

Cavab: Zehni hökümlərdə əsil meyar insan aşkarda hər nə görərsə, odur. Yəni ilk görüntüdə hər nə təsəvvür edərsə, elədə qəbul etməlidir.

2)- Peyğəmbər və imamlardan savayı kimsənin həzrəti Cəbraili (ə) və ya hər hansı bir mələyi görməsi mümkündürmü?

Cavab: Qurani kərimin və bəzi dini mənbələrin nəzərinə əsasən deyə bilərik ki, peyğəmbər və imamlardan savayı bütün insanlar bəzi məqamlara yiyələnməklə (ariflər kimi) həzrət Cəbraili və başqa mələkləri görə bilərlər.

Məsələn: Məryəm (s) imam və peyğəmbər olmadığı halda həzrət Cəbraili görə bilir. Həmçinin Allah taala əraf surəsinin 185- ci ayəsində insanları mələkut aləminə diqqət yetirmədikləri üçün məzəmmət edir. Bundan əlavə ariflərin nəzərinə əsasən "bütün insanlarda, maddi aləmdən çıxaraq, mələkut aləmini seyr etmək istedadı vardır."

3)- Qeyb aləmindən, təbiət aləminə və ya başqa sözlə desək kamillik və mənəvi aləmdən, naqislik və maddi dünyaya qayıdış, Molla Sədranın fəlsəfəsindəki "Substansional hərəkət" nəzəriyyəsnin əksinə deyilmi?

Cavab: Əgər hər hansı bir şey və ya insan "substansional hərəkət" nəzəriyyəsinə əsasən kamillik zirvəsinə ucalarsa, onun yenidən naqislik məqamına enməsi qeyri mümkündür. Yəni mənəvi aləmdən, təbiət aləminə tam şəkildə rəcət (qayıdış) etmək mümkün deyil. Amma buradakı "təməssül" rəcət mənasında olmadığı üçün, baş verməsi elə də çətin və ağıla sığmaz iş deyil. Əksinə hər hansı bir mələk bu işi yerinə yetirərsə, ilk növbədə o, öz mahiyyətini saxlayır. Yəni, mələyin hər hansı bir şəklə düşməsi, onun zatına və əsliliyinə heç bir təsir etmir. Məsələn: Allah taalanın təbiət aləmində və insanda olan təcəllası da bu qəbildəndir.

Ətreaflı cavab

Biz öz ruhumuzu həzrət Məryəmə göndərdik və onu gözəl insan surətində ona (Məryəmə) aşkar etdik" (Məryəm 17) Ayədə işlənən "təməssül" ("تمثل") sözü lüğətdə "bənzətmə, qiyafələnmə, təsəvvür etmək, kiminsə önündə durmaq"[1] və sair mənalarda işlənmişdir. Həmçinin "msul" ("مثول") muməssil ("ممثّل") və təməssül ("تمثل") eyni köklü sözlərdən olub öz şəklindən ayrı bir şəklə düşmək" mənasında da işlənir.

Buna əsasən ayədəki "fətəməssəlu" sözü "Allahın mələyinin insan şəklinə" düşdüyünü çatdırır. Amma demək olmaz ki, Cəbrail mahiyyət baxımından kamil insan olmuşdur. Belə bir zati dəyişikliyin təbii surətdə baş verməsi qətiyyən mümkün deyil. Amma həzrət Məryəm (s) məsələnin həqiqətindən xəbərsiz olduğu üçün ilk baxışdan onun, insan olduğunu təsəvvür edir.[2]

"Təməssül" sözü Qurani kərimdə yalnız həzrət Məryəmin dastanında işlədilmişdir.

Amma tarixdə və hədislərdə bu sözə müxalif mənalarda və sinonimlədə rast gəlmək olur. o cümlədən, Şeytanın "Darul nədvədə"[3] ağıllı kişi cildinə düşüb Qureyşin başçılarına peyğəmbərin əleyhinə məsləhət verməsi və onları bu işə həvəsləndirməsi, dünyanın batininin həzrət Əlinin (ə) gözünə gözəl, nazlı qadın kimi görünməsi (təməssülü), malın, sərvətin və övladın insan can verən zaman müxtəlif şəkillərdə təcəllası, insanın əmələrinin qəbirdə qorxulu heyvan və ya yaxşı qiyafədə zühur etməsi və sair.

Bunlar hamısı "təməssül" mənasında olub müxtəlif sinonimlərdə işlədilmişdir. Amma hər bir şeyin "təməssül" etməsi onu əslindən döndərməmişdir. Əksinə, öz zatını qoruyaraq, işin həqiqətini onun önündə canlandırmışdır.

Qurani kərimdə, Hud surəsinin 69- 70- ci ayələrinə nəzər saldıqda iki mələyin həzrət İbrahimə İshaqın müjdəsini verməyə gəldiyi nəql olunur. Bu mələklər insan quyafələrində gəldikləri üçün İbrahim (ə) Onları süfrəyə (buzov ətindən kabab) dəvət edir. Əllamə şirani bu barədə belə yazır:

"Onların insan qiyafəsində gəlməkləri, İbrahimi (ə) onların insan olduğunu düşündürməyə vadar edir. Onlar süfrəyə əl uzatmayanda İbrahim (ə) təşvişə düşür. Mələklər onun narahat olduğunu görüb həqiqəti o həzrətə söyləyirlər.[4]

Amma Tövratda mələklərin buzov ətindən yedikləri yazılmışdır.[5]

Yuxarıda qeyd etdiyimiz nümunələrdən məlum olur ki, mələklər müxtəlif zamanlarda müəyyən insanlar üçün öz əsillərini itirmədən, "təcafi"[6] etmədən özlərini aşkar etmişlər.

Bu mövzu və xüsusən "təməssül" barəsindəmümkündür zehnimizə çoxlu sayda şübhələr və suallar gəlsin. Yazının məhdud olmasını nəzərə alaraq yalnız onların bir neçəsini qeyd edib cavabladıracağıq.

1)- "Təməssül" məsələsində "müdrik" (gərən, dərk edən) hər nə görərsə onun həqiqət olduğunu düşünür və inanır. Amma bir halda ki, onun gördüyü, düşündüyü məxluq deyildir. Belə olan halda "müdrik" hansı meyarlar əsasında müşahidə etdiyinin əslindən və zatından xəbərdar olmalıdır?

Cavab: Müdrik ilk müşahidəsində qarşı tərəfin olduğunu düşünərək, ehtimal verərsə onu elə də qəbul etməlidir. Başqa sözlə desək, ilk baxışdan nə başa düşürsə, onu da doğru sanmalıdır. Məsələn: Onun insan olduğunu düşünərsə, onunla insan kimi rəftar etməlidir. Necə ki, həzrət İbrahim (ə) onların insan olduğunu düşünərək, mələkləri süfrəyə dəvət etdi. Həmçinin həzrət MÇəryəm (ə) mələyin insan olduğunu sanaraq, ona toxunmamağı əmr edir və s.[7]

2)- Peyğəmbər və imam olmayan şəxslər (həzrət Məryəm (s) kimi cənab Cəbraili (ə) və sair) mələkləri müşahidə edə bilərmi? Ümumiyyətlə peyğəmbər və imam olmayan şəxslər "mələkut"[8] aləmi ilə əlaqə yarada bilərmi?

Cavab: Bəzi Quran ayələrinə və dini mənbələrə istinad etməkləm deyə bilərik ki, bu iş bütün bəşəriyyət üçün mümkündür.[9] Həmçinin həzrət Məryəmin dastanını buna misal gətirmək olar. Çünki həzrət Məryəm (s) nə peyğəmbər idi nə də imam."[10]

3)- Qeyb aləmindən, təbiət aləminə qayıdış Molla Sədranın "substansional hərəkə" nəzəriyyəsinə əsasən mümkündürmü?

Həmçinin,"təməssül" zamanında hər hansı bir qeyri maddi bir qeyri maddi bir qüvvənin (ruhun, mələyin) maddiləşməsi, onun üçün ali məqamdan enmək mənasında deyilmi?

Cavab: Substansional bir qüvvənin yenidən əvvəlki halına qayıtması mümkün deyil.

Bundan əlavə mücərrəd (qeyri maddi) bir şeyin təbiət aləminə gələrək maddi bir şeyə şevrilməsi də həmçinin mümkünsüzdür.

Əvvəldə qeyd etdiyimiz kimi "təməssül" məsələsi "rəcət"dən tamamilə fərqli bir məsələdir. Hətta əvvəldə qeyd etdiyimiz "təcafi" də deyil. Çünki, "rəcət" məsələsində qayıdan şəxs, öz zatını itirmədən qayıdır. Yəni necə aradan getmişdisə elə də qayıdır və heç vaxt onun qayıdışından ikinci bir hal başa düşülmür. Həmçinin "təcafi" deyəndə konkret bir hal nəzərdə tutulmur.

Bundan əlavə, hər hansı bir insan qadirdir ki, öz ruhunun qüdrəti sayəsində, bütün cinsi xüsusiyyətlərini itirmədən qeyb aləmini seyr etsin və yenidən əvvəlki halına qayıtsın.[11] Böyük islam ariflərini buna misal gətirmək olar. Ariflərin nəzərinə əsasən Allah taala insanı və təbiəti yaratmaqla onda təcəlla edir. Yəni Allah taala yaradılışın vasitəsi ilə özünü pünhanlıqdan aşkara çıxardır və bütün camal sifətlərini və adlarını bəşəriyyət üçün bariz edir.[12] Mələklərin təkamülə çatması üçün onların maddi bədəndən ehtiyacları yoxdurş lakin bəzi ilahi fərmanları yerinə yetirərkən Allahın əmri ilə müxtəlif bədənlərdə təzahür edirlər. bunun da onların zatına heç bir aidiyyatı yoxdur. Məsələn: Həzrət, Məryəmin (s) gördüyü mələk (Cəbrail) ilahi əmirləri yerinə yetirərkən müxtəlif qiyafələrdə ola bilər.

Vacib deyil ki, həmişə "təməssül" halında insan ya kişi halında olsun.

Başqa sözlə desək, bəzən mələk öz məmuriyyətini yerinə yetirmək üçün zahiri bir bədənə ehtiyacı olur. bu vaxt o, öz məmuriyyətini dəqiq və kamil surətdə yerinə yetirmək üçün xüsusi bir bədənlə təzahür edir. Məmuriyyətini başa vurduqda isə o, bədıni tərk edərək, yenidən mələkut aləminə qayıdır. Yəni mələyin "təməssülü" (qiyafələnməsi) onun məmuriyyəti ilə əlaqədardır.

Nəticə:

Bütün yazılanlardan belə nəticə alırıq ki, ayədə olan "təməssül" sözü bənzəmək və bir dondan digər bir dona girmək mənasında işlənir.[13]



[1] - Dəhxuda, Lüğətnamə, sözlər və təmsillər.

[2] - Əllamə Təba- təbai, Təfsiri- Əl- mizan kitabı, cild 14, ayə 17 Məryəm surəsi, Məkarim irazi, Nümunə təfsiri, cild 13.

[3] - Mütərcim: Darul- nədva"nın lüğəvi mənası "söhbət evi"dir. Amma ictimai termin kimi istifadə olunarsa bu günki, kafe, çay evi tarixdə bunun bənzər i"səqifə"dir.

[4] - Həsənzadə Amuli, insan və Quran kitabı, səh 68

[5] - Tövrat, yaradılış kitabı, 8- 18

[6] - Mütərcim: "Tacəfi" sözünün mənası, boşluq, məsafə, ama buradakı mənası, bir şeyi əvvəlki halətindən yeni bir halətə keçməməsi mənasındadır. Məsələn: Əgər bir nəfər camaat namazında ikinci rükətində imama qoşularsa, o təşəhhüd oxunan zaman yarı oturaq halda qalmalıdır. Onun bu halına nə qiyamdadır nə də oturulu deyərlər. əksinə iki halın arasındadır deyırlər. bu halın adı ərəb dilində "təcafi"dir. Yəni mələk əvvəlki halından, insanlığa tərəf keçməmişdir. əksinə iki halın arasında öz məmuriyyətini yerinə yetirmişdir.

[7] - Yenə də ora, səhifə 71, Həmreyi, Mirzə Xəlil, Ufuq, vəhy kitabı, səh 322, çap aban, 347- ci nömrə.

[8] - Mələklər dünyası, ruhlar yaşayan yer, mənəvi həyat.

[9] - Qurani kərim, Əraf surəsi, ayə 185., Ənam surəsi, ayə 75.

[10] - Qəsəsul əhkam kitabının şərhi, səhifə 47 birinci çap, bahar 1378

[11] - Rəfi Qəzvini, seyid Əbül Həsən, rəcət və merac kitabı, səh 44, 3 çap.

[12] - İnsan şunasi, seyid Həsən İbrahimiyan, həs 114, 1 çap 1381

[13] - Rəfi Qəzvini, seyid Əbül Həsən, rəcət və merac kitabı, səh 45

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Bir kosmonavt səmada qibləni necə təyin etməli, necə dəstəmaz alıb və namaz qılmalıdır; onun namazı tamamdır yoxsa qəsr?
    7510 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Vacib namazlar, heç bir şəraitdə insanın boynundan götürülmür. Hər bir müsəlman ki, təklif yaşına çatmışdırsa, vacibdir hər hansı bir halda mümkündürsə öz namazını qılmalıdır. O şəxslər ki, səmadadırlar əgər yer kürəsinə doğru üzlərini çevirsələr qibləyə doğru durmuşdurlar. Amma yer kürəsinin hansı tərəfdə olduğunu təyin edə bilməyirlərsə dörd tərəfə namazlarını ...
  • Cənnətin bir neçə qapısı varmı? Bu qapıların hər birinin özünəməxsus adları vardırmı?
    25086 Qədim kəlam 2011/11/03
    Cənnətin bir neçə qapısı vardır və onların sayı səkkizdir. Lakin onların dəqiq adları və hansı  qrupun hansı qapıdan daxil olacağı haqda hədislərdə kiçik ixtilaflar gözə dəyməkdədir. Cənnət qapılarının adları ayrı-ayrı hədislərdə pərakəndə şəkildə qeyd edilmişdir: "Bab əl-Rəhmət" (Rəhmət qapısı), "Bab əs-Səbr" (Səbir qapısı), "Bab əş-Şükr" (Şükür qapısı), ...
  • Qeyri-ilahi ifrat eşqlərdən qurtarmağın və qarşısını almağın yolları nədir?
    7965 Əməli əxlaq 2015/08/01
    İnsan ictimai bir varlığ olduğuna görə yaşadığı həyatda başqaları ilə əlaqədə olmağı ehtiyaclıdır. Amma, dostun seçilməsində diqqətli olmaq lazımdır ki, ilahi hüdudular, ifrat-təfritlər və bəzi halətlərə düşülməsin ki, insanın dünya və Axirətdə səadət və xoşbəxtçiliyinə zərbə vurmuş olmasın. Hər hansı bir kəsə və şeyə şiddətli məhəbbətin və ...
  • İmam Əli (ə) ölünü dirildə bilər?
    9303 Təfsir 2012/09/01
    Bu ki, bir şəxs müstəqil şəkildə Allaha ehtiyacı olmadan, belə bir iş etməsi Allahın əfali tohidlə (yaradılışda tohid) ziddiyyət vardır. Çünki ölüm və həyat təkcə Allahın əlindədir. Amma əgər bir şəxs Allahın icazəsiylə belə bir iş etsə, bu iş mümkün olacaq. Bunun əqli ...
  • “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”in Quran surə və ayələrinin bir hissəsi olması barəsində müfəssirlərin müxtəlif nəzəriyyələri nədir?
    8758 Təfsir 2012/04/09
    “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”in Quranın surə və ayələrinin hissəsi olub-olmaması ilə əlaqədar müsəlman alimləri arasında fikir ayılığı vardır. İmamiyyə[1] və şafei alimləri,[2] Məkkə və Kufə qariləri və onların fəqihləri[3] “Həmd” və sair surələrdə “Bismillah”ı surənin bir hissəsi hesab edirlər. Amma Mədinə, ...
  • Аллаһа јахынлыг (гүрбәтән илаһллаһ) нәдир? Нечә нөвдүр вә неҹә әлә ҝәлир?
    7290 Əməli irfan 2010/04/22
     “Гүрб” лүғәтдә бир шејин диҝәр бир шејә јахынлашмасына дејилир. Бу јахынлашма, бәзән мәкан вә бәзән дә заман ҹәһәтдән ола биләр. Демәли, гүрб ја мәкан, ја да заманладыр. Халг арасында да гүрб (јахын) сөзүнүн башга бир мәнасы да вар. О да бир фәрдин диҝәринин ...
  • Ər- rəhman surəsinin 33 cü ayəsində fövqəladə güc və sultandan məqsəd nədir? Bir haldaki, hazırda bəşər aya və başqa planetlərə gedir?
    18791 Təfsir 2013/02/03
    "Ey cin və insan tayfası! Əgər göylərin və yerin ətrafından (çevrəsindən) kənara çıxa bilərsinizsə, çıxın. Siz (oradan) ancaq (qüdrət və) qüvvətlə (Allahın sizə bəxş etdiyi elmin qüdrətilə) çıxa bilərsiniz!" «یَا مَعْشَرَ الجِْنّ‏ِ وَ الْانسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَن تَنفُذُواْ مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ فَانفُذُواْ لَا تَنفُذُونَ إِلَّا ...
  • Namazı tərk etmək orucu batil edirmi?
    5119 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/05/27
    İslamın bütün hökmləri insanın kamala yetməsi və inkişafı üçün nəzərdə tutulmuşdur onların hər birinə əməl etmək insanın özünə faydası var. Bütün bu qanunlar topolumu bir yerdə tam əməl olunduqda insana nəticə verə bilər. Belə olan surətdə namazsız oruc və orucsuz namaz təbii ki lazım olan nəticəsi olmaz. ...
  • İdman məqsədi ilə dans etməyin işkalı var?
    6858 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/11/12
    Sizin sualınızın araşdırmasında əziz mərcəyi təqlidlərin dəftərlərindən aşağıdakı cavablar alınmışdır: Həzrəti ayətullah- ul- üzma Xameyi (Allah izzətin artırsın)Rəqs etmək əgər şəhvəti təhrik etməyə səbəb olarsa, ya haram işə səbəb olarsa, ya fəsada gətirib çıxararsa və ya qadının qəsdən naməhrəm kişilər arasında olarsa. haramdır. Həzrəti ayətullah- ul- üzma ...
  • “Аллаһын илк јаратдығы әглдир” – сөзүнүн мәнасы нәдир?
    7533 İslam fəlsəfəsi 2010/10/13
    Фәлсәфи терминолоҝијада әгл (шәриәт вә Гуранда дејилән мәләк дә адландырмаг олар) елә бир субстансијадыр (ҝөвһәрдир) ки, һәм затән (өзлүјүндә) вә һәм дә фелән (ишдә)  мүҹәррәддир. Јәни, затән мадди олмајыб, ишләрини һәјата кечирмәкдә бәдән кими мадди аләтә еһтиајҹы јохдур. Әлбәттә бу там мүҹәррәд варлығы ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164970 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164937 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120010 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114178 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111590 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94384 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55157 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55002 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46535 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46048 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...