Ətraflı axtarış
Baxanların
6746
İnternetə qoyma tarixi: 2011/05/21
Sualın xülasəsi
Гурандан әлә ҝәлән шаһид вә әламәтләр әсасында неҹә билмәк олар ки, Әр-Рәһман сурәсинин 26-ҹы ајәсиндә мәгсәд ҹин вә инсандыр вә ја јер үзүндә ҹинләр јашајыр....вә буна бәнзәр мәсәләләри ајәләрдән неҹә әлә ҝәтирмәк олар?
Sual
Гураны-кәримин Әр-Рәһман сурәсинин 26-ҹә ајәсиндә “куллу мән әләјһа фан” (һәр кәс варса фанидир) нәдән баша дүшмәк олан ки, “куллу мән әләһја”дан (һәр кәс варса) мәгсәд, инсан вә ҹинләрдир? Диҝәр планетләрдә башга инсанлар јашамырлар? Башга бир јердә гејд олунур ки, “фан” сөзүндән мәгсәд мүтләг јохлуг јох, бәлкә дә, аләмдә бир нөв дәјишиклик вә әвәзолунмаг демәкдир. Бу мәна, һансы әсасда әлә ҝәлмишдир?
Qısa cavab

1.Ајәнин тәрҹүмәси беләдир: “(Јер) үзүндә олан һәр кәс фанидир (өлүмә мәһкумдур). Анҹаг әзәмәт вә кәрәм саһиби олан Рәббинин заты багидир.”

2.Әррәһман сурәсинин диҝәр ајәләри вә бәзи рәвајәтләрдән там шәкилдә ајдын олур ки, мәрһәмәтли вә рәһимли Аллаһ бу сурәдә әгл вә шүрур саһибләринә бәхш етдији немәтләри ачыгламаг мәгамындадыр.

3.Әр-Рәһман сурәсинин 31-ҹи ајәсиндәки “сиглан” (ики ағыр јүк, инсан вә ҹинләр) ифадәси, һәмин сурәнин 26-ҹы ајәсиндә “ма” (шеј) сөзүнүн әвәзинә “мән” (кәс) әвәзлијининин ишләнмәси, һәмчинин диҝәр ајәләрдә хүсусилә, сурәсинин 14, 15, 33, 35 вә с... ајәләриндә “Белә олдугда Рәббинизин һансы не’мәтләрини јалан саја биләрсиниз?!” - кәлмәсинин тәкрары ајәнин динләјиҹисинин кимләр вә ја олдуғуну, хүсусилә “(Јер) үзүндә олан һәр кәс”дән һәдәфин кимләр олдуғуну ачыглајыр; чүнки, Гуранда “сиглан” сөзү ҹин вә инсан мәнасында ишләниб. “Мән” сөзү исә әгл вә фикр саһиби мәнасында ҝәлиб.

4.Рәвајәтләрдән бириндә Ҹабир ибн Әбдуллаһ Ислам Пејғәмбәриндән (с) нәгл едир ки, ајәдә мүхатәб инсан вә ҹинләрдир вә Ислам Пејғәмбәри (с) ҹамаата бујурду: “Белә олдугда Рәббинизин һансы не’мәтләрини јалан саја биләрсиниз?!” -ајәсинин ҹавабыны ҹинләр сиздән даһа јахшы верир.

5.Ҹинләрин јер үзүндә јашамасы һаггында чох дәлил вә шаһидләр мөвҹуддур. Мәсәлән, мүхтәлиф фәрдләрин ҹинләрлә әлагә вә мүшаһидәләри, һәзрәт Сүлејман (ә) васитәси илә ҹинләрин рам едилмәси вә јер үзүндә онлардан ишчи кими истифадә етмәси вә с....гејд етмәк олар; һәмчинин, бир чох рәвајәтләрдә онларын јашајыш јерләринин сәһралар вә инсанларын аз олдуғу јерләрдә олмасы исбат олунур вә ҹин вә нәснас әһлинин јер үзүндә јашамалары ашкарҹасына дејилир. Әлбәттә, гејд олунмуш ајә јер үзүндә вә диҝәр планетләрдә јалныз инсан вә ҹинләрин јашамаларына дәлаләт етмир, диҝәр варлыгларын олмамасыны да демир вә бу һагда хүсуси бәһсә еһтијаҹ вар.

6. Ајәнин тәфсир вә мәгсәди һаггыныда мүхтәлиф нәзәријјәләр вар ки, суалын сон гисмәтинә ҹаваб вериләндә бу һагда мәлуматлардан истифадә едиләҹәк.

7. Имкан аләминин мүтләг шәкилдә мәһв олмасы, маддә вә ҹисмләр аләминин өлүм вә һәлакы, дүнјанын вә дүнја һәјатынын мәһв олмасы, әсәрләринин арадан ҝетмәси, јахуд варлыг аләминдәки мөвҹудатларын затән мәһв олмасы мөвзусу алимләр арасында мүхтәлиф нәзәријјәләрлә арашдырылан мәсәләләрдәндир. Бахмајараг ки, әгли вә нәгли дәлилләрә әсасән варлыгларын, хүсусилә мүҹәррәд варлыгларын мүтләг шәкилдә арадан ҝетмәси вә фани олмасы гејри-мүмкүн олан бир ишдир.

8. Фәна сөүзүнүн мәна вә мәфһумуна диггәт етмәклә (јохлуг, дәјишиклик, мәһв олмаг, сонлуг вә гуртармаг, һәлл олмаг вә мәһв олмаг, көһнәлмәк, сурәтин дәјишмәси вә фајдаланмагдан хариҹ олмаг вә саир..), ајәләрә, рәвајәтләрә, ирфани мүшаһидәләр вә әгли дәлилләрә әсасән демәк олар ки, бу сөз ән чох јениләшмәк, дәјишмәк, мүҹәррәд олмаг вә с.. мәналарында ишләнир вә белә олан һалда кулли аләмдә һәр ан фанилик, тәвәллүд, һәрәкәт вә сејр, башланғыҹ, гүруб, доғум  вә с.. вар вә һәр ҝөз гырпымында јохлуга чеврилир вә јенилик иҹад олур.

9. Әшјанын мәһви вә фанилији, имкан аләминин варлыгларынын фәрглији вә мәһви Аллаһ-тааланын сонсуз фејз, еһсан вә вүҹуду, кәрамәт вә ҹәлаләти олмадан мүмкүн дејилдир. “Фәни едән вә өлдүрән”, “јарадан вә дирилдән” адлары, варлыг аләминдә өлүм вә дирилмәјин тәһәггүг тапмасындан башга бир шејлә ачыгланмаз.

Бу һаванын сују бир нечә дәфә дәјишилди,

Ајын вә улдузларын әкси дүшдү.

10. Әр-Рәһман сурәсинин диҝәр ајәсиндә ҝәлән - “Ҝөјләрдә вә јердә ким варса, (һамысы) Ондан (рузи, мәрһәмәт вә мәдәд) диләјәр. О, һәр ҝүн (һәр ан) бир ишдәдир (бирини өлдүрәр, бирини дирилдәр; аҹизә көмәк, залымыа ҹәза верәр; биринин дуасыны гәбул едәр; биринә мәрһәмәт әта едиб диҝәринә ҹәза верәр. Бир ишлә мәшғул олмаг Ону диҝәриндән јајындырмаз).” Вә башга бир ајәдә ҝәлән - “Мәҝәр Биз илк јарадылышдан аҹизми галдыг?! Хејр! (Еләҹә дә Гијамәт ҝүнү өлүләри дирилтмәкдән аҹиз галмајаҹағыг!) Онлар јени јарадылыш (тәкрар дирилмә) барәсиндә шәкк-шүбһә ичиндәдирләр!”, һәмчинин, диҝәр бир ајәдә ҝәлән –“(O ҝүн) дaғлaрa бaxыб oнлaры дoнмуш (һəрəкəтсиз дурмуш) зəнн eдəрсəн, һaлбуки oнлaр булуд кeчдији кими кeчиб ҝeдəрлəр. Бу, һəр шeји бaҹaрыглa (јeрли-јeриндə) eдəн Аллaһын ҝөрдүјү ишдир. Һəгигəтəн, O, eтдијиниз (бүтүн) əмəллəрдəн xəбəрдaрдыр!”  - кими ајәләрин мәналарыны әввәлдә гејд олунмуш суалдан әлә ҝәлән мәтләбә шаһид вә сәнәд кими ҝәтирә биләрик.

Ətreaflı cavab

Суалын ҹавабында әввәлҹә Әр-Рәһман сурәсинин 25 вә 26-ҹы ајәләрин тәрҹүмәсинә диггәт едәрик, даһа сонра исә үч гисмәтдә суалын ҹавабыны верәҹәјик;

Бириҹи гисмәт; Бу гисмәтдә ајәдә гејд олунмуш “мән әләјһа” (һәр кәс варса) ифадәсиндән мәгсәдин нә олдуғуна дәлаләт едән шаһид вә сәнәдләрә ҹаваб вериләҹәк; һәмчинин, ҹинләрин дә јер үзүндә јашамасы һаггында мәтләбләр тәгдим олунуҹагдыр.

Икинҹи гисмәт: Бу гисмәтдә Әр-Рәһман сурәсинин 26-ҹы ајәсиндә ҝәлмиш фәна сөзүнүн лүғәтдә ишләдилән мәналары вә бу ајәнин тәфсириндә мүфәссирләрин нәзәрләрини ачыглајаҹағыг.

Үчүнҹү гисмәт; Бу гисмәтдә ајәдә “аләмин дәјишмәси вә тәзәләнмәси” мәнасына дәлаләт едән дәлил вә шаһидләр һаггында бәһс олунаҹаг;

Аллаһ-таала Әр-Рәһман сурәсинин 25 вә 26-ҹы ајәсиндә бујурур: “(Јер) үзүндә олан һәр кәс фанидир (өлүмә мәһкумдур). Анҹаг әзәмәт вә кәрәм саһиби олан Рәббинин заты багидир.” [1]

Јер үзүндә шүур вә ағыл саһиби олан һәр бир ҹанлы фанидир вә мәһв олаҹаг вә с... Әлбәттә, бу ајәдә ачыг ашкар јер күрәсиндән ад апарылмамышдыр. Амма, әввәлки ајәләрин үмуми мәнасындан әлә ҝәлир ки, ајәдәки “әләјһа” әшарә әвәзлији јер күрәсинә гајыдыр. Јахуд, Аллаһ-тааланын үмүми ајәләрдә ағыл вә шүур саһибләринә әта етдији немәтләри сајмасындан да белә бир мәнаны дәрк етмәк мүнасибдир.[2]

Биринҹи гисмәт; ајәдә “мән әләјһа” (үзәриндә нә варса) ифадәсиндә мәна нәдир?

Јер үзүндә кимләрин јашамасы вә кимләрин ағыл вә шүур саһиби олмалары һаггында Гуранын тәфсирчиләри тәрәфиндән мүхтәлиф нәзәријјәләр верилмишдир. Әр-Рәһман сурәсинин үмуми ајәләриндә, хүсусилә, ““Белә олдугда Рәббинизин һансы не’мәтләрини јалан саја биләрсиниз?!”- ајәси; 14 вә 15-ҹи ајләрдә бујурдуғу: “Инсаны (Адәми) сахсы кими (тохундугда сәс чыхардан) гуру палчыгдан О јаратды. (Ҹинләрин әҹдады) ҹанны да түстүсүз (тәмиз) оддан О, хәлг етди.” – сурәнин 31-ҹи ајәсиндә бујурдуғу: “Еј ағыр јүк (мүкәлләфијјәт) алтында оланлар (јахуд јерә ағырлыг верән ҹинләр вә инсанлар)! Сизинлә дә (лајигинҹә) мәшғул олаҹағыг (әмәлләринизин һагг-һесабыны мүтләг чәкәҹәјик).” – ајәсиндәки “сәгәлан” (ики ағыр јүк саһиби)ндән сөз ачылдығына вә Гуранда ики ағыр јүк ифадәсиндән мәгсәдин ҹин вә инсан олдуғуна ишарәдир.[3] Һәмчинин, һәмин сурәсин 33 вә 35-ҹи ајәләриндән ашкарҹасына мәлум олур ки, рәһман вә рәһим Аллаһ инсан вә ҹинләрдән сөз ачыб, онлара әта олунмуш немәтләрин ачыгланмасы мәгамындадыр. Она ҝөрә дә бујурур: ““(Јер) үзүндә олан һәр кәс (мән)” вә бујурмур ки, “(Јер) үзүндә олан һәр шеј (ма)”. Чүнки, әрәб дилиндә “мән” кәлмәси ағыл вә шүур саһибләринә аиддир, “ма” кәлмәси исә белә бир мәнаны чатдырмагда аҹиздир.

Бүтүн бу дејиләнләрдән әлавә, Ҹабир ибн Әбдуллаһын Ислам Пејғәмбәриндән (с) нәгл етдији рәвајәтдә һәмин сурәдәки ајәнин, јәни - “Белә олдугда Рәббинизин һансы не’мәтләрини јалан саја биләрсиниз?!” ајәсиндән мәгсәдин инсан вә ҹинин олмасы тамамилә ајднылашыр вә бизим дедикләримизә ачыг-ајдын бир дәлилдир.[4]

Һәмин сәбәбдән әксәр тәфсирчиләр нәзәријјәләриндә ашкар билдирмишләр ки ајәдәки “мән әлјәһа” (јер үзүндә ким варса) ифадәсиндән мәгсәд инсан вә ҹиндир.[5] Амма ҹинләрин јер үзәриндә јашамасы һансы дәлил вә шаһидә әсасланмасы һаггында чохлу сәнәд ҝәтирмәк вә бәһсләр етмәк олар. Биз онлардан бәзиләрини нүмунә үчүн гејд едирик;

1.Мүхтәлиф шәхсләрин ҹинләри јер үзүндә мүшаһидә етмәләри вә онларла әлагәләринин олмасы;

2. Һәзрәт Сүлејман пејғәмбәрин (ә) ҹинләри рам етмәси (Нәмл сурәси, 17) вә Билгејсин тахтынын она ҝәтирилмәси (Нәмл сурәси 38, 39), бәзи ҹинләри ҝөзүнүн өнүндә онун үчүн ишләмәси (Сәбә сурәси 12), бәзи шејтанларын (шејтанлар ҹиндәндир)[6] бәнналыг вә үзҝүчүлүјү (Сәд сурәси 27), вәһјә вә Гурана гулаг асмалары (Ҹин сурәси 1; Әһгаф сурәси 29, 31, 32) вә с..

3. Бир чох рәвајәтләрдә ҹинләрин јашајыш јерләринин сәһралар вә инсанларын аз олдуғу јерләрдә олмасы исбат олунур вә ҹин тајфасынын јер үзүндә јашамалары ашкарҹасына ачыгланыр. О ҹүмләдән, Мүфәссәлин Имам Багирдән (ә) вә онун да Әмирәл-мөминин Әлидән (ә) Һәзрәт Адәмдән (ә) әввәл јер үзүнә олан мәхлугатлар һаггында бујурдуғу рәвајәтдә нәгл едир: “... Елә ки, Аллаһ-таала Адәми хәлг етмәк истәди ....сонра мәләкләрә деди ки, јер үзүндә мәним хәлг етдијим ҹин вә нәснас тајфасына бахын! Онларын Мәнә олан итаәт вә әмәлләриндән разысынызмы? .....”[7] Бу рәвајәтдә ашкарҹасына гејд олунур ки, ҹин вә нәснас тајфасы јер үзүнүн сәкинләриндәндир.[8] Бир чох рәвајәтләр исә ашкарҹасына ҹинләрин сәһраларда вә вадиләрдә мәскән салыб јашамаларына дәлаләт едир вә мөвзунун узанмамасы ҹәһәтиндән биз онлары ачыгламырыг. Белә рәвајәтләрдән ҹинләрин һаггында мәлумат әлә ҝәтирмәкдән өтрү ҹин һаггында олан рәвајәт вә китаблара мүраҹиәт едә биләрсиниз.[9]

Ону да гејд етмәк лазымдыр ки, гејд олунмуш ајә, башга планетләрдә инсанларын вә диҝәр варлыгларын јашамалары һаггында һеч бир шеји исбат вә инкар етмир.[10] Буна бахмајараг, һәр һалда, фәна вә мәһв олмаг имкан аләминдә чох ҝениш бир саһәни әһатә едәҹәкдир.

 

Икинҹи гисмәт; ајәнин мәнасы;

Фәна сөзү лүғәтдә мүхтәлиф мәналарда ишләниб. Мәсәлән, арадан ҝетмәк, јохлуг, мәһв олмаг, тамамланмаг, гәт олмаг, һәлл олмаг, сонлуг, өлүм, тез кечмәк, көһнәлмәк, гоҹалмаг, дәјишмәк, башга шәклә дүшмәк, бир шејин истифадә олунмаг вә фајдаланмаг габилијјәтинә малик сифәтдән хариҹ олмасы вә с.... [11]

“Күлли мән әләјһа фан” (Јер үзүндә һәр кәс варса фанидир) ајәсинин тәсири һаггында тәфсирчиләр арасында мүхтәлиф нәзәријјәләр вар ки, о һагда бәһс ачыб арашдырма апармаға бу мәгаләдә фүрсәт јохдур, амма суалын сон гисмәтинә ҹаваб олараг бу мөвзуда бир нечә мәсәләни гејд едәҹәјик;

А) Ајәдә мүтләг шәкилдә (бүтүн ҹисмләр вә ҹанлы варлыгларын) хүсусилә инсан вә ҹинләрин мәһв вә өлүмүндән хәбәр верир, һаләтин јер үзүндә јахуд, диҝәр планетләрдә вә ҝөјләрдә јашајанлара мүнһәсир олмасына да дәлаләт етмир. Бу нәзәријјәнин исбатына чохлу Гуран ајләри вә рәвајәтләри шаһид кими гејд етмәк олар; мәсәлән,

“Һəр бир кəс (ҹaнлы) өлүмү дaдaҹaгдыр.”[12], “Әввәл дә,

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Əgər camaat namazı qılınan zaman fürada (fərdi şəkildə) namaz qılsam, camaat namazına qarşı hörmətsizlik olub-olmamasını necə təyin edə bilərəm? Hörmətsizlik sayıldığı təqdirdə fürada namaz batildirmi?
    6616 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Hörmətli mərcəyi-təqlidlərin cavabları aşağıdakı kimidir: Ayətullah əl-uzma Xameneinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Cavab 1: Bunu ayırd etmək mükəlləfin (namaz qılanın) öz öhdəsinədir. Cavab 2: Sadəcə o (hörmətsizlik) namazın səhihliyinə zərər yetirmir. Ayətullah əl-uzma Sistaninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Bu ...
  • Allah təalanın məkrinin mənası nədir?
    9559 Təfsir 2012/09/01
    Ərəb lüğətində “məkr” kimisə məqsədindən yayındırmaqdır. (istər məqsədi pis yaxud yaxşı olsun). Bu mənaya əsasən məkr hər yerdə pis deyil. Bu mənanın Allaha aid edilməsi ziyanverici planların məhv edilməsi mənasındadır. Bu fasidlər barəsində işlədildikdə isə islah proqramlarının önünü kəsmək mənasında işlədilir. Bu ayənin məqsədi “Məsihin” ...
  • Quranda, yeddi səmadan məqsəd nədir?
    8231 Təfsir 2012/06/13
    Elmi cəhətdən səma və planetlər barəsində bir çox məlumtların əldə olunmasını nəzərə alsaq, Quranda yeddi səma barəsində dəqiq bir nəzər vermək olmaz. Bu mövzuda bir çox nəzəriyyələr vardır. Bunu da yaddan çıxarmamalıyıq ki, Quran insanların tərbiyə və mənəvi hidayəti üçündür. Quranın yeddi səma və yeddin yerin ...
  • Namazda səcdə halında farsca söhbət etməyin hökmü nədir?
    5191 Namazı batil edən şeylər 2014/05/20
    1.Namazı batil edən əməllərdən biri namazda qəsdən danışmaqdır. Yəni, namaz qılan şəxs əgər namaz halinda qədsən bir cümlə, bir kəlmə və hətta, iki hərfdən ibraət bir kəlmə də dilinə gətirsə, namaz batildir. Hətta, bəziləri ehtiyat vacib[1] bilirlər ki, mənası olmayan iki hərfdən ibarət bir ...
  • Görmədiyiniz qızla söhbət etməyin iradı varmı?
    8524 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/11
    Müqəddəs İslam şəriəti nəzərindən qızla oğlan arasında evləndikdən qabaq olan hər cür əlaqə, (bir- başa və bir- başa olmayan hər cür əlaqə) əgər (cinsi) ləzzət qəsdi ilə ya o əlaqədə günaha düşmək qorxusu olsa, olmaz və iradı var. Amma təhsil, elm, peşə və işlə bağlı olan əlaqə, əgər ...
  • Xərçəngi yemək haramdırmı?
    27655 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/07/28
    Fəqihlərin (Allah onlardan razı olsun!) kəlamlarında suda yaşayan heyvanların ətinin halal olması üçün meyar verilmişdir. Onlar buyururlar: “Rəvayətlərdən belə əldə olunur ki, suda yaşayan heyvanların əti yeyilmir, yəni onun yeyilməsi haramdır,[1]yalnız ...
  • Bizim niyə yalnız on iki imamımız olmalıdır? Qeybdə olan imamın zamanında necə nicat tapa bilərik?
    10126 Qədim kəlam 2011/10/03
    İlahi bir məqam və mənsəb olduğuna görə, İmamı və İmamların sayını təyin etmək Allahın əlindədir. Bizim bundan xəbərdar olmağımızın yeganı yolu, Peyğəmbər (s)- in dediyi sözlərdir. Peyğəmbər (s) müxtəlif yerlərdə İmamların kimliyini və sayını bəyan etmişdir. O cümlədən sünnilərin böyük alimlərinin nəql etdiyi rəvayətdir ki, Peyğəmbər (s) buyurdu: On iki ...
  • Nəsnasın keyfiyyəti və varlığı necədir?
    6563 Hədis elmləri 2015/05/04
    Nəsnas müxtəlif formalarda təsvir olunub. Bəzi rəvayətlərə əsasən həzrəti Adəmin (ə) yaradılışından öncə olublar. Əlbəttə digər rəvayətlərə əsasən insanlardan bir dəstəsi mənəvi saflıqdan uzaq olmağa, heyvani hisslərinin güclü olmasına və bir çox günahları törətdiklərinə görə nəsnasın nümunələrindən hesab ediliblər. ...
  • İslam nəzərindən insanın xilqəti necə olmuşdur?
    7408 Qədim kəlam 2011/07/28
    Qurani-kərim insanın yaranışının əvvəli ilə əlaqədar müxtəlif təbirlər bəyan etmişdir. Bəzi ayələrdə insanın ilkin maddəsi “palçıq” deyə təqdim edilir, bəzi ayələrdə deyilir ki, “insanı sudan xəlq etdik”, digər ayələrdə də insan xilqətinin mənşəyi nütfə, bəzilərində ...
  • Habil və Qabil kim ilə evlənmişdi?
    23551 Təfsir 2011/05/17
    Tarix və rəvayət mənbələrinə əsasən, hazırkı insan nəsli nə Habildən, nə də Qabildən davam etməmişdir. Əksinə, həzrət Adəmin Şeys (Hibətullah) kimi digər övladlarından davam etmişdir. İslam alimləri arasında Adəm (əleyhis-salam)-ın övladlarının kim ilə evlənməsi ilə əlaqədar iki nəzəriyyə mövcuddur və hər bir dəstə ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164965 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164916 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120005 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114167 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111571 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94374 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55130 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55000 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46529 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46045 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...