Ətraflı axtarış
Baxanların
20935
İnternetə qoyma tarixi: 2011/11/24
Sualın xülasəsi
Nə üçün pendir yemək məkruhdur?
Sual
Mümkünsə, pendirin nə üçün məkruh olmasını bizə izah edin.
Qısa cavab

Hikmət sahibi olan Allah-taala Öz bəndələri üçün nəzərə çarpacaq böyük faydası olan şeyləri vacib, onlar üçün ciddi zərər və fəsadı olan şeyləri isə haram və ya məkruh etmişdir. Pendir barəsində məsumlardan nəql olunan rəvayətlərin məcmusundan aydın olur ki, onu təklikdə yeyildikdə məkruhdur, lakin qoz ləpəsi ilə birlikdə yeyildiyi zaman zərəri olmadığından, məkruh sayılmır.

Diqqət yetirmək lazımdır ki, yeyinti sənayesində və tibb elmində pendirin təklikdə yeyilməsinin zərərlərinə işarə edilmişdir.

Ətreaflı cavab

Mütəal Allah bütün bəndələrinə qarşı həddindən artıq mehribandır; hər hansı bir şeyi onlara vacib etməsinin səbəbi həmin şeydə mövcud olan çoxlu mənfəət və faydalar, hər hansı bir şeyi də onlara haram etməsinin səbəbi onda mövcud olan ciddi zərərlərdir. Həmçinin, bir şeyin məkruh olduğunu buyurması da onda mövcud olan nisbi zərərlərə görədir ki, haramda olan zərərin həddinə çatmır. Pendir də həmin qəbildəndir.

Pendirlə əlaqədar məsumlardan nəql olunan rəvayətlər üç qisimdir:

1. Bəzi rəvayətlərdə “onu yeyin” deyə buyurulur. Məs; İmam Baqir (əleyhis-salam) buyurmuşdur: “Pendir (dadlı) bir yeməkdir ki, mən onu yeməyi xoşlayıram.”[1]

2. Bəzi rəvayətlərdə deyilir ki, pendir yeməyin zərəri vardır, çünki insanın arıqlamasına səbəb olur.[2]

İmam Riza (əleyhis-salam) buyurur: “İki şey mədəyə daxil olarsa, onu korlayıb xarab edər: pendir və köhnə ət.”[3]

İmam Sadiq (əleyhis-salam) bir neçə şeyin xassələrini bəyan edərkən buyurmuşdur: “İki şey ziyandır və onda fayda yoxdur: qalmış, qurumuş ət və pendir.[4]

3. Bəzi rəvayətlərdə də deyilir ki, pendir və qoz ləpəsi təklikdə yeyilsə xəstəliyə və zərərə səbəb olur. Amma bu ikisi birlikdə yeyilsə, nəinki zərəri yoxdur və məkruh deyildir, üstəlik çox faydalı bir yeməkdir. Rəvayətlərdə bu iksinin birlikdə yeyilməsi “şəfa” təbiri ilə qeyd olunur.[5]

İmam Sadiq (əleyhis-salam) buyurur: “Pendir və qoz ləpəsi birlikdə şəfadır, (amma) hər biri təklikdə yeyildikdə xəstəlikdir.”[6]

Bu rəvayətlərin məcmusuna diqqət yetirməklə nəticə almaq olar ki, pendiri təklikdə yemək məkruhdur, lakin qoz ləpəsi ilə birlikdə yeyildiyi zaman zərəri olmadığından məkruh da deyildir.

Yeyinti sənayesində və tibb elmində də bu iki şey barəsində deyilir:[7]

1. Pendir sıxılmış (preslənmiş) bir qidadır və onu ətdən hazırlanmış yeməklərin əvəzinə istifadə etmək, yaxud dəyəri (enerjisi) az olan yeməklərlə qarışdırıb yemək lazımdır. Pendiri desert  kimi yeyəndə gərək yüngül yeməyin axırında olsun. Desert ağır yeməklərlə birlikdə olmamalıdır ki, mədə onu həzm edəndə təzyiqə məruz qalmasın.[8]

Mədə narahatlığı olan adamlar qoz ləpəsini təklikdə yeməkdən ehtiyat etməlidirlər. Belə insanlar üçün qoz ləpəsi ilə pendiri birlikdə yemək münasibdir.[9]

2. Pendirin təbiəti soyuqluqdur və gec həzm olunur. O, mərzə və qoz ləpəsi ilə birlikdə yeyilərsə, kökəlməyə və dərinin yumşalmasına səbəb olur.[10]

3. Pendir bədənə çox yavaş-yavaş sorulur və həzm olunur, iştahanı azaldır. İsti təbiətə və iltihablı mizaca malik olan insanlar üçün onun ziyanı azdır. Bunun əksinə olaraq, soyuq təbiətli və bəlğəmli insanlar üçün ondan müntəzəm surətdə istifadə edilməsi ziyanlıdır. Pendir bəzi mizaclarda çox şiddətli qulunc yaranmasına səbəb olur. Bu da bağırsağın bağlanması və ya “ilaus” adlı xəstəliyə səbəb olur.[11]

4. Pendirdə kalsium, qozda fosfor vardır

Pendirdəki kalsiumun həzm olunub bədənə sorulması üçün fosfora ehtiyaclıdır. Əgər o, qoz ləpəsi ilə birlikdə yeyilməsə qanda mövcud olan kalsium beyindəki fosforun bir miqdarını aradan aparır, nəticədə zehnin zəiflənməsinə səbəb olur.

Buna əsasən, gecə vaxtı, yəni şam yeməyi əvəzinə pendirlə qoz ləpəsini yeyin. Çünki kalsiumla fosforun bədənə sorulması üçün ən yaxşı vaxt gecədir.[12]

Bir nəfər İmam Sadiq (əleyhis-salam)-dan pendirin faydası barəsində soruşduqda həzrət buyurdu: “O, zərərə səbəb olur və faydası da vardır.”

Həmin kişi gecə vaxtı imamın yanına gəldikdə gördü ki, o həzrət şam yeməyi üçün oturmuşdur. Qabağında pendirlə dolu bir qab vardır. O kişi heyrətə düşüb dedi: “Siz sübh çağı mənim pendir yeməyimi məzəmmət etdiniz, amma indi özünüz süfrəyə qoymuşsunuz?!”

Həzrət buyurdu: “Sübh çağı pendir yemək bəyənilmir (məkruhdur), amma axşam üstü yaxşıdır. Bunu da bil ki, cinsi qüvvəni artırır.”[13]

5. Pendirdə “tiramin” adlı bir maddə vardır ki, onun normadan çox miqdarı zehnin kütləşməsinə səbəb olur. Bu maddənin təsirini aradan aparmaq üçün bədəndə müxtəlif anzimlər (hormonlar) ifraz olunur. Bu anzimlərin təsirlərini gücləndirmək üçün bədəndəki misin miqdarını artırmaq lazımdır. Onun da ən yaxşı yolu pendirlə birlikdə mislə zəngin olan qoz ləpəsini birlikdə yeməkdir.



[1] “Kafi”, 6-cı cild, səh. 339:

مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سُلَیْمَانَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنِ الْجُبُنِّ فَقَالَ لِی لَقَدْ سَأَلْتَنِی عَنْ طَعَامٍ یُعْجِبُنِی ....

[2] “Kafi”, 6-cı cild, səh. 7, hədis 315:

عَنْهُ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع ..... وَ اللَّذَانِ یَضُرَّانِ مِنْ کُلِّ شَیْ‏ءٍ وَ لَا یَنْفَعَانِ مِنْ شَیْ‏ءٍ فَاللَّحْمُ الْیَابِسُ وَ الْجُبُنُّ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ ثَمَّ قُلْتَ یَهْزِلْنَ وَ قُلْتَ هَاهُنَا یَضُرَّانِ فَقَالَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ الْهُزَالَ مِنَ الْمَضَرَّةِ

[3] “Biharul-ənvar”, 66-cı cild, səh. 104

[4] “Vəsailuş-şiə”, 17-ci cild, səh. 39

[5] “Biharul-ənvar", 62-ci cild, səh. 294

[6] “Kafi”, 6-cı cild, səh. 340:

مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ الْعَزِیزِ الْعَبْدِیِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع الْجُبُنُّ وَ الْجَوْزُ إِذَا اجْتَمَعَا فِی کُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا شِفَاءٌ وَ إِنِ افْتَرَقَا کَانَ فِی کُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا دَاءٌ

[7] Əhməd Əmin Şirazi, “İslam və dərmansız müalicə”

[8] “Nə yemək və bişirmək lazımdır?” kitabı, səh. 251

[9] “Rüşd” elm jurnalı

[10] “Məxzənul-ədviyə, “c” hərfi

[11] “Əvvəlin danişgah”, 6-cı cild, səh. 256

[12] Yenə orada, səh. 227

[13] "Biharul-ənvar", 66-cı cild, səh. 106

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Bəxtin mənası nədir? Bəxt və tale deyilən bir anlamın olması həqiqətdirmi?
    28446 Qədim kəlam 2011/05/09
    Bəxt, tale və şans ədəb və şer cümlələri olmasına baxmayaraq insanlar arasında daha çox istifadə olunur. Bu sözlər iki mənada işlənə bilər. 1). Səbəbsiz bir şeyin baş verməsi. Bu məna fəlsəfə elmi baxımında qəbul olunmur. Çünki fəlsəfə elmi hər bir hekayənin, hadisənin, olayın baş verməsində ondan öncə səbəbin ...
  • İmam Hüseyn (ə)- ın Şəhrbanu xanımla izdivacı doğrudurmu?
    19631 تاريخ بزرگان 2011/12/25
    İmam Hüseyn (ə)- ın İslam qoşununa əsir düşən Şəhrbanu ilə izdivacı barədə, neçə nəzər mövcuddur, çünki rəvayətlərin bəzisində bu xanımın Ömərin xilafəti zamanında əsir düşməsi yazılıb və digərlərində Osmanın xilafəti zamanı. Həmçinin onun və atası üçün çoxlu adlar qeyd olunubdur. Bu məsələlərə nəzər saldıqda, imam Hüseyn (ə) ın həyat yoldaşının ...
  • Cövhər və ərəzin arasında fərq varmı?
    8180 İslam fəlsəfəsi 2011/06/21
    Cövhər lehsikologiya nəzərindən gövhər (ərəbləşmiş kəlmə) kəlməsinin tərcüməsidir.Ərəz, peyda olma, üz vermə, ərz etmək və ... mənasındadır.[1]Filosoflar cövhərin tərifində belə deyiblər:«الجوهر ماهیة اذ وجدت فی الخارج وجدت لا فی موضوع مستغن عنها»"Əl- cövhəru mahiyyətun iza vucudət fil- xaric ...
  • Tin surəsinin təfsirində (Furat təfsiri)belə bir hədis gəlmişdirki əncirdən tindən məqsəd Həsən zeytundan isə məqsəd Hüseyn əleyhissəlamdır. Bu barədə olan hədis mötəbərdirmi?
    7987 Təfsir 2012/02/08
    Qurani kərim zahiri mənalarına malik olmaqdan əlavə, mümkündür çoxlu batini mənaları da olsun. Nümunə üçün Allahın tin surəsinin əvvəllərində and içdiyi tin və zeytunun zahiri mənası ola bilsin həmin incil və zeytun olsun ki, bütün camaatın diqqət mərkəzində olanlar olsun. Yəni İncil və Zeytun ...
  • Səcdəli surələrin tilavətinin yaratdığı çətinlikləri (səcdə etmək mümkün olmayan məkanlarda) necə aradan qaldırmaq olar?
    7085 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/18
    Bütün müctehidlərin fətvalarına əsasən səcdəsi vacib olan ayələri oxuduqdan və ya eşitdikdən sonra insana səcdə etmək vacibdir.Həzrət İmam Xomeyni (r.ə.) bu barədə buyurur: "Dörd surənin hər birində ("Nəcm", "Fussilət", "Ələq" və "Səcdə" surələrində) bir səcdə ayəsi vardır. İnsan bu ayələri oxuduqdan və ya eşitdikdən sonra dərhal səcdə etməlidir. Əgər ...
  • Əqd xütbəsinin fəlsəfəsin bəyan edin?
    8381 Əxlaq 2011/10/30
    İslam nəzərindənevlənmək ailənin və təbii olaraq ictimaiyyətin təşkili üçün bir müqəddəs əhd və peymandır və bir çox əsərlərə və nəticələrə malikdir o cümlədən: Cinsi meyli təmin etmək, nəslin törənməsi, insanın təkamüli, rahatlıq paklıq və iffət, hisslərin möhkəmlənməsi və bir çox başqa faydalardır. Bu müqəddəs əhdi peyman Allah Taalanın müəyyən etdiyi ...
  • Quranın dəfi və ya tədrici nazil olmasından nə qədər keçir?
    7963 Quran elmləri 2010/11/10
    Quranın bir dəfəlik, Peyğəmbərin (s) qəlbinə nazil olması qədr gecəsində (ramazan ayının gecələrindən biri) olmuşdur. Bəzi ayə və rəvayətlərə nəzər saldıqda, bu ehtimalı vermək olur ki, qədr gecəsi həmin ramazan ayının igirmi üçüncü gecəsidir və Quranın (dəfi) bir dəfəlik nazil olması tədricən əlli altı ...
  • Yaşları ötmüş şəxslər üçün elmiyyə hövzələrində dini təhsil almaq necə mümkündür?
    8074 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/07/28
    Elm öyrənmək heç bir yaşda və zamanda gec deyildir. Atalar demişkən, “balığı hər vaxt sudan tutsan, təzədir.” Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) bu barədə buyurur: “Elm əldə etmək hər bir müsəlmana vacibdir. Agah olun! Allah-taala elm axtaranları sevir.”
  • İnsanın ölümündən sonra ruhu dünyada gedən proseslərdən, baş verən hadisələrdən xəbərdar ola bilərmi?
    11261 Qədim kəlam 2011/09/10
    Qurani- kərim ayələrindən, məsumlardan (ə) bizə gəlib çatan rəvayətlərdən ruhların ölümdən sonra dünyaya qayıtması, öz qohumlarının əhvalından və ... xəbərdar olması istifadə olunur. İlahi mələklərin də bu işdə vasitə olması nəinki inkar edilmiş, bəlkə açıq-aşkar bəyan edilmişdir.Bir rəvayətdə gəlmişdir:1.     "Həqiqətən, mömin ...
  • Öhdəsində xüms olan şəxs hal- hazırda onların xümsünü verməyə imkanı yoxdur. Bu şəxs nə etməlidir?
    5932 Xumsun hesablanması və onun ödənmə qaydası 2013/02/03
    Ümumiyyətlə xüms ili çatmış şəxs malının xümsünü vermədən öz malındaan istifadə edə bilməz. Əgər xümsü verməzdən əvvəl həmin maldan istifadə edərsə həmin miqdar xümsə zamindir. Və əgər xümsü bir dəfəyə ödəyə bilmirsə öz məhəlləsində və yaxud tanıdığı yerin təqlid etdiyi qanuni mərcə təqlidin nümayəndəsindən bu barədə şəriətin ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164975 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164959 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120016 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114186 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111610 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94389 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55178 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55008 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46542 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46050 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...