Evlənmək işi bəşərin ən mühüm məsələlərindən biridir ki, xüsusi diqqət tələb edir.

Ailənin möhkəmliyi üçün lazım olan şəraitlər və əsaslar iki hissəyə bölünür:

1. O əsaslar və şəraitlər ki, dini kökü vardır ailəlik əsilliyi[1] kimi, imanlı olmaq, sədaqət, əmanətdarlıq, halal harama əhəmiyyət vermək, xülasə bəyənilən olmaq[2] və gözəl əxlaqa sahib olmaq və...

Qeyd etmək lazımdır ki, bir neçə dəfə görüşməklə qeyd olunan şəraiti və adamları tanımaq olmur. Çünki adamlar zahirdə zirəng amma hiyləgərdirlər ki, iman və əxlaq maskası taxırlar və mömin iffətli qızlara tələ qururlar. Bu cəhətdən bu tələlərdən qurtarmağın ən yaxşı yolu, məxsusən evlənmək kimi mühüm işdə dərin və ciddi axtarış aparmaqdır. Məsələn bu axtarışlar bu adamların, yaşayışı, ailə tərkibi, iş yeri, dostları və qonşuları haqqında olmalıdır.

2. Şəxsi əsaslar və şəraitlər:

Hər kəsin özü üçün şəxsi şəraiti ola bilər: Məsələn görkəmi, geyim tərzi və davranışı və...əlbəttə bu sahədə nə qədər uyğunluq çox olsa bir o qədərdə ailə möhkəm olacaq.

Buna əsasən deyilən ölçülərə diqqət edərək (ki, xülasə olaraq sadalandı) belə nəzərə çatır ki, bu iki nəfərdən birini seçməyin ən yaxşı yolu budur ki, bu iki nəfərdən hər hansısa deyilən ölçülərlə uyğun gəlir ona üstünlük vermək lazımdır. Hər hansısa daha çox üstünlüyə sahib olarsa evlənmək üçün daha münasibdir. Amma diqqət etmək lazımdır ki, İslamda hər yaxşı işin üstünlüyü bir səviyyədə deyil. Məsələn namaz xüsusi üstünlüyə sahibdir ki, əgər bir şəxs onu tərk etsə amma başqa dəyərlərə sahib olsa, onun başqa dəyərləri üstünlük hesablanmır.

Məzhəb məsələlərinə imanın və etiqadın olması habelə gözəl əxlaqa sahib olmaq dinimizin təlimatlarındandır. Bunlar başqa şəraitə nisbət böyük əhəmiyyətə sahibdir.

Diqqət: Tünd xasiyyərlidən və işlərdə ifrat etməkdən məqsəd nədir? Əgər bir şəxs vacibatın tərki və haramların icrası qarşısında həssas olub, vəzifə hiss edib əmr be məruf və nəhy əz münkər edərsə, o tünd xasiyyətli və ifratçıdır.

Bu şəxs vəzifəsindən başqa bir iş görməyibdir. Bu gün bizlərdən bəzisi ürfi, qohumluq və... (qeyri şəri) məsələlərə görə vacibatdan bir çoxuna o cümlədən əmr be məruf nə nəhy əz münkərə qarşı və inki laqeydlik bəlkə başqalarını da bu vacibi yerinə yetirdiylərinə görə tünd xasiyyət və... adlandırırıq. Buna görə şəri hədləri, vacibatı və haramları tanımaq lazımdır ki, o həddən təcavüz etmək tünd xasiyyətlik və ifratçılıqdır.

Amma ki, istixarə istəyiniz istixarə haqqında bir məsələyə diqqət etmək lazımdır.

İstixarə bəyənilmiş bir işdir ki, yerində ondan istifadə etmək lazımdır. Amma istixarənin qəsdi fikirləşmək və məsləhətləşməkdən sonrakı mərhələdədir; yəni qərara gəlməkdə birinci mərhələ fikirləşməkdir ki, adam ağlından və fikrindən bəhrələnməlidir: Məsləhətləşmək: Yəni səlahiyyətli, xeyirxah və ağıllı şəxslərlə məsləhətləşməkdir.

Əgər insan bu mərhələni də geçirib və nəticə almayıb heyran qalarsa istixarəyə üz gətirə bilər. Buna əsasən bu günkü bəzi avamların etdiklərini ki, xəstəni həkimə aparmaq üçün istixarə edirlər, bunu nə şəriət təsdiq və nədə əql qəbul edir. Buna əsasən sizdə istixarədə qabaqkı iki mərhələyə əməl etməlisiniz əgər nəticə almadız, istixarə edin.