น่ายินดีที่คุณชอบแนวทางชีอะฮ์ แต่ทั้งนี้และทั้งนั้น การเลือกศาสนาหรือมัซฮับมิใช่เรื่องของรสนิยมความชอบ แต่เป็นหน้าที่ทางสติปัญญา ฉะนั้น จะต้องค้นหาให้ได้ว่า สิ่งใดทำให้คุณชอบแนวทางชีอะฮ์? ลำพังความรู้สึกส่วนตัว หรือเพราะมีหลักฐานและเหตุผลที่น่าเชื่อถือ? หากคุณชอบแนวทางนี้โดยพื้นฐานของเหตุและผล นั่นแสดงว่าคุณเชื่อว่าแนวทางนี้มีจุดแข็งที่แนวทางหรือมัซฮับอื่นๆไม่มี อันจะทำให้ทราบโดยอัตโนมัติว่า มัซฮับอื่นๆมีจุดด้อยตรงใหนบ้าง

จุดเด่นของชีอะฮ์ที่มัซฮับอื่นๆไม่มีก็คือ ทัศนคติเกี่ยวกับภาวะผู้นำและอำนาจปกครองของอะฮ์ลุลบัยต์(วงศ์วาน)ของท่านนบี(ซ.ล.) เราจะขอหยิบยกทัศนคติอันโดดเด่นเกี่ยวกับเรื่องนี้มาพอสังเขปดังนี้
1. ชีอะฮ์ถือว่า อิมามสิบสองท่านซึ่งปรากฏรายนามในฮะดีษของท่านนบี(ซ.ล.)[1]นั้น ปราศจากความผิดพลาด ความหลงลืม หรือบาปกรรมทุกประการ
2. ชีอะฮ์ถือว่า บรรดาอิมามมะอ์ศูม(บริสุทธิจากบาป) มีภารกิจเสมือนนบี(ซ.ล.)ทุกประการ ยกเว้นภารกิจรับวะฮีย์
3. ชีอะฮ์ถือว่า บรรดาอิมามมะอ์ศูม(บริสุทธิจากบาป) คือศูนย์กลางความรู้ทางศาสนา(มีหน้าที่ชี้แจงและพิทักษ์ศาสนา รวมทั้งอรรถาธิบายกุรอาน)
4. ชีอะฮ์ถือว่า บรรดาอิมามมะอ์ศูม(บริสุทธิจากบาป) ได้รับมอบอำนาจควบคุมปรากฏการณ์ต่างๆในโลก
5. ชีอะฮ์ถือว่า บรรดาอิมามมะอ์ศูม(บริสุทธิจากบาป) คือศูนย์กลางอำนาจการปกครอง และเป็นผู้นำสูงสุดของสังคม ตลอดจนมีอำนาจทางตุลาการ และเป็นวาญิบที่ทุกคนต้องปฏิบัติตามโดยดุษณี
6. ชีอะฮ์ถือว่า บรรดาอิมามมะอ์ศูม(บริสุทธิจากบาป) มีความรู้มากกว่าผู้ใด
แต่น่าเสียดายที่มัซฮับอื่นๆ อาทิเช่น มาลิกี หรือ ฮะนะฟี มิได้เชื่อเช่นนี้ โดยที่ถือว่าเพียงมอบความรักและไว้ใจต่ออะฮ์ลุลบัยต์ก็เพียงพอแล้ว
7. คุณสมบัติจำเพาะที่สำคัญที่สุดของชีอะฮ์คือการเคารพเชื่อฟังท่านอิมามอลี(อ.)และบรรดาอะฮ์ลุลบัยต์ ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งในทัศนะอิสลาม และได้รับการระบุไว้ในฮะดีษมากมายหลายบทที่รายงานโดยฝ่ายอะฮ์ลิสซุนนะฮ์ว่า การยอมรับอำนาจปกครองของท่านอิมามอลี(อ.)คือหลักเกณฑ์สำคัญที่อัลลอฮ์จะใช้ในการตัดสินการกระทำของมนุษย์[2]

ท่านนบี(ซ.ล.)เคยกล่าวไว้ว่า “การมองใบหน้าของอลีถือเป็นอิบาดะฮ์ การระลึกถึงอลีถือเป็นอิบาดะฮ์ และความศรัทธาจะได้รับการยอมรับก็ต่อเมื่อรักอลีและเกลียดชังศัตรูของอลีเท่านั้น”[3]
นัยยะสำคัญของฮะดีษข้างต้นก็คือ แม้แต่อีหม่านยังต้องนำมาพิจารณาร่วมกับความรักต่ออิมามอลี(อ.)และความรังเกียจศัตรูของท่าน แน่นอนว่าอะมั้ลอิบาดะฮ์ก็ต้องได้รับการตัดสินในทิศทางเดียวกัน

อีกฮะดีษหนึ่งที่รายงานโดยผู้รู้ฝ่ายซุนหนี่:
ท่านนบี(ซ.ล.)กล่าวว่า “โอ้อลี มาตรว่าผู้ใดทำอิบาดะฮ์ยาวนานเทียบเท่าอายุขัยของนบีนู้ห์ และบริจาคทองคำมหาศาลดุจภูเขาอุฮุด และเดินเท้าไปประกอบพิธีฮัจย์หนึ่งพันหน และแม้ว่าคนผู้นี้จะถูกสังหารระหว่างเนินเขาศ่อฟาและมัรวะฮ์ที่มักกะฮ์ แต่หากเขาไม่ยอมรับวิลายะฮ์ของเธอ โอ้อลี เขาจะไม่ได้รับรางวัลใดๆแม้แต่กลิ่นอายของสรวงสวรรค์ และไม่มีวันได้เข้าสวรรค์เด็ดขาด”[4]
หากต้องการไขคำตอบว่า อะไรคือวิลายะฮ์ของอิมามอลี(อ.) จำเป็นต้องพิจารณาสำนวนของโองการที่กล่าวถึงท่านอิมามอลี(อ.) ดังที่กุรอานกล่าวว่า “วะลีย์(ผู้มีสิทธิ์ขาด)เหนือสูเจ้าคืออัลลอฮ์ และท่านนบี(ซ.ล.) และผู้ศรัทธาที่ดำรงนมาซ และบริจาคทานในขณะโค้งรุกู้อ์เท่านั้น”[5]

แน่นอน คำว่า “วะลีย์” ในที่นี้มิได้แปลว่าผู้ช่วยเหลือหรือมิตรสหาย เพราะหากหมายถึงเพื่อนและผู้ช่วยเหลือ ก็ไม่จำเป็นต้องเจาะจงเฉพาะผู้บริจาคทางขณะโค้งรุกู้อ์เท่านั้น เนื่องจากความรักและการช่วยเหลือถือเป็นหน้าที่ของมุสลิมทุกคนอยู่แล้ว มุสลิมทุกคนต้องรักและช่วยเหลือซึ่งกันและกันแม้แต่ผู้ยากไร้ที่ไม่มีสิ่งใดจะบริจาค นับประสาอะไรที่จะต้องเป็นผู้ที่บริจาคทานขณะโค้งรุกู้อ์เท่านั้น
ฉะนั้น จึงเป็นที่แน่นอนว่า “วะลีย์”ในที่นี้หมายถึงสิทธิความชอบธรรมในการชี้นำและปกครองเชิงรูปธรรมและนามธรรม ซึ่งจะเห็นได้จากการที่สิทธิดังกล่าวเชื่อมโยงกับสิทธิของอัลลอฮ์และท่านนบี(ซ.ล.)ในโองการเดียวกัน
ในตำราของฝ่ายอะฮ์ลิสซุนนะฮ์ก็มีฮะดีษมากมายระบุว่า โองการดังกล่าวประทานลงมาในกรณีของท่านอลี(อ.) ซึ่งฮะดีษบางบทระบุถึงเหตุการณ์การบริจาคแหวนขณะโค้งรุกู้อ์ แต่บางบทก็กล่าวสรุปเพียงว่าโองการดังกล่าวเกี่ยวข้องกับท่านอลี(อ.)[6]

หากผู้ใดมีทัศนะคติเกี่ยวกับประเด็นผู้นำเสมือนทัศนะคติของชีอะฮ์ วิถีชีวิตของเขาก็จะเปลี่ยนแปลงอย่างน่าอัศจรรย์ เขาจะไม่พึ่งพาผู้ใดเกี่ยวกับปัญหาศาสนา และไม่ยอมรับอำนาจปกครองทางการเมืองของผู้ใด เว้นแต่อิมามผู้ปราศจากบาปเท่านั้น
แม้ว่าทุกมัซฮับ อาทิเช่น ฮะนะฟีและมาลิกี จะรักและผูกพันกับท่านอิมามอลี(อ.) และวงศ์วานของท่าน(บรรดาอิมามผู้ปราศจากบาป) แต่ทว่า“วิลายะฮ์”ตามความหมายที่สมบูรณ์และสอดคล้องกับเจตนารมณ์ของกุรอานและวจนะท่านนบี(ซ.ล.)มีเฉพาะในแนวทางชีอะฮ์อิมามสิบสองเท่านั้น
แน่นอนว่ามุสลิมทุกคนมีหน้าที่ๆจะต้องเฟ้นหาแนวทางที่สอดคล้องกับกุรอานและวจนะท่านนบี(ซ.ล.)มากที่สุด