Gelişmiş Arama
Ziyaret
13175
Güncellenme Tarihi: 2010/03/10
Soru Özeti
Şiiler Allah’ın Cebrail aracılığıyla İmam Ali’ye (a.s) vahiy yolladığına, lakin yanlışlıkla vahyin Peygamber-i Ekrem’e (s.a.a) ulaştığına inanmakta mıdırlar?
Soru
Şiiler Allah’ın Cebrail aracılığıyla İmam Ali’ye (a.s) vahiy yolladığına, lakin yanlışlıkla vahyin Peygamber-i Ekrem’e (s.a.a) ulaştığına inanmakta mıdırlar? Bakınız: “El- Minyetu ve’l Amel fi şerhi’l Milel ve’n Nihel”, s. 30.
Kısa Cevap

Sorunuza vereceğimiz cevap bağlamında birkaç noktaya dikkat etmek gereklidir:

A. Bir din ve mezhep araştırmacısı için gerekli olan en önemli şey ilk kaynaklardan istifade etmektir.

B. Araştırmacının bir mezhep veya din hakkında ihtiyaç duyduğu bilgileri söz konusu mezhep veya dinin kaynaklarından alması gerekir.

C. Araştırmacının imkân dâhilinde alan çalışmasından faydalanması gerekir.

Bu kısa mukaddimeye dikkat ederek sorunuzu yanıtlamaya çalışacağız. Bu iddia için belirtilmiş olan kaynak gerçekte Mehdi Ledinillah Ahmet bin Yahya bin Murtaza adlı bir şahıs tarafından şerh edilen Abdu’l Kerim Şehristani’nin “el- Minyetu ve’l Amel fi şerhi’l Milel ve’n Nihel” kitabıdır. el- Milel ve’n-Nihel kitabının yazarı olan Abdu’l Kerim Şehristani,Eş’ari mütekellimlerinden olup hicri-kameri 479 yılında doğmuş ve 548 yılında vefat etmiştir. Onun kitabını şerh eden şahsın doğum ve vefat tarihi de doğal olarak kendisinden sonradır ve bu kişi Zeydi Şiilerinin önderlerindendir. Bu yüzden (bu kitapta böyle bir konunun varlığı varsayılsa bile) bu husus İmamiyye Şiilerinin inançlarını öğrenmek için muteber bir referans sayılmaz. İmamiye Şiilerinin inançlarını öğrenmek için Eş’aire ve Zeydiye’nin kitapları değil, bu mezhebin kitapları incelenmelidir. Buna ek olarak, İmamiye Şiilerine ulaşma durumunda bu hakikatin sizin için belirgin olması için bir alan çalışması yapmanız da faydalı olacaktır; zira bu durumda Hz Ali’ye (a.s) yönelik böyle bir sapık inanç besleyen hiç kimseyi asla görmeyeceksiniz. Nübüvveti Hz Ali’nin (a.s) hakkı bilen, Cebrail’in Hz. Peygamberin (s.a.a) Ali’ye (a.s) çok benzemesi nedeniyle vahiy getirirken yanlışlık yaptığına, vahyi Peygambere (s.a.a) getirdiğine ve Peygamberin de Ali’yi memnun etmek için kızını ona verdiğine inanan Gurabiyye, Zebabiyye, Zemmiyye ve Muhtiyye gibi aşırı fırkaların tarihte bulunduğunu bazı tarihçiler yazmışlardır. Elbette gerçek Şiiler böyle bir hususa inanmamış ve bu sapık mezheplerin takipçilerini kendilerinden uzaklaştırmışlardır.

Ayrıntılı Cevap

Mezhep ve dinler alanında araştırma yapan bir araştırmacının birtakım hususlara dikkat etmesi gerekir.

A. Mezhepler ve dinler alanında araştırma yapan bir şahıs için gerekli olan ilk ve en önemli şey, öncelikle ilk kaynaklardan istifade etmektir.

B. Araştırmacı, bir mezhep veya din hakkında ihtiyaç duyduğu bilgileri onların kaynaklarından almalıdır; örneğin Eş’ari kelamı hakkında araştırıyorsa onlar hakkındaki bilgileri kendilerinin birinci el kaynaklarından almalı, Mutezile veya Maturidiye gibi başka mezheplerin kaynaklarını referans göstermemelidir.

C. Araştırmacının imkân dâhilinde bir alan çalışmasından faydalanması gerekir.

Bir mezheple ilgili birçok konu bir kitapta veya söz konusu mezhebin kitaplarında belirtilebilir ve bununla birlikte bu mezhebin takipçileri bu hususlara inanmıyor olabilir; bu yüzden bir inancı veya ameli bir mezhebe veya bir mezhebin takipçilerine isnat ederken bunu sorgulamalı ve incelemeliyiz.

Bazı yazarların eserlerinde Şiiler hakkında yanlış ve taassupla karışık olan hususlar gözlemlenmektedir. Örneğin Tery şehrinin büyük keşişi William Terry (ö. 1186) haçlı savaşları döneminde 16. yy büyük yazarlardan biri sayılmaktadır. O, Sünni İslam ve Fatımiler hakkında isabetli tespitlerde bulunmuşsa da İmamiyeye yönelik hiçbir derin bir bilgi sahibi değildi. Bununla birlikte kendisi, İmamiye Şiiliğini Ali’nin peygamberliğine inanan kimseler olarak nitelemektedir. Şiilerin Cebrail’i Ali’ye ilahi mesajı ulaştırma konusunda hain gördüğünü ve Cebrail’in Ali (a.s) yerine semavi mesajı Muhammed’e (s.a.a) getirdiğine inandıklarını söylemektedir.[1] Bu iddia için belirtilen merci ve kaynak Ebu’l Feth Muhammed bin Abdu’l Kerim Şehristani’nin “El- Minyetu ve’l Amel fi şerhi’l Milel ve’n Nihel” adlı kitabıdır ve bu kitap Mehdi Ledinillah Ahmet bin Yahya bin Murtaza bin El- Fazl bin Mansur El- Hüseyni El- Yemani adlı bir şahıs tarafından şerh edilmiştir. Az bir inceleme ve dikkat etmeyle belirtilen usullere bu kitabın mukaddimesinde riayet edilmeyerek Şia’ya göndermelerde bulunulduğunu gözlemleyebiliriz. Abdu’l Kerim Şehristani El- Milel ve’n Nihel kitabının yazarı olup Eş’ari mütekellimlerinden biridir. O, hicri-kameri 479 yılında dünyaya gelmiş ve 548 yılında da vefat etmiştir. Onun kitabını şerh eden şahsın doğum ve vefat tarihi de doğal olarak kendinden sonradır ve bu şahıs Zeydi Şiilerinin önderlerindendir. Bu yüzden bu kitap İmamiye Şia’sının inançlarını öğrenmek için muteber bir kitap sayılmamaktadır. İmamiye Şia’sının inancını öğrenmek için Eş’aire ve Zeydilik mezheplerine mensup kitapları değil, Şia mezhebinin kitapları incelenmelidir. Buna ek olarak, İmamiye Şiilerine ulaşılabilmesi durumunda bu hakikatin ortaya çıkması için kısıtlı da olsa bir alan çalışması yapılması faydalı olacaktır; zira böyle bir durumda böyle sapık ve hurafe eksenli bir inancı Hz Ali’ye (a.s) isnat eden bir kişiye asla rastlamayacaksınız. İmamiye Şia’sının inancına göre Hz Ali (a.s) on iki imamın ilki ve İslam Peygamberinin (s.a.a) ilk halifesidir ve Hz Peygamberden (s.a.a) sonra onun makam ve derecesi tüm sahabelerden daha üstün ve yücedir. Evet, bazı tarihçilerin yazdığına göre, tarihte nübüvveti Hz Ali’nin hakkı bilen, Cebrail’in Hz Ali (a.s) ve Hz Peygamber (s.a.a) arasında bulunan fazla bir benzerlikten ötürü vahiy getirirken yanlışlık yaptığına, vahyi Hz. Peygambere getirdiğine ve Hz Peygamberin de Ali’yi memnun etmek için kızını ona verdiğine inanan Gurabiyye, Zebabiyye, Zemmiyye ve Muhtiyye gibi bir takım aşırı fırkalar mevcut idi.[2] Aynı şekilde İbni Kuteybe (ö. 276) ve İbni Cezm Endulisi gibi bazı yazarlar vahiy bildiriminde Cebrail’in Aliye ihanet ettiğine inanan “Gurabiye” adındaki Şii fırkasına işaret etmişlerdir. Ama gerçekten de böyle bir fırkanın bulunup bulunmadığı hususunda şüphe bulunmaktadır.[3] Her halükarda bu inancın İmamiye Şia’sıyla bir ilişkisi bulunmamaktadır. Aşırılık yapan ve yücelten Müslümanların bizim rivayetlerimizde kınandığını hatırlatmak gerekir. Bu hususta bu sitede yer alan“Ehlibeyt hakkında aşırılık yapmak” başlıklı 2976 sayılı konuya müracaat edilebilir. Burada Şia’nın inançlarını anlamada bize yardımcı olan iki hadise işaret ediyoruz: Bir şahıs Hz Ali’den (a.s) ey müminleri önderi sen peygamber misin diye sorar. Hz Ali (a.s) şöyle buyurur: Yazıklar olsun sana, ben Muhammed’in (s.a.a) kullarından bir kulum![4] Bir başka hadiste de İmam Ali (a.s) şöyle buyurmaktadır: Sizler benim Allah Resulü nezdinde ne gibi bir konumumun olduğunu ve ona yakınlığımın ne derecede olduğunu biliyorsunuz. Ben çocukken o beni yanına oturtur ve beni kucağına alırdı. Tenini tenime değdirecek ve kendi güzel kokusunu bana koklatacak şekilde beni yatağında yatırırdı. Bazen bir şeyi çiğner ve ardından onu bana yedirirdi. O, söylemlerimde bir yalan duymadı ve davranışlarımda bir yanlış görmedi. Sütten kesildikten sonra uzun yolları kat edene ve güzel ahlakı öğrenene dek Allah en büyük meleğini gece gündüz onunla yoldaş kıldı. Ben annesinin peşinde olan bir deve yavrusu gibi yolculukta ve durgunlukta onun takipçisiydim. O, her gün bana ahlakından bir işaret verir ve beni onu uygulamaya yönlendirirdi. Her yıl Hira’da inzivaya çekilir ve benden başka kimse onu görmezdi. O dönemde Allah Resulü ve Hatice’nin içinde bulunduğu ev dışında hiçbir evde Müslüman yoktu ve ben onların üçüncüsüydüm. Ben vahiy ve peygamberlik aydınlığını görüyor ve nübüvvet kokusunu alıyordum. Ona vahiy nazil olunca şeytanın haykırışını duydum. Ey Allah’ın elçisi bu feryat nedir diye sorduğumda şöyle buyurdu: “Bu, insanların kendisine tapmasından ümitsiz olan ve kaygılanan şeytanın sesidir. Şüphesiz sen benim duyduğumu duymakta ve gördüğümü görmektesin. Ancak sen peygamber değil, yardımcısın. Hayır üzerinesin ve müminlerin önderisin.”[5]    

 


[4] Kuleyni, Muhammed bin Yakup, El- Kafi, c. 1, s. 90, çapı çaharum, Daru’l Kutubu’l İslamiye, Tahran 1365 h.ş.

[5] Nehcü’l Belağa, Huutbei 192 (Hutbei Gasia).

 

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Cemaat namazında saf nasıl tutulur? Hareket etmek namazı batıl eder mi?
    12279 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2010/03/07
    Karşılaştığınız olay (cemaat namazında saf oluşturmak) fıkıh kitaplarındaşöyle anlatılır:  1- Me’mum imamdan önde olmamalıdır.[1]2- Me’mum bir erkek ise imamın ...
  • Beyin ölümünden sonra organ bağışı hakkında taklit mercilerinin görüşünün ne olduğunu öğrenmek istiyorum.
    5981 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/04/12
    Aşağıdaki cevaplar taklit mercilerinin bürolarından alınmıştır: Hz. Ayetullah Uzma Hamaney’in (Ömrü uzun olsun) Bürosu:Eğer diğer hastaları tedavi etmek için söz konusu hastaların beden organlarından istifade etmek kendilerinin ölümlerini çabuklaştırır ve hayatlarının noktalanmasına neden olursa, caiz değildir. Bu ...
  • Allah bir işi yapamayacak kadar güçsüz müdür ve bir başkasının O’nun işini yapması gerekir mi?
    7555 Eski Kelam İlmi 2012/06/23
    Bu soruda dile getirilen iddia ve varsayım şudur: Her nerede Allah’ın zatı bir işi yapmaya güç yetirebiliyorsa O’nun kendisi bu işi yapar ve eğer buna güç yetiremezse sebeplerden istifade eder. Allah’ın her işe güç yetirebildiğini bildiğimizden dolayı O’nun fillinin nedenler kanalıyla gerçekleşmesi muhaldir ve her kim bir ...
  • Öldürmenin çeşitlerini ayrıntılarıyla anlatınız.
    6619 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/03/03
    Öldürme, çeşitli yönlerden kısımlara ayrılabilir. Aşağıda kısaca onlara değiniyoruz:1- Haklı ve haksız olarak öldürme.2- Öldürmenin ne zaman yapıldığı3- Öldürmenin idamla, silahla veya sopayla olması, yine taşlanmak ve diğer şekillerde cezaları yönünden gerçekleşmesi. 4- Öldürmenin kasıtlı, kasıtlıya ...
  • İnsanın üstünlüğünü tehdit eden amiller nelerdir?
    7493 Pratik Ahlak 2012/01/23
    Kur’an-ı Kerim’in bakışında gerçekte insanın insanî makam ve üstünlükten düşmesine neden olan ahlakî düşüş, değişik etkenlere bağlıdır: Bir grup Kur’an ayeti, insanların gaflet, akıl ve düşünceyi kullanmama ve bunların gerekleriyle amel etmeme nedeniyle insanî üstünlüklerini yitirdiğini beyan etmektedir. Başka Kur’an ayetleri ise nefis hevesi ve dünya sevgisini ...
  • Kur’an’da Hz. Muhammed’in (s.a.a) adı kaç defa zikredilmiştir?
    17590 Kur’anî İlimler 2011/05/21
    Yüce İslam Peygamberi Hz. Muhammed’in (s.a.a) adı Kur’an’da dört defa gelmiş ve aşağıdaki surelerde zikredilmiştir:1. Ali İmran, 144. Ayet: “Muhammed, ancak bir peygamberdir. Ondan önce de peygamberler gelip geçmiştir. Şimdi o ölür veya öldürülürse gerisin geriye (eski dininize) mi döneceksiniz? Kim gerisin geriye dönerse, Allah’a hiçbir zarar ...
  • Hazreti Muhsin Kimdir ve nasıl şehit edildi, onun katili kimdir?
    33885 تاريخ بزرگان 2012/09/20
    Şia ve ehlisünnetin rivayet ve tarihi kaynaklara göre hazreti Muhsin (a.s.) Hz. Ali ve hazreti Fatma’nın çocuklarındandır. Ömer veya Kunfüz hazreti Fatma’yı (a.s.) duvar ile kapı arasına sıkıştırdı ve onun bu işi o kadar şiddetli ve baskısı o denli bastırıcı idi ki o hazretin kaburgalarının kırılmasına ve ...
  • Şüphesine itina etmemesi gereken kesirü’ş-şekk, şüphelerinin hiç birisine mi itina etmemelidir?
    7487 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2012/02/15
    ‘Kesirü’ş-Şekk’in (Çok Şüphe Edenin) şüphesi yoktur.’ kaidesine göre çok şüphe eden kimse şüphesine itina etmemelidir. Fakihlerin çoğuna göre bu kaide sadece namaza özgü olmayıp, abdest, gusül ve teyemmüm gibi namazın mukeddamatını da kapsarken hac, muameleler, itikatlar gibi terkipli ibadetleri de içine almaktadır. Bu görüşte olanlar ‘Kesirü’ş-Şekkin şüphesi ...
  • Bidat ve onun İslam’daki ölçüsü nedir?
    9155 Eski Kelam İlmi 2010/11/08
    “Bidat” sözlükte yeni ve geçmişi olmayan iş manasındadır. Istılahta ise “dinde olmayan bir şeyi dine sokmak” anlamındadır; yani din ve şeraitin bir cüzü olmayan ve de hiçbir İslam kanun ve buyruklarıyla uyuşmayan bir şeyi dine isnat etmektir. Bu yüzden İslam’ın tümel buyruklarını yeni ve modern hususlara ...
  • Peygamberden (s.a.a) gelen kırk hadis ezberleme hakkındaki rivayetler sahih midir? Bu kırk hadisin ölçütlerini söyleyiniz.
    12558 Diraytü’l-Hadis (Hadis Etidü) 2012/02/15
    Şii[1] ve bazı sünni[2] kaynaklarda çeşitli ibarelerle İslam Peygamberinden (s.a.a) ‘Erbain’ diye meşhur olan hadiste, kırk hadis ezberlemeye önemle tavsiye edilmiştir. Örneğin: ‘Ümmetimdem kim, halkın ihtiyaç duyduğu hadislerimden kırkını ezberlerse Allah ...

En Çok Okunanlar